Κούρσας συνέχεια σήμερα για τη διαδικασία διαδοχής στην ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος της Βρετανίας και κατ΄ επέκταση της πρωθυπουργίας της χώρας μετά την παραίτηση της Λιζ Τρας την περασμένη Πέμπτη.
Ρίσι Σουνάκ και Πένι Μόρντοντ οι επίσημες υποψηφιότητες μετά και την χθεσινή απόσυρση του Μπόρις Τζόνσον από τη διαδικασία.
Ο ινδικής καταγωγής πρώην υπουργός Οικονομικών βρίσκεται ένα βήμα από το ανακηρυχθεί και επίσημα πρωθυπουργός, αν η αντίπαλός του και πρώην υπουργός Άμυνας, Πένι Μόρντοντ δεν προλάβει να μαζέψει τις 100 υπογραφές που απαιτούνται από βουλευτές των Τόρις έως τη λήξη της προθεσμίας.
Και αυτό γιατί η πρώην βοηθός... μάγου δεν εχει καταφέρει να μαζέψει ούτε 30 υπογραφές έως τώρα, από την Παρασκευή που υπέβαλε και επισήμως την υποψηφιότητά της. Σε αντίθεση με τον συνυποψήφιό της Ρίσι Σούνακ που έχει εξασφαλίσει - μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές - πάνω από 165.
Για την ιστορία, ο παλιός γνώριμος Μπόρις Τζόνσον ο οποίος γύρισε εσπευσμένα από την Καραϊβική για να διεκδικήσει εκ νέου την πρωθυπουργία, αιφνιδιαστικά το βράδυ της Κυριακής αποσύρθηκε από την κούρσα.
Σύμφωνα με το BBC, έως τις 8 το βράδυ της Κυριακής (23/10) ο κ. Τζόνσον δεν είχε καταφέρει να ξεπεράσει τις 60 υπογραφές παρά τους ισχυρισμούς του ότι έφτασε στις 102.
Ο πρώην πρωθυπουργός στην δήλωσή του επισήμανε ότι είχε έξασφαλίσει την υποστήριξη των 100 βουλευτών που απαιτεί το καταστατικό για χρηστεί υποψήφιος και ισχυρίστηκε ότι η απόφαση του να μην κατέβει στην κούρσα έγινε για λόγους που σχετίζονται με την ενότητα του κόμματος.
«Πιστεύω ότι έχω πολλά να προσφέρω, αλλά φοβάμαι ότι απλά δεν είναι η κατάλληλη στιγμή», πρόσθεσε στη δήλωσή του ο Τζόνσον.
{https://twitter.com/BBCNews/status/1584278424582881280}
Σε ένα tweet λίγο αργότερα, αφού είχε ήδη δηλώσει και επισήμως την υποψηφιότητά του, ο Σουνάκ είπε ότι η Βρετανία ήταν ευγνώμων στον Τζόνσον τόσο για τους χειρισμούς του αναφορικα με το Brexit, όσο και για την έγκαιρη κυκλοφορία του εμβολίου κατά της Covid-10 αλλά και για τη στάση του απέναντι στον Πούτιν και τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Αν και αποφάσισε να μην είναι ξανά υποψήφιος για πρωθυπουργός, ελπίζω πραγματικά να συνεχίσει να συνεισφέρει στη δημόσια ζωή στο εσωτερικό και στο εξωτερικό», ανέφερε το tweet του Ρίσι Σουνάκ.
{https://twitter.com/RishiSunak/status/1584294869341655040}
Την ίδια στιγμή, η κίνηση αυτή του Τζόνσον σωρεύει την πίεση στην Πένυ Μόρντοντ, να αποσυρθεί και να αποδεχθεί ότι ο Σουνάκ έχει την υποστήριξη της μισής κοινοβουλευτικής ομάδας ώστε να χρισθεί ηγέτης των Τόρις αυτομάτως προκειμένου να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος.
Η προθεσμία για την συγκέντρωση των 100 υπογραφών λήγει στις 2 ώρα Βρετανίας. Αν δεν μπορέσει να φτάσει τους 100 βουλευτές-υποστηρικτές η κα Μόρνοντ ή εάν δεν προκύψει κάποια υποψηφιότητα-έκπληξη, ο Ρίσι Σουνάκ αναδεικνύεται από τη Δευτέρα πρωθυπουργός.
Μερικές ημερομηνίες-κλειδιά για το Ηνωμένο Βασίλειο
Ποιος είναι ο Ρίσι Σουνάκ
Ο Σουνάκ, ο οποίος ήρθε δεύτερος στην εσωτερική αναμέτρηση με τη Λιζ Τρας το καλοκαίρι, συγκέντρωσε υποψηφιότητες το Σαββατοκύριακο, από δεξιούς όπως οι Kemi Badenoch και Suella Braverman έως πιο κεντρώες προσωπικότητες όπως ο Jeremy Hunt, ο καγκελάριος και ο Grant Shapps, συμπεριλαμβανομένου και του επικεφαλής του Υπουργικού Συμβουλίου Nadhim Zahawi, ο οποίος είχε προαναγγείλει την επιστροφή αυτού που ονόμασε «Johnson 2.0».
Ο Σουνάκ έγινε βουλευτής το 2015, για την εκλογική περιφέρεια του Βόρειου Γιορκσάιρ του Ρίτσμοντ. Λίγοι εκτός της περιφέρειας είχαν ακούσει για αυτόν, αν και ήταν υπουργός Οικονομικών μέχρι τον Φεβρουάριο του 2020. Αναγκάστηκε γρήγορα να αντιμετωπίσει την πανδημία του κορονοϊού, ξοδεύοντας τεράστια χρηματικά ποσά προσπαθώντας να διατηρήσει την οικονομία «όρθια» κατά τη διάρκεια του lockdown, γεγονός που ενίσχυσε τη δημοτικότητά του.
