Το ιστορικό εγκυμοσύνης μιας γυναίκας – συγκεκριμένα, η επικάλυψη μεταξύ του αριθμού των κυήσεων και του αριθμού των επιπλοκών – στην ηλικία των 40 ετών προβλέπει τον κίνδυνο θανάτου από αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο (ASCVD) τις επόμενες τρεις δεκαετίες, σύμφωνα με μελέτη παρατήρησης από τη Νορβηγία. Με κάθε πρόσθετη περίπλοκη εγκυμοσύνη, ο κίνδυνος επιπλεγμένη με τρόπο δόσης-απόκρισης.
Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι η προεκλαμψία και η υπέρταση κύησης μεταφράζονται σε υψηλότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο πολλές δεκαετίες αργότερα. Ένα ανοιχτό ερώτημα είναι ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος ποσοτικοποίησης αυτού του κινδύνου.
Χάρη στα νορβηγικά εθνικά μητρώα, ήταν εφικτό να μελετηθεί πόσες εγκυμοσύνες είχε κάθε γυναίκα και η ανάλυση των δεδομένων αυτών υπό νέο πρίσμα: από την άποψη του πλήρους αναπαραγωγικού ιστορικού.
Είναι ήδη γνωστό ότι οι γυναίκες που έχουν μόνο μία [επιπλεγμένη] εγκυμοσύνη στη Νορβηγία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου.
Οι ερευνητές έθεσαν τον πήχη στην ηλικία των 40 ετών, επειδή μέχρι εκείνο το σημείο το 97% των γυναικών έχουν τελειώσει με την απόκτηση παιδιών.
Σύμφωνα με τους ερευνητές σκοπός ήταν να ερευνηθούν γυναίκες που μπορεί να μην γνωρίζουν τον αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου που διατρέχουν και αυτή η ανάλυση θα προσπαθήσει να βοηθήσει στον εντοπισμό γυναικών υψηλού κινδύνου πριν εμφανιστούν κλινικοί δείκτες καρδιαγγειακής νόσου, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και η χοληστερόλη.
Στη Νορβηγία, όπως και αλλού, οι γυναίκες δεν ερωτώνται συστηματικά για το ιστορικό εγκυμοσύνης τους καθώς μεγαλώνουν, είπαν. Για τους κλινικούς ιατρούς που συμβουλεύουν ασθενείς, η ιδέα ότι ο κίνδυνος συσσωρεύεται παράλληλα με έναν αυξανόμενο αριθμό περίπλοκων κυήσεων θα μπορούσε να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο επικοινωνίας.
Προειδοποίησαν, ωστόσο, ότι υπάρχει διακύμανση ακόμη και εντός των κατηγοριών κινδύνου. Κάποιος που είχε συνολικά δύο εγκυμοσύνες αλλά βίωσε μόνο μια επιπλοκή στην πρώτη, χωρίς καμία στη μεταγενέστερη εγκυμοσύνη, μπορεί να έχει διαφορετικό κίνδυνο θνησιμότητας ASCVD από μια γυναίκα της οποίας η επιπλοκή συνέβη στη δεύτερη εγκυμοσύνη της.
Συνδυάζοντας διάφορα νορβηγικά μητρώα, ο Kvalvik και οι συνεργάτες του κατάφεραν να εντοπίσουν 854.442 γυναίκες που γεννήθηκαν μετά το 1944 ή είχαν καταγεγραμμένη εγκυμοσύνη από το 1967 και μετά και έζησαν τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 40 ετών. Πρόσθεσαν τον αριθμό των καταγεγραμμένων κυήσεων (μηδέν έως τέσσερις) και τον αριθμό εκείνων των κυήσεων που περιελάμβαναν διάφορες επιπλοκές: πρόωρο τοκετό
Στην κοόρτη της μελέτης, το 15% των γυναικών είχε μία εγκυμοσύνη, το 43% είχε δύο, το 22% είχε τρεις και το 4% είχε τέσσερις – το ποσοστό επιπλοκών σε όλες αυτές τις κατηγορίες ήταν 17% συνολικά. Ένα άλλο 16% των γυναικών στο σύνολο δεδομένων ήταν άτοκες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είχαν γεννήσει ποτέ ζωντανό μωρό (αλλά μπορεί να είχαν αποβολή ή εκλεκτική έκτρωση).
