Σε μια εφ όλης της ύλης συνέντευξη, πρώτη μέρα χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων, ο κ.Δημήτρης Παρασκευής εξηγεί καταρχήν ότι «το άνοιγμα των σχολείων ήρθε μετά την τεκμηριωμένη πτωτική τάση μεταδόσεων του κορονοϊού στην κοινότητα».
Όπως σημειώνει τα «όπλα» που έχει η επιστήμη για να παρακολουθεί κάθε λεπτό τον ρυθμό μετάδοσης και την συνολική πορεία του SARS-CoV-2 στην Ελλάδα, είναι αρκετά και πολύ σημαντικά από τα οποία μάλιστα θα εξαρτηθεί η περαιτέρω χαλάρωση ή μη των μέτρων.
Συγκεκριμένα επεσημαίνει ότι στο «μικροσκόπιο» του πανεπιστημίου και του τμήματός του -μεταξύ άλλων- είναι: «Η καμπύλη των κρουσμάτων, ο δείκτης R, ο αριθμός των μεταδόσεων στην κοινότητα και οι εισαγωγές στις ΜΕΘ».
O αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, του ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής.
Η επεξεργασία και η ανάλυση αυτών των δεδομένων μαζί με άλλους μαθηματικούς τύπους και μοντέλα θα αποτελούν εκείνα τα στοιχεία ώστε να υπάρξει επιπλέον χαλάρωση ή νέα περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπιση του κορονοϊού και την προστασία της δημόσιας υγείας.
Κατά τον αν. καθηγητή Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής του ΕΚΠΑ οι σημερινές εκτιμήσεις για τον συνολικό αριθμό κρουσμάτων είναι περίπου 20.000 – 30.000 άτομα και όπως επισημαίνει με νόημα «από αυτούς οι περισσότεροι ανήκουν στην κατηγορία των R, αυτών δηλαδή που έχουν αναρρώσει. Το ερώτημα αν έχουν αναπτύξει ανοσία, δεν μπορεί να απαντηθεί ακόμα με ασφάλεια. Το αντίστοιχο νούμερο για αυτούς που ανήκουν στην κατηγορία I, σε αυτούς δηλαδή που έχουν προσβληθεί στην τρέχουσα περίοδο και είναι μολυσματικοί, είναι μικρό».
Αναλυτικά η συνέντευξη του Δημήτρη Παρασκευή
-Κύριε καθηγητά, από σήμερα, Δευτέρα 4 Μαΐου, η χώρα μας περνάει στη «δεύτερη» φάση της πανδημίας του κορονοϊού, εφαρμόζοντας τα πρώτα μέτρα χαλάρωσης από τα περιοριστικά μέτρα.
Σας φοβίζει αυτό το βήμα και αν όχι για ποιους λόγους ήταν αναγκαίο;
«Το επόμενο βήμα, καταρχήν είναι πολύ θετικό γιατί από τη φάση της καραντίνας μεταβαίνουμε σε μια κατάσταση που μπορούμε να κυκλοφορούμε και να λειτουργούμε με σχετικά μεγαλύτερη ελευθερία.
Πέραν από την θετική πλευρά όμως, θα πρέπει να τονίσουμε ότι θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να συνεχίσουμε να τηρούμε τις οδηγίες για τα προληπτικά μέτρα έτσι ώστε να μην κινδυνέψουμε να αυξηθούν σε μεγάλο βαθμό οι μεταδόσεις στην κοινότητα».
-Τι απαντάτε σε όσους για παράδειγμα ισχυρίζονται ότι δεν έπρεπε να ανοίξουν τα σχολεία ώστε να προστατευθεί ακόμη περισσότερο η δημόσια υγεία;
«Το άνοιγμα των σχολείων και γενικότερα η άρση των περιοριστικών μέτρων συμβαίνει σε μια περίοδο που υπάρχει τεκμηριωμένη πτωτική τάση μεταδόσεων στην κοινότητα και γίνεται σταδιακά προκειμένου να επανεξετάζεται σε διάστημα περίπου 7-15 ημερών. Συνεπώς γίνεται με προσεκτικά βήματα και επίσης γίνεται σύμφωνα με οδηγίες διεθνών οργανισμών».
-Στο τμήμα Επιδημιολογίας, Προληπτικής Ιατρικής και Ιατρικής Στατιστικής, του ΕΚΠΑ, έχετε -εκτός των άλλων- μελετήσει, παρακολουθήσει και εκτιμήσει την αποτελεσματικότητα των προληπτικών παρεμβάσεων.
«Έχουν γίνει τέτοιες εκτιμήσεις από την ερευνητική ομάδα της κα Σύψα και έχει βρεθεί η αποτελεσματικότητα των επιμέρους παρεμβάσεων αλλά και γενικότερα όλων των μέτρων. Για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, ο ενεργός αριθμός αναπαραγωγής R, η παράμετρος που σχετίζεται με τη μολυσματικότητα του ιού παραμένει σε επίπεδα κάτω του 1, τιμή που καθορίζει ότι έχουμε μειωμένο ρυθμό μεταδόσεων στην κοινότητα».
