Βέβαιη θεωρείται από πολλούς επιστήμονες η επικράτηση της «βρετανικής» μετάλλαξης του κορονοϊού στην Ελλάδα, με δεδομένο πως η τελευταία φαίνεται να είναι περισσότερο μεταδοτική από το στέλεχος του ιού που είναι κυρίαρχο αυτή τη στιγμή στη χώρα.
Η υπεύθυνη του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ κ. Άννα Παπά – Κονιδάρη λέει στο iEidiseis πως «αυτή είναι η αναμενόμενη εξέλιξη. Οι μεταλλάξεις επικρατούν στο τέλος». Παραπέμπει δε στη Μεγάλη Βρετανία, όπου, όπως λέει, το νεότερο στέλεχος «αντικατέστησε» το παλιό σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Από πλευράς ΕΟΔΥ δεν έχει υπάρξει επίσημη εκτίμηση για το αν αναμένεται κάτι τέτοιο, ή για το πότε, ωστόσο η καθηγήτρια θεωρεί πιθανό το νέο στέλεχος του ιού να καταστεί το κυρίαρχο στη χώρα μας ακόμη και πριν τον Μάρτιο.
Επισημαίνεται πως την ίδια άποψη – ότι το στέλεχος που διαθέτει «πλεονέκτημα μετάδοσης» θα εξελιχθεί σε κυρίαρχο σε Ελλάδα αλλά Ευρώπη, ΗΠΑ κ.α. – έχει εκφραστεί από πλειάδα ειδικών, μεταξύ των οποίων και από άλλα μέλη της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας για τον κορονοϊό.
Εξάλλου, σε σχέση με τους γονιδιακούς ελέγχους που διενεργούνται στο ΑΠΘ, μας λέει πως δε φτάνουν σε αυτό πολλά δείγματα, καθώς μεγαλύτερο όγκο εργασίας, και πληρέστερους ελέγχους, μπορεί να διενεργήσει το ΙΙΒΕΑΑ στην Αθήνα.
Στο ΑΠΘ ενδιαφέρει η «χαρτογράφηση» των κρουσμάτων των μεταλλάξεων στη Βόρεια Ελλάδα, εξηγεί, για επιδημιολογικούς λόγους, προκειμένου να υπάρξει μία πρώτη εικόνα για το τι συμβαίνει σε κάθε νομό. Στην περίπτωση μίας συρροής κρουσμάτων, όπου ένα εξ αυτών ταυτοποιηθεί ως μόλυνση με παραλλαγή του ιού, για παράδειγμα, το εργαστήριο δε θα προβεί σε ανάλυση και των υπόλοιπων δειγμάτων του cluster.
Η Παπά – Κονιδάρη σημείωσε, επίσης, πως κρίσιμο μέγεθος προς εξέταση, σε σχέση με την εξάπλωση των νέων στελεχών του κορονοϊού στη χώρα, είναι ο ρυθμός με την οποία αυτά μεταδίδονται στην κοινότητα – χρήσιμος δείκτης επ’αυτού είναι ο λόγος των δειγμάτων που εξετάστηκαν και όσων βρέθηκαν «θετικά» σε κάποια μετάλλαξη.
Σημειώνεται πως νεότερη ενημέρωση του ΕΟΔΥ, ο οποίος συλλέγει δεδομένα από το ΙΙΒΕΑΑ και κάθε άλλο εργαστήριο με δυνατότητα των απαιτούμενων γονιδιακών ελέγχων, όπως το Εργαστηρίου Μικροβιολογίας του ΑΠΘ, σε σχέση με τα ταυτοποιημένα κρούσματα των μεταλλάξεων αναμένεται την Πέμπτη.
Συνολικότερη εικόνα για την πορεία των μεταλλάξεων στη χώρα μας, πάντως, αναμένεται να διαμορφωθεί τις επόμενες δύο – τρεις εβδομάδες, οπότε και θα έχουν συγκεντρωθεί και περισσότερα δεδομένα.
