Η Monica Gandhi, ειδικός σε λοιμώδη νοσήματα, καθηγήτρια ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια είναι ξεκάθαρη.
«Έλεγχος» σημαίνει ότι μια ασθένεια έχει μειωθεί σε χαμηλά επίπεδα κυκλοφορίας με τη βοήθεια παρεμβάσεων δημόσιας υγείας όπως τα εμβόλια.
«Εξάλειψη» σημαίνει ότι η επίπτωση της νόσου έχει μειωθεί στο μηδέν σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Επίσης «Εξάλειψη» σημαίνει ότι η επίπτωση της νόσου παγκοσμίως έχει μειωθεί στο μηδέν.
Και «εξαφάνιση» σημαίνει ότι ακόμη και τα αποθέματα του παθογόνου που φυλάσσονται σε ασφαλή εργαστήρια έχουν καταστραφεί.
Όπως η ίδια αναφέρει η ευλογιά εξαλείφθηκε με επιτυχία παγκοσμίως το 1979, όχι μόνο λόγω του εμβολίου, αλλά λόγω ορισμένων μοναδικών χαρακτηριστικών του ιού. Έλειπε η δεξαμενή ζώων. Είχε σαφή παθογόνα χαρακτηριστικά που καθιστούσαν εύκολη την ταχεία αναγνώριση της νόσου στους πάσχοντες. Είχε μια σύντομη περίοδο μολυσματικότητας.
Η ιλαρά είναι ένα παράδειγμα ασθένειας που δεν μπορεί ποτέ να εξαλειφθεί. Αυτός ο εξαιρετικά μεταδοτικός ιός τέθηκε υπό έλεγχο μετά την ανάπτυξη ενός εμβολίου το 1963.
Το τελικό παιχνίδι για τον covid-19 δεν θα μοιάζει με ευλογιά ή ιλαρά. Έχει χαρακτηριστικά που καθιστούν απίθανο να εξαλειφθεί, συμπεριλαμβανομένου του υψηλού επιπέδου μεταδοτικότητας, της ευκολίας με την οποία τα συμπτώματά του μπορούν να συγχέονται με άλλες κοινές αναπνευστικές λοιμώξεις και την ικανότητα μετάδοσης του ιού κατά τη διάρκεια ασυμπτωματικών ή προ-συμπτωματικών περιόδων. Πολλαπλά ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια βοηθούν στην ανατροπή, φέρνοντας τον ιό υπό έλεγχο, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι τα παίρνουν. Τελικά, ο ιός θα γίνει ενδημικός, πράγμα που σημαίνει ότι θα κυκλοφορεί με επίμονα, αλλά χαμηλά ποσοστά σε μια περιοχή, σε διαχειρίσιμα επίπεδα. Οι ενδημικοί ιοί, όπως η γρίπη ή ο ρινοϊός που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα, μπορούν να πυροδοτήσουν εστίες και να έχουν εποχιακό μοτίβο, αλλά συνήθως δεν ανεβαίνουν σε επιδημικά επίπεδα. Δεδομένου ότι τα εμβόλια είναι αξιοσημείωτα αποτελεσματικά στην πρόληψη σοβαρής νόσησης covid-19, θα είναι ο πρωταρχικός μας αγωγός για να φτάσουμε στο σημείο ελέγχου.
Τα αντισώματα που παράγονται από τα εμβόλια φυσιολογικά εξασθενούν, αλλά τα εμβόλια παράγουν Β κύτταρα μνήμης, τα οποία παράγουν υψηλά επίπεδα εξουδετερωτικών αντισωμάτων εάν δουν ξανά τον ιό ή τις παραλλαγές του. Τα κύτταρα μνήμης Β, αφού δημιουργηθούν, είναι μακράς διαρκείας.
Τα Τ κύτταρα που δημιουργούνται από τα εμβόλια μας προστατεύουν επίσης από σοβαρές ασθένειες και δεν επηρεάζονται από τις παραλλαγές. Καθώς ο ιός συνεχίζει να κυκλοφορεί, όσοι είναι μεγαλύτεροι ή ανοσοκατασταλμένοι θα χρειαστούν ενισχυτικό εμβόλιο, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι θα προστατευτούν λόγω του γεγονότος ότι το παθογόνο θα αντιμετωπιστεί πιο σπάνια.
Λοιπόν, πώς θα είναι ο ενδημικός covid-19; Αν μπορέσουμε να περιορίσουμε την κυκλοφορία του ιού παγκοσμίως και να αφαιρέσουμε σε μεγάλο βαθμό τον ιό από την ικανότητά του να προκαλεί σοβαρές ασθένειες μέσω του εμβολιασμού, ο κόσμος μπορεί να συνεχίσει μια εκδοχή της κανονικότητας, που τόσο απεγνωσμένα ποθούμε. Θα εκδηλωθούν εστίες σοβαρής νόσου μεταξύ πληθυσμών που δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν, όπως βλέπουμε με την ιλαρ’α. Τελικά ο covid-19 θα ακολουθήσει τον δρόμο άλλων ιών του αναπνευστικού στους οποίους έχουμε τον έλεγχο.
Σε λίγους μήνες, η ιογενής κυκλοφορία στις Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσε να μειωθεί σε επίπεδα τόσο χαμηλά, που δεν θα χρειάζεται πλέον μάσκες, αποστάσεις, εξαερισμός και τεστ. Αυτό έχει ήδη συμβεί στη Δανία, την Ιρλανδία, τη Χιλή και τη Βρετανία. Αυτές οι χώρες έχουν υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
