Η εκπαίδευση αποτελεί παράγοντα που σώζει ζωές, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, τοποθεσίας και κοινωνικού-δημογραφικού υπόβαθρου, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό «The Lancet Public Health».
Σύμφωνα με τη μελέτη, παρατηρείται μείωση του κινδύνου θανάτου κατά 2% για κάθε επιπλέον έτος εκπαίδευσης. Αυτό σημαίνει ότι οι απόφοιτοι του δημοτικού, για παράδειγμα, παρουσιάζουν μέσο όρο 13% μικρότερο κίνδυνο θανάτου.
Η ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συνδέεται με μείωση κατά περίπου 25% του κινδύνου θανάτου, ενώ 18 χρόνια εκπαίδευσης επιφέρουν μείωση κατά 34%. Τα οφέλη της εκπαίδευσης είναι ιδιαίτερα εμφανή σε νεότερες ηλικίες, αλλά ακόμα και άτομα άνω των 50 ή 70 ετών επωφελούνται από τις προστατευτικές επιδράσεις της εκπαίδευσης.
Οι ερευνητές προχώρησαν σε σύγκριση των αποτελεσμάτων της εκπαίδευσης με άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως η υγιεινή διατροφή, το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Διαπίστωσαν ότι τα αποτελέσματα σχετικά με την υγεία ήταν παρόμοια. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι τα οφέλη της 18ετούς εκπαίδευσης μπορούν να συγκριθούν με αυτά που προκύπτουν από την κατανάλωση της ιδανικής ποσότητας λαχανικών.
Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι το να μην παρακολουθεί κανείς σχολείο είναι εξίσου επιζήμιο για την υγεία με το να καταναλώνει καθόλου λαχανικά. Η σύγκριση αυτή αναδεικνύει ότι η εκπαίδευση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία, παρόμοιο με άλλες συνήθειες όπως η επιλογή της σωστής διατροφής, η αποφυγή του καπνίσματος και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ.
«Η εκπαίδευση είναι σημαντική από μόνη της, όχι μόνο για τα οφέλη της στην υγεία, αλλά τώρα μπορούμε να ποσοτικοποιήσουμε το μέγεθος αυτού του οφέλους», σημειώνει ο Τεργέ Αντρέας Έικεμο, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας για τις Ανισότητες στην Παγκόσμια Υγεία στο Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας.
«Η περισσότερη εκπαίδευση οδηγεί σε καλύτερη απασχόληση και υψηλότερο εισόδημα, καλύτερη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και μας βοηθά να φροντίζουμε την υγεία μας. Οι άνθρωποι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο τείνουν επίσης να αναπτύσσουν μεγαλύτερο σύνολο κοινωνικών και ψυχολογικών πόρων που συμβάλλουν στην υγεία τους και στη διάρκεια της ζωής τους», εξηγεί η Μίρζα Μπαλάι, συνεπικεφαλής συγγραφέας και μεταδιδακτορική συνεργάτιδα στο Τμήμα Κοινωνιολογίας και Πολιτικών Επιστημών του ίδιου πανεπιστημίου.
Στην έρευνα αξιολογήθηκαν δεδομένα από 59 χώρες και από περισσότερα από 600 δημοσιευμένα άρθρα. Οι ερευνητές επισημαίνουν ωστόσο ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, ιδίως στην υποσαχάρια και τη βόρεια Αφρική, όπου τα δεδομένα είναι ελάχιστα.
«Η εστίασή μας θα πρέπει τώρα να επικεντρωθεί σε περιοχές του κόσμου, όπου γνωρίζουμε ότι η πρόσβαση στη σχολική εκπαίδευση είναι χαμηλή και όπου υπάρχει επίσης περιορισμένη έρευνα σχετικά με την εκπαίδευση ως καθοριστικό παράγοντα της υγείας», δηλώνει η Εμμανουέλα Γακίδου, μία από τις συγγραφείς της μελέτης και καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον.