Συνολικά 2.038 γυναίκες (0,24%) πέθαναν από ASCVD μέχρι την ηλικία των 69 ετών.
Μεταξύ των γυναικών που έφθασαν στην ηλικία των 40 ετών, ο επακόλουθος κίνδυνος θνησιμότητας από ASCVD μέχρι την ηλικία των 69 ετών αυξήθηκε με τρόπο απόκρισης δόσης με κάθε επιπλέον περίπλοκη εγκυμοσύνη. Ο χαμηλότερος κίνδυνος παρατηρήθηκε για τις γυναίκες που είχαν τρεις εγκυμοσύνες χωρίς επιπλοκές – που χρησίμευσαν ως ομάδα αναφοράς – και ο υψηλότερος παρατηρήθηκε για τις γυναίκες με τέσσερις επιπλεγμένες εγκυμοσύνες.
Για μία στις πέντε γυναίκες, το ιστορικό εγκυμοσύνης εξηγεί έναν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από ASCVD από 2,5 έως πέντε φορές.
Δεν είναι ακόμη σαφές ποιες βιολογικές οδοί συνδέουν αυτές τις ποικίλες επιπλοκές με τον μεταγενέστερο καρδιαγγειακό κίνδυνο, αν και θα μπορούσαν να μοιράζονται τις ίδιες υποκείμενες αιτίες, προτείνουν οι ερευνητές. “Οι προδιαθεσικές συνθήκες για επιπλοκές εγκυμοσύνης μπορεί να περιλαμβάνουν φλεγμονή, δυσλιπιδαιμία, ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, μεταβολικό σύνδρομο και παχυσαρκία, οποιαδήποτε από τις οποίες μπορεί να συμβάλει σε δυσλειτουργικό πλακούντα καθώς και σε καρδιαγγειακή νόσο”.
Μια άλλη πιθανότητα, προσθέτουν, είναι «ότι ορισμένες επιπλοκές της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσουν γεγονότα που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου».
Τι έπεται
Ο Kvalvik δήλωσε ότι αυτό που θέλει να κάνει η ομάδα στη συνέχεια είναι να αποκτήσει λεπτομέρειες σχετικά με τους παραδοσιακούς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου που έχουν οι γυναίκες στην ηλικία των 40 ετών, για να δει εάν η εξέταση του αριθμού των κυήσεων και των επιπλοκών έχει αθροιστική προγνωστική δύναμη.
Η πρόβλεψη του καρδιαγγειακού κινδύνου μπορεί να βελτιωθεί περαιτέρω με τον εντοπισμό συγκεκριμένων συνδυασμών επιπλοκών εγκυμοσύνης που προσδίδουν υψηλότερο (ή χαμηλότερο) καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Η αποσαφήνιση αυτών των σχέσεων είναι «κρίσιμη για τη βελτίωση της ατομικής εκτίμησης κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου, της πρωτογενούς πρόληψης και της παγκόσμιας υγείας του πληθυσμού».
Οι ερευνητές αναφέρουν πως χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να δούμε πώς το συνολικό ιστορικό εγκυμοσύνης, όχι μόνο τα δυσμενή αποτελέσματα εγκυμοσύνης (APOs), επηρεάζουν τη διαστρωμάτωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου. Ωστόσο, το πρωταρχικό αποτέλεσμα του θανάτου από ASCVD σε νεότερο πληθυσμό από τους Kvalvik et al υπογραμμίζει την ανάγκη για αποτελεσματικές παρεμβάσεις για την υποστήριξη της πρωτογενούς πρόληψης και την αντιμετώπιση των επικρατούντων παραγόντων κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου σε νεότερους πληθυσμούς. Εν κατακλείδι, η μη βέλτιστη καρδιαγγειακή υγεία πριν από την εγκυμοσύνη συμβάλλει στον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δυσμενών αποτελεσμάτων εγκυμοσύνης, μελλοντικών παραγόντων κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου και καρδιαγγειακών συμβάντων.
Δυστυχώς, οι τάσεις κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση: Οι νέες γυναίκες στο σύνολό τους είναι όλο και πιο πιθανό να αναπτύξουν καρδιομεταβολικές διαταραχές όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης.
