Αυτές είναι μερικές μόνο από τις απορίες που έχουν οι περισσότεροι για τον εμβολιασμό που ξεκινάει, το αργότερο, μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου και στην χώρα μας για να δώσει τέλος μέσα στους επόμενους μήνες στην καραντίνα και τα κλειστά σχολεία, μαγαζιά λιανικής, εστιατόρια, μπαρ και όλα όσα καθιστούσαν την ζωή μας φυσιολογική κι ευχάριστη μέχρι τον Μάρτιο του 2020.
Με τον εμβολιασμό κατά του νέου κορονοϊού να έχει ξεκινήσει ήδη από χθες στη Μεγάλη Βρετανία με το σκεύασμα της Pfizer/BioNTech, και τους υπεύθυνους της ευρωπαϊκής ρυθμιστικής αρχής, τον ΕΜΑ, να ετοιμάζεται εντός των επόμενων λίγων εβδομάδων να δώσει και την δική του έγκριση για το ίδιο εμβόλιο, το iEidiseis μάζεψε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και απαντά σήμερα σε όλα σας τα ερωτήματα:
1: Το εμβόλιο θα είναι δωρεάν;
Ναι. Όχι μόνο σε επίπεδο εθνικό αλλά πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο, εξασφαλίστηκε εδώ και μήνες ότι όλες οι χώρες και όλοι οι άνθρωποι στον πλανήτη θα έχουν πρόσβαση στα εμβόλια που θα αναπτυχθούν κατά του SARS-CoV-2. Ασφαλισμένοι ή ανασφάλιστοι, Έλληνες ή αλλοδαποί, όλοι θα μπορούν να το κάνουν δωρεάν. Οι χώρες πληρώνουν τις φαρμακευτικές με κεντρικό τρόπο σε προσυμφωνημένη τιμή.
2: Είναι υποχρεωτικός ο εμβολιασμός;
Όλοι απαντούν πως «όχι», Δεν θα είναι υποχρεωτικός. Θα το κάνει μόνο όποιος το επιθυμεί. Πλην όμως ενδέχεται μέσα στον επόμενο χρόνο να δούμε αεροπορικές εταιρίες να μην επιτρέπουν την επιβίβαση στα αεροσκάφη τους σε ανθρώπους που δεν έχουν εμβολιαστεί. Ήδη αυτό έχει ανακοινωθεί για πτήσεις προς της Αυστραλία και είναι πολύ πιθανό να το υιοθετήσουν ως μέτρο και άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ. Εξάλλου, θα αποτελεί -σε παγκόσμιο επίπεδο- προϋπόθεση για ναυτικούς, στρατιωτικούς και άλλες ομάδες επαγγελματιών που ζουν σε κλειστές ομάδες.
3: Πόσα εμβόλια υπάρχουν; Θα έχουμε δυνατότητα επιλογής;
Καταρχάς εμβόλια έχουν αναπτύξει ήδη η Ρωσία (δύο με το όνομα Sputnic) και δύο άλλα η Κίνα. Εμείς στην Ευρώπη περιμένουμε το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech, το Moderna/NIH και της AstraZeneca/Οξφόρδης, χρονική με την σειρά που τα αναφέρουμε.
4: Πώς θα διεξαχθεί ο εμβολιασμός στην χώρα μας;
Για να γίνει προγραμματισμός του ραντεβού, θα αξιοποιηθούν τρία κανάλια: Μία ψηφιακή πλατφόρμα, η emvolio.gov.gr, ένα τηλεφωνικό κέντρο για εκείνους που δεν έχουν εξοικείωση με ψηφιακά συστήματα και αυτόματα μέσω της άυλης συνταγογράφησης εφόσον έχει κάποιος εγγραφεί σε αυτήν. ‘Όπως έχει πει μάλιστα ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης «εφόσον κάποιος έχει εγγραφεί στην άυλη συνταγογράφηση –και αυτή τη στιγμή 800.000 συμπολίτες μας το έχουν ήδη πράξει μέσω gov.gr- το ραντεβού για το εμβόλιο θα κλείνεται αυτόματα, με τον πολίτη να ενημερώνεται μέσω SMS ή και email με τη συγκεκριμένη μέρα, ώρα και μέρος που θα κάνεις το εμβόλιο». Γι΄αυτό και κάλεσε όλους τους πολίτες να γραφτούν στην άυλη συνταγογράφηση. Όταν λαμβάνει το σχετικό μήνυμα ο πολίτης θα μπορεί να το αποδεχτεί ή όχι. Ακόμα και στην δεύτερη περίπτωση όμως θα μπορεί να κλείσει ραντεβού σε επόμενο χρόνο.
