Τα αεροπορικά ταξίδια αποτελούν μέρος της καθημερινότητας αρκετών ανθρώπων ενώ για τους περισσότερους είναι ένας πρακτικός και απολαυστικός τρόπος μετακίνησης στις διακοπές. Όμως, υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός επιβατών με ιατρικά προβλήματα που σχετίζονται με οιδήματα, όπως το λεμφοίδημα ή το αυξημένο σωματικό βάρος, οι οποίοι τρομάζουν με την ιδέα της πτήσης, ιδίως αν αυτή είναι πολύωρη ή ακόμα χειρότερα, υπερατλαντική. Ενόψει εορταστικής περιόδου η κατάσταση αυτή αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον…
Το iEidiseis επικοινώνησε με τον υπεύθυνο του Ειδικού Ιατρείου Λεμφοιδήματος στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου» αναπληρωτή καθηγητή στο ΑΠΘ, Δημήτριο Διονυσίου για να μάς εξηγήσει καταρχάς τι είναι το λεμφοίδημα…
«Το λεμφοίδημα είναι η νόσος που εμφανίζεται με πρήξιμο και μεγάλο αίσθημα βάρους κάποιου μέλους, ενώ παρατηρείται σε ασθενείς μετά τη θεραπεία για καρκίνο ή σοβαρό τραυματισμό ή σε ασθενείς που γεννήθηκαν χωρίς λεμφαδένες ή λεμφαγγεία. Οι ασθενείς με λεμφοίδημα έρχονται αντιμέτωποι με το φόβο της επιδείνωσης του προβλήματός τους, ενώ πολλοί θεωρούν ότι η έναρξη του προβλήματός τους συνέπεσε με κάποιο αεροπορικό τους ταξίδι».
Και πώς συνδέεται το αεροπορικό ταξίδι με τη νόσο, ρωτήσαμε τον καθηγητή…
«Η επίδραση της μειωμένης πίεσης στα αεροσκάφη, σε συνδυασμό φυσικά με την πολύωρη παραμονή στο κάθισμα, ενοχοποιούνται για την αρνητική επίδραση στο λεμφοίδημα. Συγκεκριμένα, η χαμηλή πίεση που επικρατεί στις καμπίνες των αεροπλάνων, συχνά προκαλεί οίδημα (πρήξιμο) στα πόδια και στο σώμα πολλών επιβατών, ενώ ταυτόχρονα συμβάλει στη μείωση της λεμφικής ροής, έχοντας σαν αποτέλεσμα την επιδείνωση των συμπτωμάτων στα άτομα με λεμφοίδημα. Αντίστοιχα, η ακινησία των κάτω άκρων και η παρατεταμένη παραμονή στο κάθισμα του αεροπλάνου προκαλούν τη μείωση της λεμφικής και της αιματικής ροής».
Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε την εμφάνιση ή την επιδείνωση της νόσου;
«Η σωστή ενημέρωση και η προστασία των ευπαθών ομάδων από τους κινδύνους της πολύωρης πτήσης μπορεί να εξαλείψουν τον κίνδυνο εμφάνισης ή επιδείνωσης του λεμφοιδήματος. Δεν συντρέχει κανένας λόγος αποφυγής των αεροπορικών ταξιδιών, αρκεί ο ασθενής να είναι εφαρμόζει κάποια απλά μέτρα προφύλαξης.. Ειδικά για τους ασθενείς που πάσχουν από λεμφοίδημα τα μέτρα θεωρούνται εύκολα μιας και αποτελούν τρόπο ζωής και καθημερινότητας.
Το βασικότερο μέτρο πρόληψης ή προφύλαξης της επιδείνωσης του λεμφοιδήματος, είναι η εφαρμογή ενός ελαστικού συμπιεστικού ενδύματος (μανίκι ή κάλτσα) στην πάσχουσα περιοχή, κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού. Όπως επισημαίνει ο κ. Διονυσίου, «το ελαστικό ένδυμα αυξάνει την εξωτερική πίεση στο δέρμα, μειώνει το οίδημα και βοηθά στην αύξηση της λεμφικής ροής. Χρήσιμο είναι ανάλογες προφυλάξεις να λαμβάνουν όχι μόνο όσοι πάσχουν από λεμφοίδημα αλλά και άτομα που έχουν υποβληθεί σε αφαίρεση λεμφαδένων ή σε ακτινοθεραπεία και θεωρούνται υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση λεμφοιδήματος. Τα κατάλληλα ενδύματα για τα χέρια ασκούν πίεση 20-40mmHg, ενώ για τα κάτω άκρα πάνω από 40mmHg.
Η ενυδάτωση του οργανισμού, με την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας υγρών, όπως νερού και χυμών και η αποφυγή αλκοολούχων ποτών, βοηθούν στην αύξηση ροής της λέμφου και αποφυγή του οιδήματος.
Παράλληλα, όσο διαρκεί η πτήση, συνιστάται η κίνηση των άκρων, με μικρές απλές ασκήσεις των ποδιών, αστραγάλων και γονάτων, στο βαθμό που είναι εφικτό στην καμπίνα του αεροσκάφους. Η επιλογή θέσης δίπλα στο διάδρομο δίνει τη δυνατότητα συχνής έγερσης και βάδισης στο διάδρομο.
Τέλος, μετά την προσγείωση, η φροντίδα του προσβεβλημένου άκρου και του δέρματος, με περίδεση και ενυδατική φροντίδα θα μειώσει σημαντικά κάθε κίνδυνο».
Για την καλύτερη φροντίδα πριν από το ταξίδι, η επίσκεψη των ασθενών που νοσούν από λεμφοίδημα σε γιατρούς που ειδικεύονται στην αντιμετώπιση ασθενειών του λεμφικού συστήματος θα βοηθήσει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης, να μειωθούν τα ανεπιθύμητα συμβάματα και το ταξίδι με αεροπλάνο να γίνει διασκέδαση χωρίς φόβο και άγχος.
