Η καινοτομία στη φαρμακευτική έρευνα έχει αλλάξει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως και στην Ελλάδα, προσφέροντας θεραπείες που παρατείνουν την επιβίωση, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και, σε πολλές περιπτώσεις, παρέχουν πλήρη ίαση.
Όπως αναφέρουν από το Pharma Innovation Forum, ωστόσο, οι ασθενείς στη χώρα μας βρίσκονται αντιμέτωποι με μια εντεινόμενη πρόκληση: Η υποχρηματοδότηση των καινοτόμων θεραπειών για σοβαρές χρόνιες παθήσεις και η υπέρογκη οικονομική επιβάρυνση των βιοφαρμακευτικών εταιρειών μέσω των υποχρεωτικών εκπτώσεων, όπως το clawback, θέτουν σε κίνδυνο τη διαθεσιμότητα αυτών των φαρμάκων.
Συνθήκες αβεβαιότητας για τους ασθενείς
Πάντως, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), το 2023 οι υποχρεωτικές επιστροφές που καλούνται να καταβάλλουν οι βιοφαρμακευτικές εταιρείες για τα φάρμακα που διαθέτουν στα δημόσια νοσοκομεία με τιμή μεγαλύτερη των 30 ευρώ, ανέρχονται στο 79%. Αυτό σημαίνει ότι η δημόσια χρηματοδότηση επαρκεί για να εξασφαλίσει την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες μόνο μέχρι τις 17 Μαρτίου κάθε έτους. Για τις υπόλοιπες 288 ημέρες του έτους, μεταθέτει ένα δυσανάλογο βάρος στο βιοφαρμακευτικό κλάδο, υπονομεύοντας πλέον ευθέως τη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας των εταιρειών στη χώρα. Ο εκτροχιασμός της φαρμακευτικής πολιτικής αποπροτεραιοποιεί και υποβαθμίζει τη χώρα ως προς την έγκαιρη εισαγωγή και διάθεση νέων καινοτόμων θεραπειών και καθιστά ορατό τον κίνδυνο απόσυρσης φαρμάκων που κυκλοφορούν ήδη στην ελληνική αγορά.
Αυτή η κατάσταση δημιουργεί συνθήκες αβεβαιότητας για τους ασθενείς, που δεν γνωρίζουν αν και πότε θα έχουν πρόσβαση σε νέες θεραπείες που θα μπορούσαν να σώσουν τη ζωή τους ή να βελτιώσουν την υγεία τους. Επιπλέον, η αδυναμία του συστήματος να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση, αυξάνει τον κίνδυνο απόσυρσης φαρμάκων από την ελληνική αγορά, στερώντας από τους ασθενείς τη δυνατότητα να λαμβάνουν τις ίδιες θεραπείες που είναι διαθέσιμες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Παρά τις διαβεβαιώσεις του Υπουργείου Υγείας, τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2024 είναι εξίσου ανησυχητικά. Είναι απολύτως σαφές ότι η σημερινή κατάσταση είναι μη βιώσιμη για τις εταιρείες του κλάδου, καθώς διατηρούνται οι υποχρεωτικές επιστροφές σε επίπεδα άνω του 70%, ενώ η προβλεπόμενη αύξηση της δαπάνης στο κανάλι των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ φαίνεται ότι θα υπερβεί σημαντικά το 8,5% που έχει ανακοινωθεί από την κυβέρνηση, επιδεινώνοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση.
Η καινοτομία δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανάγκη για κάθε άνθρωπο που παλεύει με μία σοβαρή ή χρόνια πάθηση. Όταν η πρόσβαση στις θεραπείες γίνεται αβέβαιη, οι συνέπειες για τους ίδιους και τις οικογένειές τους είναι τεράστιες. Οι τελευταίες εξελίξεις καθιστούν επιτακτική όσο ποτέ την ανάγκη για μια βιώσιμη, δίκαιη και προβλέψιμη πολιτική φαρμάκου που θα εξασφαλίζει ότι κανένας δεν θα στερηθεί τη θεραπεία που χρειάζεται.
Στρατηγική συνέργεια του ΣΦΕΕ και ΕΕΣ
Εν τω μεταξύ, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας κοινωνικής υπευθυνότητας «προΣfΕΕρουμε», με στόχο την υποστήριξη ευαίσθητων περιοχών της χώρας και ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων καθώς και την ευαισθητοποίηση σε θέματα διαφορετικότητας και αγωγής υγείας, ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός (ΕΕΣ), επισκέφθηκαν το Γυμνάσιο Αγίας Άννας στην Εύβοια όπου πραγματοποίησαν ενημερωτική εκδήλωση για τις πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας, με ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα που απασχολούν τους μαθητές, όπως ο σχολικός εκφοβισμός και η παραβατικότητα. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ο ΣΦΕΕ προσέφερε στο σχολείο φαρμακευτικό, υγειονομικό υλικό και αναλώσιμα, καθώς και γραφική ύλη, ανταποκρινόμενος στις καταγεγραμμένες ανάγκες της σχολικής κοινότητας.
Η στρατηγική συνέργεια του ΣΦΕΕ και του ΕΕΣ «προΣfΕΕρουμε» υλοποιείται από τα τέλη του 2016 και μέχρι σήμερα έχει συμβάλει στη διάθεση φαρμακευτικού υλικού, αναλώσιμων, ειδών πρώτης ανάγκης, φαρμακείων πρώτων βοηθειών, σχολικών ειδών, παιχνιδιών και υλικών χειροτεχνίας σε 15 περιοχές της χώρας, καλύπτοντας ανάγκες 17 δομών που φιλοξενούν πάνω από 300 παιδιά και 700 άτομα ευαίσθητων κοινωνικά ομάδων (ΑμεΑ, ηλικιωμένοι, χρόνια πάσχοντες), Παράλληλα, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά σεμινάρια για τις πρώτες βοήθειες και τον εθελοντισμό, καθώς και δράσεις παροχής πρώτων βοηθειών ψυχικής υγείας.
Ο πρόεδρος του ΕΕΣ, Δρ. Αντώνιος Αυγερινός, δήλωσε: «O Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός συμπορεύεται με τον ΣΦΕΕ σε δράσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και στην προστασία ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων. Η νέα αυτή πρωτοβουλία αναδεικνύει τη σημασία της εκπαίδευσης και της ψυχικής υγείας, συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ασφαλούς και φιλικού για τους μαθητές»
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου. ανέφερε: «Η συνεργασία μας με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό αποτελεί ζωντανό παράδειγμα του πώς η ανθρώπινη ευαισθησία μπορεί να μετατραπεί σε πράξη προσφοράς. Κάθε παιδί αξίζει να αισθάνεται ασφαλές, προστατευμένο και δυνατό να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ζωής. Μέσα από την πρωτοβουλία “προΣfΕΕρουμε”, στηρίζουμε – μεταξύ άλλων – τα παιδιά με τα εφόδια που χρειάζονται, όχι μόνο σε υλικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο ψυχικής ενδυνάμωσης. Η μέριμνα για την προσωπική μας υγεία, η συνεισφορά στον τόπο που διαβιούμε και η ύψιστη αξία του εθελοντισμού είναι ιδέες που αξίζει να μένουν ζωντανές και να ενισχύονται. Ευελπιστούμε πως μέσα από τις πρωτοβουλίες μας συνεισφέρουμε προς αυτή την κατεύθυνση».