5: Πώς και από ποιους θα παρακολουθούνται όσοι κάνουν το εμβόλιο για πιθανές παρενέργειες;
Όπως συμβαίνει εδώ και πολλά χρόνια, οι γιατροί έχουν στην διάθεσή τους τις γνωστές «κίτρινες κάρτες» των παρενεργειών για τα φάρμακα. Αυτές οι ίδιες αλλά σε ηλεκτρονική μορφή θα αξιοποιηθούν τώρα για να δημιουργηθεί ένα ηλεκτρονικό αρχείο από πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου. Την κίτρινη κάρτα πρέπει να τη συμπληρώνουν και ψηφιακά στο https://kitrinikarta.eof.gr/.
6: Πόσες δόσεις εμβολίου θα έρθουν στην χώρα μας και ποιοι θα έχουν προτεραιότητα στον εμβολιασμό;
Παραπάνω από 500.000 δόσεις εμβολίων αναμένονται σε πρώτη φάση για τον εμβολιασμό του πληθυσμού της Ελλάδας μετά τις εγκρίσεις των εμβολίων ανέφερε προ ημερών ο Μάριος Θεμιστοκλέους, γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας. Και σημείωσε ότι με αυτές τις δόσεις πρόκειται να εμβολιαστούν αρχικά 250.000 άτομα αφού το εμβόλιο της Pfizer είναι 2 δόσεων και ο εμβολιασμός αναμένεται να ξεκινήσει αρχές Ιανουαρίου από ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, ένοικους και υπαλλήλους γηροκομείων και μέλη των σωμάτων ασφαλείας. Ακολουθούν βέβαια οι άνω των 65 ετών και οι ευπαθείς ομάδες ασθενών.
7: Που θα γίνονται τα εμβόλια;
Ήδη έχουν δημιουργηθεί τα περισσότερα από τα 1.018 εμβολιαστικά κέντρα που προβλέπονται σε ολόκληρη την χώρα. Όπως έχει ενημερώσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, «εκτιμάται ότι θα μπορούν να εμβολιάζονται μηνιαίως περίπου 2.117.440 πολίτες. Αν έρθουν περισσότερα εμβόλια τον ίδιο μήνα μπορεί, εφόσον χρειαστεί, να υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξη του σχεδίου για τη δημιουργία επιπλέον εμβολιαστικών κέντρων», πρόσθεσε.
8: Θα μπορούμε να κάνουμε όποιο από τα τρία εμβόλια επιλέξουμε;
Αυτό ακόμα δεν είναι σαφές αλλά εφόσον δεν θα έρθουν και τα τρία εμβόλια μαζί, οι πρώτοι θα εμβολιαστούν υποχρεωτικά με της Pfizer χωρίς δυνατότητα άλλης επιλογής. Δεν αποκλείεται το ίδιο να συμβαίνει και μελλοντικά.
9: Ποιες οι διαφορές μεταξύ των τριών εμβολίων;
Τα δύο εμβόλια δρουν με βάση το mRNA και αυτό της AstraZeneca/Οξφόρδης με βάση τον ιό. Όπως εξήγησε προ ημερών με ανάρτησή σου ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Γενεύης, Εμμανουήλ Δερμιτζάκης, όταν κολλάμε τον κορονοϊό, εκείνος επιδρά στο DNA μας πολύ περισσότερο σε σχέση με όσο θα επιδρά το εμβόλιο με βάση το mRNA. Άρα δεν υπάρχει κανένας φόβος. Εξάλλου, οι κλινικές δοκιμές έχουν δείξει ότι και τα τρία πετυχαίνουν το στόχο της ανοσίας σε ποσοστά που ξεπερνούν το 90%.
10: Πόσο καιρό χρειάζεται ο οργανισμός για να αναπτύξει αντισώματα μετά τον εμβολιασμό;
Οι ειδικοί τονίζουν ότι αφενός και τα τρία εμβόλια πρέπει να γίνουν σε δύο δόσεις, αφετέρου πρέπει να συνεχίσουμε να προσέχουμε από την έναρξη της πρώτης δόσης και 4-5 εβδομάδες για το εμβόλιο της Pfizer, και για 5-6 εβδομάδες για τα εμβόλια των Moderna και ΑstraΖeneca. Τόσο χρειάζεται για να αναπτύξουμε την πολυπόθητη ανοσία η οποία ελπίζουμε ότι διαρκεί για πολλούς μήνες μετά και εφόσον δεν υπάρξει σοβαρή μετάλλαξη του νέου κορονοϊού. Ειδικά στο εμβόλιο της Pfizer, η πρώτη δόση από την δεύτερη πρέπει να απέχουν 21 ημέρες. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν κάποιοι εμβολιαστούν στις αρχές Ιανουαρίου, δεν θα αναπτύξουν αντισώματα πριν από τις αρχές Μαρτίου!