Στις 11 Μαρτίου του 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε κατάσταση πανδημίας. Έκτοτε, ολόκληρος ο κόσμος μετρά καθημερινά τα κρούσματα, τους ασθενείς που οδηγήθηκαν στην εντατική καθώς και όσους έχασαν τη ζωή τους ύστερα από «μάχη» με τον ιό.
Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε εν μέσω μιας προσπάθειας να επανέλθουμε στην προ-κορονοϊού εποχή, έχοντας από τη μια ως «όπλο» τον εμβολιασμό, αλλά από την άλλη την απειλή των μεταλλάξεων. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η πανδημία δεν έχει τελειώσει.
Όμως, μετά από μήνες κοινωνικής αποστασιοποίησης, η επιστροφή στην κοινωνική ζωή και σε όσα είχαμε συνηθίσει πριν μπει στη ζωή μας το lockdown, είναι για πολλούς, κάτι παραπάνω από δύσκολη υπόθεση…
Για την ακρίβεια, η ιδέα της «επανένταξης» αντιμετωπίζεται από πολλούς με φόβο, δεδομένων των συνθηκών που συνόδευσαν τον κορονοϊό. Εγκλεισμός, απομόνωση είτε περιορισμός των κοινωνικών συναναστροφών σε πολύ στενό κύκλο, τηλεργασία, βιντεοκλήσεις, online αγορές με κοινό παρονομαστή την απουσία της ανθρώπινης επαφής και αλληλεπίδρασης.
"Cave Syndrome" — Worries About The Post-Lockdown World Are Very Common https://t.co/qjsLPWnL3G pic.twitter.com/UcwP2nGfRX
— IFLScience (@IFLScience) July 26, 2021
Το «σύνδρομο της σπηλιάς»
Σύμφωνα με αρκετές μελέτες, ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων έχει αναπτύξει το λεγόμενο «σύνδρομο της σπηλιάς», έναν μη ιατρικό όρο, που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την ανησυχία ή φόβο του να βγει κανείς στον κόσμο μετά από την περίοδο του lockdown.
Συγκεκριμένα, με βάση μια έκθεση της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας, που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2021, διαπιστώθηκε ότι το 49% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι αισθάνονται άβολα να προσαρμοστούν ξανά στην κοινωνική αλληλεπίδραση μόλις τελειώσει η πανδημία.
Επιπλέον, το 46 τοις εκατό των ανθρώπων δήλωσαν ότι δεν αισθάνονται άνετα να επιστρέψουν στη ζωή όπως ήταν πριν την πανδημία. Η τεχνολογική πρόοδος, που έκανε ευκολότερη τη ζωή στην καραντίνα, έπαιξε σημαντικό ρόλο.
Ο καθηγητής Steven Taylor, ψυχίατρος στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά, έγραψε μια εργασία τον Μάιο του 2020, προβλέποντας την αύξηση του άγχους μετά την πανδημία. Υπέθεσε μάλιστα, ότι θα υπάρξει άνοδος του «hikikomori», ένα φαινόμενο που θυμίζει την αγοραφοβία.
Σημειώνεται, ότι στην Ιαπωνία, οι «hikikomori» είναι μοναχικοί έφηβοι ή ενήλικες που αποσύρονται από την κοινωνία, επιλέγοντας την απόλυτη απομόνωση και τον εγκλεισμό. Ο όρος αναφέρεται τόσο στο φαινόμενο γενικά όσο και στους ίδιους τους απομονωμένους.
Τέλος, σύμφωνα με τους ειδικούς, το αυξημένο άγχος που επέφερε η υγειονομική κρίση, δημιούργησε πληθώρα ανησυχιών στους πολίτες.
Δηλαδή, εκτός από εκείνους που φοβούνται την ίδια την ασθένεια, παρατηρήθηκε για παράδειγμα αυξημένη εργασιακή ανασφάλεια, φόβος για διεύρυνση των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων αλλά και για μειωμένη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.