Ωστόσο, η φήμη του «πληγώθηκε» μετά τις αποκαλύψεις για τις φορολογικές υποθέσεις της συζύγου του και λίγο αργότερα έλαβε πρόστιμο για παραβίαση των κανόνων lockdown.
Εάν επιλεγεί, ο Σουνάκ θα ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός Ινδικής καταγωγής στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η οικογένειά του μετανάστευσε στη Βρετανία τη δεκαετία του 1960, μια περίοδο κατά την οποία πολλοί άνθρωποι από τις πρώην αποικίες της Βρετανίας έφταναν στη χώρα για να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της χώρας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αφού αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, φοίτησε στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ όπου γνώρισε τη σύζυγό του Aκσάτα Μάρθι. Πατέρας της είναι ο Ινδός δισεκατομμυριούχος Ναραγιάνα Μάρθι, ιδρυτής του κολοσσού Infosys Ltd.
Πένι Μόρντοντ
Η Πένι Μόρντοντ πήρε μία γεύση από την πρωθυπουργία την προηγούμενη εβδομάδα όταν υποστήριξε τη Λιζ Τρας κατά τη διάρκεια μιας επείγουσας ερώτησης στο Κοινοβούλιο. Έλαβε καλές κριτικές για την απόδοσή της και την Παρασκευή (21/10) υπέβαλε επίσημα υποψηφιότητα.
Πήρε μέρος στην τελευταία κούρσα διαδοχής και εξασφάλισε ισχυρή υποστήριξη από τους συναδέλφους της βουλευτές, αλλά δεν πέρασε στην τελική φάση. Αφού υποστήριξε την Τρας, διορίστηκε αρχηγός της Βουλής των Κοινοτήτων και λόρδος πρόεδρος του Privy Council - πράγμα που σήμαινε ότι προήδρευε του Συμβουλίου Διαδοχής για τον νέο βασιλιά.
Το 2019, έγραψε ιστορία, καθώς έγινε η πρώτη γυναίκα υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου - μια φυσική εξέλιξη για έναν έφεδρο ναυτικό που είχε ήδη υπηρετήσει ως υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων υπό τον Ντέιβιντ Κάμερον. Έχει λάβει μέχρι στιγμής υποστήριξη από τους βουλευτές John Lamont, Maria Miller, Bob Seely και Damian Collins.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι Τόρις βρίσκονται σε περιδήνηση, βλέποντας το Εργατικό Κόμμα του Κιρ Στάρμερ να προηγείται πολλών εκατοστιαίων μονάδων στις δημοσκοπήσεις. Τελευταία σφυγμομέτρηση έδινε προβάδισμα στους Εργατικούς 39 μονάδες!
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηγεσία των Εργατικών, όπως και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης αναμένεται να ζητήσει προκήρυξη γενικών εκλογών, καθώς, όπως λένε, η κυβέρνηση των Τόρις δεν έχει πλέον λαϊκή νομιμοποίηση.
Ποιος μπορεί να προκηρύξει εθνικές εκλογές
Οι γενικές εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο - όπου και οι 650 βουλευτές εκλέγονται στη Βουλή των Κοινοτήτων - δεν μπορούν να διεξαχθούν με διαφορά μεγαλύτερη από πέντε χρόνια. Οι επόμενες εκλογές επομένως είναι προγραμματισμένες να γίνουν στις 25 Ιαουαρίου, αν δεν παρθεί απόφαση για πρόωρες.
Η απόφαση για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών ανήκει συνήθως στον πρωθυπουργό. Ωστόσο, μέχρι πολύ πρόσφατα, αυτό δεν ίσχυε.
Το 2011, ψηφίστηκε νόμος που αφαίρεσε την εξουσία του πρωθυπουργού να διεξάγει πρόωρες εκλογές και αντ' αυτού παρέδωσε τον έλεγχο στη Βουλή των Κοινοτήτων.
Σύμφωνα με αυτούς τους κανόνες, πρόωρες εκλογές θα μπορούσαν να διεξαχθούν μόνο υπό ορισμένες συνθήκες - όπως εάν τα δύο τρίτα των βουλευτών συμφωνούσαν σε μια απόφαση.
Ωστόσο, μετά τη νίκη των εκλογών του 2019, οι Συντηρητικοί εισήγαγαν έναν νέο νόμο - που ονομάζεται νόμος διάλυσης και κλήσης του Κοινοβουλίου του 2022.
Αυτό αποκατέστησε την παραδοσιακή εξουσία του πρωθυπουργού να προκηρύσσει εκλογές.
Πώς ανακηρύσσονται πρόωρες εκλογές;
Εάν ένας Πρωθυπουργός θέλει να κάνει πρόωρες εκλογές, πρέπει να υποβάλει «αίτημα» στον Βασιλιά να διαλύσει το Κοινοβούλιο - ο επίσημος όρος για το κλείσιμο του Κοινοβουλίου προκειμένου να διεξαχθούν εκλογές.
Όπως όλα δείχνουν, θα υπάρξει μεγάλη πολιτική πίεση στον νέο πρωθυπουργό να προκηρύξει εκλογές, δεδομένου ότι και η σημερινή κυβέρνηση βρίσκεται τόσο πίσω στις δημοσκοπήσεις.