Υπενθυμίζεται, δε, πως συνολικά στη χώρα μας έχουν ταυτοποιηθεί 173 δείγματα θετικά για το «βρετανικό» μεταλλαγμένο στέλεχος (Β.1.1.7/UK lineage) και ένα θετικό για το «νοτιοαφρικανικό» μεταλλαγμένο στέλεχος (Lineage B.1.351/South Africa) του ιού SARS-CoV-2.
Και ενώ περισσότερες μελέτες αναμένονται σε σχέση με το κατά πόσο οι παραλλαγές αυτές είναι πιο μεταδοτικές ή κατά πόσο «μειώνουν» την αποτελεσματικότητα των εμβολίων κατά της Covid-19 το βέβαιο είναι ένα, σύμφωνα με το μέλος της Επιτροπής των ειδικών κ. Παπά – Κονιδάρη: «Πρέπει να τηρούμε τα γνωστά μέτρα με περισσότερη προσήλωση. “Νούμερα ένα” η μάσκα και οι αποστάσεις».
Κληθείς να σχολιάσει τις τρέχουσες εκτιμήσεις για τις μεταλλάξεις ο καθηγητής Πνευμονολογίας και Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεόδωρος Βασιλακόπουλος υποστηρίζει πως «δεν είναι σίγουρο ποιο από τα νέα στελέχη θα επικρατήσει και σε τι ποσοστό», ενώ θυμίζει πως το κυρίαρχο στέλεχος του ιού που κυκλοφορεί στην Ελλάδα έχει αντικατασταθεί από νεότερο: «Δεν είναι το ίδιο με εκείνο που ¨ξεκίνησε” στην Κίνα».
«Δεν έχουμε δει πού θα πάει το trend», ενώ άγνωστο παραμένει και το «αν θα προκύψει και νέο στέλεχος», σημειώνει, προσθέτοντας πως «η εξελικτική πίεση στον ιό θα αυξηθεί και λόγω των εμβολίων».
Ένα αισιόδοξο στοιχείο, πάντως, είναι ότι «ιστορικά – εξελικτικά όλα τα νέα στελέχη οδηγούν σε μειωμένη θνητότητα». Όπως μας εξήγησε ο κ. Βασιλακόπουλος, «τον ιό τον συμφέρει να μεταδίδεται σε περισσότερους ανθρώπους, καθώς αν δε μεταδίδεται θα εξαφανιστεί. Επίσης, όμως, αν σκοτώνει πολλούς, πάλι θα εξαφανιστεί».
Καθησυχαστική η Θεοδωρίδου
Στο μεταξύ, η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου χαρακτήρισε αδικαιολόγητο τον πανικό για τις μεταλλάξεις του κορονοϊού σε σχέση με τον εμβολιασμό, στη διάρκεια της αποψινής ενημέρωση στο υπουργείο Υγείας.
«Είναι υπερβολή να θεωρούμε ότι μένουμε ανοχύρωτοι ή ευάλωτοι όταν ακούμε ότι είναι μειωμένος αριθμός των αντισωμάτων», τόνισε και προσέθεσε ότι τα υπάρχοντα εμβόλια, παρέχουν ισχυρή και ευρεία προστασία.
«Δεν κάναμε καλά – καλά την δεύτερη δόση και τρέχουμε για να δούμε τι θα γίνει με την τρίτη εάν και εφόσον χρειαστεί» είπε απαντώντας σε σχετική ερώτηση. «Νομίζω ότι με αυτά τα εμβόλια που έχουμε θα επιτύχουμε σημαντική ανοσία. Εάν διαπιστωθεί ότι φθίνει η ανοσία ίσως θα χρειαστεί μία τρίτη δόση, η οποία θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, όπως συμβαίνει με τη γρίπη», εξήγησε και είπε ότι αυτό θα γίνει μόνο εάν συμβεί μια φοβερή μετάλλαξη ώστε ένα εμβόλιο να θεωρηθεί μη αποτελεσματικό.