-Τώρα, λοιπόν, που σιγά – σιγά ο κόσμος επιστρέφει σε μια καθημερινότητα, έστω και διαφορετική, με ποια μαθηματικά μοντέλα θα παρακολουθείτε την πορεία του κορονοϊού στην Ελλάδα και την καμπύλη των κρουσμάτων;
«Η καμπύλη του κρουσμάτων αποτελεί ένα από τα δεδομένα μαζί με τον δείκτη R που προαναφέρθηκε. Επιπλέον δεδομένα αποτελούν ο αριθμός των μεταδόσεων στην κοινότητα, ή οι εισαγωγές σε ΜΕΘ».
-Δώστε μας ένα παράδείγμα;
«Ανάλογα χρησιμοποιείται ο δείκτης R και στη Γερμανία που έχει γίνει σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων. Συγκεκριμένα εκτιμάται ο ρυθμός μεταδόσεων αν παρουσιάζει και πόσο αυξητική τάση σε σχέση με την περίοδο της καραντίνας».
-Ποιος είναι ο ρόλος του R0, που ακούμε συνεχώς τελευταία και πότε θα σημάνει συναγερμός για να παρθούν περιοριστικά μέτρα ή να τεθεί μια περιοχή σε lockdown.
«Ο δείκτης R (είναι παρόμοιος με τον δείκτη R0 που εκτιμάται μόνο στα πρώιμα στάδια όταν το 100% του πληθυσμού είναι ευαίσθητοι και μπορούν να μολυνθούν από τον ιό) υποδεικνύει τον μέσο αριθμό μεταδόσεων ανά άτομο που έχει προσβληθεί. Αν το R > 1 σημαίνει ότι ο αριθμός των μεταδόσεων παρουσιάζει αυξητική τάση, σε αντίθεση με όταν το R
-Σε ποια επίπεδα πρέπει να είναι ο δείκτης R και για πόσο χρονικό διάστημα ώστε να πάμε σε ακόμη μεγαλύτερη χαλάρωση των μέτρων;
«Το R είναι σε επίπεδα περίπου 0,5 για μεγάλο χρονικό διάστημα, γεγονός που μας επιτρέπει να χαλαρώσουμε σταδιακά τα περιοριστικά μέτρα. Ο δείκτης όμως εκτιμάται συνεχώς προκειμένου να έχουμε ακριβή εικόνα ποια είναι η επίδραση της άρσης των μέτρων στο ρυθμό μεταδόσεων».
-Πείτε μας σας παρακαλώ, μελετάτε το ποσοστό των ατόμων που δεν έχει προσβληθεί και αποτελούν τον πληθυσμό σε κίνδυνο για μόλυνση με το νόσημα (Sensitive: S), το ποσοστό που έχει προσβληθεί και είναι μολυσματικοί (Infectious: I), και το ποσοστό που έχει αναρρώσει και έχει αναπτύξει ανοσία (Recovered: R). Που βρισκόμαστε σήμερα σε καθε μια απο αυτες τις κατηγορίες;
«Οι εκτιμήσεις για το συνολικό αριθμό κρουσμάτων αναφέρουν ότι είναι περίπου 20.000-30.000 άτομα. Από αυτούς οι περισσότεροι ανήκουν στην κατηγορία των R, αυτών δηλαδή που έχουν αναρρώσει. Το ερώτημα αν έχουν αναπτύξει ανοσία, δεν μπορεί να απαντηθεί ακόμα με ασφάλεια. Το αντίστοιχο νούμερο για αυτούς που ανήκουν στην κατηγορία I, σε αυτούς δηλαδή που έχουν προσβληθεί στην τρέχουσα περίοδο και είναι μολυσματικοί, είναι μικρό».
-Τελικά πόσο ισχυρό «όπλο» είναι τα μαθηματικά για την προστασία της δημόσιας υγείας και τελικά πόσο ασφαλείς είμαστε απέναντι στον νεο κορονοϊό;
«Τα μαθηματικά αποτελούν βασική επιστήμη και βρίσκουν εφαρμογές σε πολλούς επιστημονικούς τομείς αλλά και γενικότερα στην καθημερινότητα μας. Είναι παντού και αποτελούν το βασικό εργαλείο για «επιστημονικές» προβλέψεις στη δημόσια υγεία.
Έχουν χρησιμοποιηθεί και σε άλλες επιδημίες στο παρελθόν».
-Σας προβληματίζει η έλευση του φθινοπώρου και ένα ενδεχόμενο δεύτερο κύμα;
«Μας προβληματίζει αλλά θεωρώ ότι θα είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι από πολλές πλευρές. Επίσης η κοινωνία έχει αντιληφθεί τις ιδιαιτερότητες αυτού του κινδύνου και αποτελεί σύμμαχο στην αποτελεσματική αντιμετώπισή του».
Διαβάστε ακόμη:
Μετακινήσεις: Τι επιτρέπεται από τη Δευτέρα σε Αττική, Θεσσαλονίκη και όλη την Ελλάδα
Πότε θα επιτραπούν οι μετακινήσεις από νομό σε νομό
Πώς και ποιοι θα πληρωθούν επίδομα τον Μάιο
Τι ώρα ανοίγουν και τι ώρα κλείνουν τα καταστήματα – Το ωράριο για τα εμπορικά
