Τις προηγούμενες ημέρες διεξήχθη υβριδικά στη Βαρκελώνη το Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Καρδιολογίας 2022, μία επιστημονική συνάντηση που κάθε χρόνο φέρνει κοντά χιλιάδες καρδιολόγους οι οποίοι μοιράζονται με τους συναδέλφους τους τα αποτελέσματα ερευνών και παρατηρήσεων…
Το iΕidiseis ζήτησε από το μέλος ΔΣ της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και διευθύντρια ΕΣΥ στο ΓΝΑ Ιπποκράτειο, Χριστίνα Χρυσοχόου να μάς εξηγήσει τα πιο σημαντικά…
«Μπορούμε να προβλέψουμε την θνητότητα των 30ημερών σε ασθενείς με ενδοκαρδίτιδα αριστερών κοιλοτήτων;
Στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο στην Βαρκελώνη παρουσιάστηκε την πρώτη ημέρα έναρξης των εργασιών ένα νέο προγνωστικό μοντέλο, το EURO-ENDO score για την πορεία ασθενών με ενδοκαρδίτιδα αριστερών κοιλοτήτων. Τα δεδομένα βασίστηκαν από το πρόγραμμα ESC-EURObservational Research Program (EORP) με την διάγνωση ενδοκαρδίτιδας βασισμένη στα κριτήρια των Ευρωπαϊκών Οδηγιών του 2015… Από τους 2171 ασθενείς που μελετήθηκαν, οι 257 απεβίωσαν (11,8%) κατά τις πρώτες 30 ημέρες της διάγνωσης. Με τη χρήση της πολλαπλής ανάλυσης παλινδρόμησης, 11 παράμετροι αναγνωρίστηκαν ως σημαντικοί συνιστώσες του μοντέλου: Η προηγηθείσα καρδιοχειρουργική επέμβαση, προηγηθέν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, τιμή κρεατινίνης>2 mg/dl, λοίμωξη από St aureus, εμβολικά επεισόδια στην εισαγωγή, καρδιακή ανεπάρκεια ή καρδιογενές shock, μέγεθος εκβλάστησης>14 mm, παρουσία αποστήματος, σοβαρή ανεπάρκιεα της προσβεβλημένης βαλβίδας, διπλή προσβολή βαλβίδων αριστερών κοιλοτήτων και μη χειρουργική αντιμετώπιση.
Η χειρουργική αντιμετώπιση μείωνε την 30 ημερών θνητότητα από 44%, ενώ η κάθε μία από τις άλλες παραμέτρους φαίνεται ότι προσδίδει αυξημένο σχετικό κίνδυνο από 1,44 για τα εμβολικά επεισόδια στην εισαγωγή έως 3πλάσιο για την εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας. Εάν οι ασθενείς δεν ακολουθούσαν χειρουργική αντιμετώπιση, ο σχετικός κίνδυνος ήταν πιο αυξημένος. Η διαστρωμάτωση κινδύνου με βάση κλινικές παραμέτρους σε μια σημαντική πάθηση που είναι η ενδοκαρδίτιδα αριστερών κοιλοτήτων μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη διάκριση των ασθενών εκείνων που χρήζουν στενής παρακολούθησης και πιο άμεσης επεμβατικής αντιμετώπισης, πέρα από τις γνωστές ενδείξεις».
Σε μια άλλη μεγάλη κατηγορία ασθενών, τα νέα είναι εξίσου σημαντικά. Μάς εξηγεί η καρδιολόγος:
«Μπορεί ένα συνδυαστικό χάπι (polypill) να βελτιώσει την δευτερογενή πρόληψη; Η μελέτη SECURE είναι η πρώτη τυχαιοποιημένη μελέτη για να ερευνήσει την επίδραση λήψης ενός συνδυαστικού δισκίου φαρμάκων (polypill) στην δευτερογενή πρόληψη σε ασθενείς μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου τους τελευταίους 6 μήνες. Η μελέτη συμπεριέλαβε ασθενείς ηλικίας και άνω των 75 ετών με περσσότερους από έναν παράγοντές καρδιαγγειακού κινδύνου, ιστορικό αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή και στεφανιαίας επαναιμάτωσης, οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 1:1 σε λήψη του συνδυαστικού δισκίου που περιελάμβανε ατορβαστατίνη (20 ή 40 mg), ραμιπρίλη (2,5 ή 5 ή 10 mg) και ασπιρίνη 100 mg, έναντι της συνήθους χορηγούμενης θεραπείας.
