Η διαλειμματική διατροφή αποτελεί την τελευταία «καυτή» διατροφική τάση, με γνωστούς δισεκατομμυριούχους, όπως ο Έλον Μασκ και ο Τζεφ Μπέζος, να δηλώνουν δημόσια ότι την ακολουθούν πιστά.
Πρόκειται για το γνωστό «fasting», το οποίο μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι αυξάνει σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης, ενώ άλλες μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν διάφορα οφέλη για την υγεία, όπως είναι η απώλεια βάρους/λίπους και η ενίσχυση της διαδικασίας της αυτοφαγίας («επισκευής» των κυττάρων).
Ωστόσο, τα ευρήματα πρόσφατης μελέτης αποκάλυψαν μια σύνδεση της διαλειμματικής νηστείας με αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο, σε ένα τρομακτικό ποσοστό που φτάνει το 91%.
Τι ισχύει τελικά;
Η βρετανική «Huffington Post» μίλησε με τον επικεφαλής της μελέτης, ο οποίος έβαλε τα πράγματα στην θέση τους.
«Η έρευνα δεν υποστηρίζει πως η διαλειμματική νηστεία προκαλεί θάνατο από καρδιαγγειακή νόσο»
Ο επικεφαλής της πολυσυζητημένης μελέτης και διευθυντής του Τμήματος Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής στο πανεπιστήμιο της Σανγκάης, δρ. Jiao Tong, χαρακτήρισε τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής ως «μη καταληκτικά».
«Αν και η μελέτη αναγνώρισε μια σύνδεση ανάμεσα στην διαλειμματική νηστεία και στον θάνατο από καρδιαγγειακά νοσήματα, αυτό δεν σημαίνει ότι η διατροφή αυτή προκαλεί καρδιαγγειακό θάνατο», είπε ο ίδιος.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι όπως τόνισε ο ίδιος ο δρ. Tong, η μελέτη αυτή δεν έχει καν δημοσιευτεί σε κάποιο επιστημονικό περιοδικό ενώ δεν έχει ακόμα αξιολογηθεί από ομότιμους. Δημοσιεύτηκε απλά ως ένα δελτίο τύπου που παρουσιάστηκε σε ένα συνέδριο και το οποίο μάλιστα υπογράμμισε ότι η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την διεξαγωγή της μελέτης «έχει περιορισμούς», με την «Huffington Post» να χαρακτηρίζει την μέθοδο αυτή ως «αναξιόπιστη».
Μπορείτε να δείτε το δελτίο τύπου αναλυτικά ΕΔΩ.
Οι αδυναμίες της μελέτης
Με απλά λόγια, για να θεωρηθεί στο σύνολό της μια μελέτη ως αξιόπιστη, θα πρέπει να έχει προηγηθεί μια διαδικασία. Ένα από τα πιο σημαντικά βήματα της διαδικασίας αυτής είναι η αξιολόγησή της από άλλους επιστήμονες, οι οποίοι κρίνουν την εγκυρότητα των συμπερασμάτων και την μεθοδολογία που ακολουθήθηκε.
Κάτι τέτοιο δεν έχει ακόμα γίνει για την επίμαχη μελέτη, καθώς μέχρι στιγμής δεν έχει δημοσιευτεί καν αναλυτικά η μελέτη στο σύνολό της. Επομένως, προς το παρόν τα εκατοντάδες άρθρα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο επικαλούμενα την μελέτη αυτή δεν είναι σε θέση να παρουσιάσουν την συνολική εικόνα, καθώς έχουν πρόσβαση μόνο στην περίληψη.
Ένα ακόμα πρόβλημα με την μελέτη, το οποίο το παραδέχεται και ο ίδιος ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που την διεξήγαγε είναι πως πρόκειται για μια παρατηρητική έρευνα, με τα δεδομένα να προέρχονται από ερωτηματολόγια στα οποία οι ίδιοι οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν τις διατροφικές τους συνήθειες.
Είναι γνωστό πως η επιστημονική κοινότητα θεωρεί την συγκεκριμένη μέθοδο ως αρκετά αναξιόπιστη, καθώς οι συμμετέχοντες συχνά τείνουν να παραλείπουν πληροφορίες ή να κάνουν λάθη: «Ένας από τους περιορισμούς της μελέτης είναι η εξάρτησή της από αυτοαναφορικά δεδομένα, τα οποία μπορεί να επηρεάζονται από την μνήμη των συμμετεχόντων και άλλους παράγοντες και ως εκ τούτου ενδέχεται να μην αντιπροσωπεύει πλήρως τα διατροφικά τους μοτίβα».
Ένα άλλο βασικό πρόβλημα με την μελέτη είναι ότι δεν έλαβε υπόψη της εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι η ποιότητα της διατροφής τους, το βάρος, η ηλικία τους ή η σωματική τους δραστηριότητα. Εάν δηλαδή ο μέσος συμμετέχων είναι μεγαλύτερος σε ηλικία από τον γενικό πληθυσμό, ή καταναλώνει περισσότερες υπερ-επεξεργασμένες τροφές (πράγματα που δεν γίνονται ξεκάθαρα από την μελέτη), τότε είναι εξαιρετικά πιθανό η αυξημένη πιθανότητα θανάτου να οφείλεται στην ηλικία του ή η ποιότητα
Ουσιαστικά πρόκειται για μια παρόμοια υπόθεση με τον μύθο που επικρατούσε για δεκαετίες για τους Γάλλους και το κρασί. Για πολλά χρόνια, κυκλοφορούσε η αντίληψη ότι η καλή καρδιαγγειακή υγεία των Γάλλων οφειλόταν στην καθημερινή πρόσληψη 1 – 2 ποτηριών κρασιού την ημέρα, ωστόσο νεότερες μελέτες έχουν αποκαλύψει ότι κατά μέσο όρο οι συμμετέχοντες που έπιναν τακτικά μέτριες ποσότητες κρασιού έτειναν να έχουν ένα πιο υγιές lifestyle, το οποίο ευθυνόταν για την καλύτερη καρδιαγγειακή τους υγεία.
«Δεν ξέρουμε ακόμα εάν αυτά τα αποτελέσματα τελικά θα αποδειχθεί πως έχουν μια βάση. Μέχρι να γίνουν περεταίρω μελέτες που αποκλείουν εξωτερικούς παράγοντες, θα ήταν καλό να ακολουθείτε την διατροφή που λειτουργεί καλύτερα για εσάς και την υγεία σας. Προς το παρόν, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του fasting στην καρδιαγγειακή υγεία είναι άγνωστες», κατέληξε ο δρ. Tong.