Συνολικά μελετήθηκαν 2499 ασθενείς εκ των οποίων μόνο 3% ήταν γυναίκες, 78% είχαν αρτηριακή υπέρταση, 57% σακχαρώδη διαβήτη και 51% ήταν πρώην καπνιστές. Στα 3 έτη της παρακολούθησης καταγράφηκε 30% μείωση του ολικού καταληκτικού σημείου (καρδιαγγειακό θάνατος, μη θανατηφόρο έμφραγμα ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο), μείωση του καρδιαγγειακού θανάτου κατά 33% στην ομάδα του συνδυαστικού δισκίου, αλλά δεν παρατηρήθηκε καμιά σημαντική διαφορά στην ολική θνητότητα μεταξύ των δύο ομάδων. Οι ερευνητές τονίζουν ότι η συνδυαστική θεραπεία σε ένα δισκίο βελτιώνει την συμμόρφωση και μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό όπλο για την δευτερογενή πρόληψη σε πληθυσμιακό επίπεδο, ενώ προσφέρει ασφάλεια καθώς δεν υπήρχαν διαφορές στην αποτελεσματικότητα της αγωγής».
Όσο για τις δεκάδες χιλιάδες ασθενείς με υπέρταση, απαντήθηκε ένα πολύ συχνό ερώτημα… Μάς λέει η κυρία Χρυσοχόου:
«Πρωινή ή βραδινή χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής στους υπερτασικούς ασθενείς; Σε αυτό το χρόνιο ερώτημα η μελέτη ΤΙΜΕ συμπεριέλαβε 21.104 ασθενείς μέσης ηλικίας 65 ετών (58% άνδρες και 98% λευκής φυλής) τους οποίους παρακολούθησαν για μέσο χρόνο 5,2 έτη. Οι ασθενείς είχαν τυχαιοποιηθεί να λαμβάνουν την αντιυπερτασική τους αγωγή πρωί ή βράδυ σε αναλογία 1:1. Δεν παρατηρήθηκε καμία σημαντική διαφορά στα καταληκτικά σημεία (νοσηλεία για μη θανατηφόρο έμφραγμα του μυοκαρδίου, μη θανατηφόρο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή αγγειακό θάνατο) μεταξύ των δύο ομάδων (ποσοστά 3,4 και 3,7 % αντίστοιχα). Οι ερευνητές καταλήγουν ότι φαίνεται να μην υπάρχει κλινική σημασία στην ώρα λήψης της φαρμακευτικής αγωγής, άρα οι ασθενείς να λαμβάνουν την αγωγή την ώρα που είναι εφικτή για να τηρείται η συμμόρφωση».
Στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας υπήρξαν επίσης κάποιες εξελίξεις που αφορούν γνωστές στους καρδιολόγους θεραπείες. Εξηγεί η κυρία Χρυσοχόου:
«Ο αναστολέας Neprilysin δεν επηρεάζει τη γνωσιακή λειτουργία σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. O αναστολέας της neprilysin, sacubitril. που σε συνδυασμό με την βαλσαρτάνη (Valsartan) χορηγείται στην θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας έχει δυνητικά αναφερθεί ότι δύναται να αυξήσει την εναπόθεση αμυλοειδούς τυπου Β στον εγκέφαλο αυξάνονται τον κίνδυνο εμφάνισης νόσου Alzheimer. H διπλή τυφλή μελέτη PERPECTIVE σε πληθυσμό 592 ασθενών ηλικίας >60 ετών με καρδιακή ανεπάρκεια διατηρημένου κλάσματος εξώθησης (ΚΕ>40%), νοσηλεία για καρδιακή ανεπάρκεια τους τελευταίους 12 μήνες και NTproBNP>200pg/ml, δεν παρατηρήθηκε διαφορά στην γνωσιακή κατάσταση όπως εκτιμήθηκε με την κλίμακα GCCS (CogState global cognition composite score) στα 3 έτη της παρακολούθησης.
Επίσης η απεικόνιση με ΡΕΤ, έδειξε μικρότερη εναπόθεση αμυλοειδούς β στον εγκέφαλο στους ασθενείς που λάμβαναν sacubitril/valsartan σε σύγκριση με τους ασθενείς που λάμβαναν valsartan. H sacubitril/valsartan ήταν καλά ανεκτή με λιγότερους θανάτους και ανεπιθύμητες ενέργειες σε σύγκριση με την valsartan. Η μελέτη αυτή αναδεικνύει την ασφάλεια της χορήγησης sacubitril/valsartan σε ηλικιωμένους ασθενείς και στον τομέα της γνωσιακής λειτουργίας, ενώ υποδηλώνει την ύπαρξη πολλαπλών μεταβολικών δρόμων αποδόμησης του αμυλοειδούς β στον εγκέφαλο, πέρα από την δυνητική δράση της neprilysin».
Όσο για τους αμετανόητους καπνιστές με πρόβλημα στην καρδιά, άλλη μία ερευνητική εργασία έρχεται αν προσθέσει ένα λόγο για να διακόψουν τη βλαβερή συνήθεια… Όπως μάς ενημερώνει η καρδιολόγος, «υψηλά επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα είναι ισχυρός δείκτης ενδοκαρδιακών συμβάντων στους καπνιστές.
Η μελέτη ADDICT-ICCU μελέτησε σε 1379 ασθενείς που εισήχθησαν σε καρδιολογική μονάδα (ICCU) σε μη προγραμματισμένη βάση λόγω οξέος στεφανιαίου επεισοδίου ή καρδιακής ανεπάρκειας την επίδραση των επιπέδων CO στην ενδονοσοκομεικακή τους πορεία. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 64 έτη, 70% άνδρες, 33% μη καπνιστές και 27% ενεργή καπνιστές. Η μέση τιμή CO δεν διέφερε μεταξύ μη καπνιστών και πρώην καπνιστών, αλλά συνδεόταν με εμφάνιση καρδιαγγειακών επιπλοκών στους καπνιστές. Οι καπνιστές που είχαν επίπεδα CO
Τέλος, μία νέα μελέτη σε ασθενείς με οξεία απορρύθμιση καρδιακής ανεπάρκειας, η μελέτη ADVOR διερεύνησε την επίδραση στην φλεβική αποσυμφόρηση και κλινική πορεία των ασθενών με οξεία απορρύθμιση καρδιακής ανεπάρκειας της προσθήκης στην ενδοφλέβια διουρητική αγωγή της ακεταζολαμίδης, του γνωστού αναστολέα της καρβονικής ανυδράσης. Στη διπλή τυφλή τυχαιοποιημένη μελέτη οι 519 ενήλικες μέσης ηλικίας 78 ετών (63% άνδρες) έλαβαν ενδοφλέβια ακεταζολαμίδη 500 mg μια φορά την ημέρα για 3 την πρώτη ημέρα και τις 2 επόμενες ημέρες ή έως να επιτευχθεί ικανοποιητική φλεβική αποσυμφόρηση μαζί με διουρητική αγωγή τη αγκύλης. Το πρωτογενές καταληκτικό σημείο της επιτυχούς αποσυμφόρησης επιτεύχθηκε στην ομάδα ασθενών λήψης της ακεταζολαμίδη.
Μεταξύ των 473 ασθενών που ήταν ζώντες στο εξιτήριο, επιτυχή φλεβική αποσυμφόρηση επιτεύχθηκε στο 79% είχαν λάβει ακεταζολαμίδη και στο 62% των ασθενών που είχαν λάβει τη συνήθη διουρητική θεραπεία με προσθήκη του εικονικού φαρμάκου. Η προσθήκη ακεταζολαμίδης επίσης συνδυάστηκε με βράχυνση ημερών νοσηλείας (8,8 ημέρες έναντι 9,9 ημερών) αλλά δεν παρατηρήθηκε διαφορά στο συνδυαστικό σημείο της ολικής θνητότητας και επανανοσηλειών για καρδιακή ανεπάρκεια μέσα στους επόμενους 3 μήνες. Δεν παρατηρήθηκαν επίσης παρενέργειες από την χρήση του φαρμάκου».
