Ο δισεκατομμυριούχος και μεγιστάνας της τεχνολογίας, Έλον Μασκ εκτίμησε ότι τελικά κανείς δεν θα χρειάζεται να εργάζεται χάρη στις ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη (AI).
Πόσο μακριά όμως είναι ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Και ποιες θέσεις εργασίας θα καταλάβουν πρώτα τα ρομπότ;
Η Daily Mail ρίχνει μια ματιά στα επαγγέλματα στα οποία η τεχνητή νοημοσύνη έχει ήδη πατήσει πόδι, καθώς και στις θέσεις που θα μπορούσαν να αντικατασταθούν σε 10 και 20 χρόνια.
Οι συσκευαστές κρέατος, οι καθαριστές και οι οικοδόμοι είναι μεταξύ εκείνων που θα μπορούσαν να εκτοπιστούν από τις μηχανές στο όχι πολύ μακρινό μέλλον, σύμφωνα με τους ειδικούς, ενώ οι δάσκαλοι, οι νοσοκόμες και οι σχεδιαστές μόδας είναι ασφαλείς προς το παρόν.
Οι εικασίες σχετικά με τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στο εργατικό δυναμικό έχουν φουντώσει μετά την άνοδο του λογισμικού υπολογιστών όπως το ChatGPT, το οποίο μπορεί να δημιουργεί κείμενα και να απαντά σε ερωτήσεις με τρόπο που μοιάζει με τον ανθρώπινο.
Θέσεις εργασίας που παίρνουν τώρα τα ρομπότ
Υπάλληλοι τηλεφωνικών κέντρων
Οι ειδικοί λένε ότι οι ρόλοι εξυπηρέτησης πελατών σε όλο τον κόσμο καταλαμβάνονται ήδη από την τεχνητή νοημοσύνη. Ο σουηδικός γίγαντας επίπλων ΙΚΕΑ, για παράδειγμα, λέει ότι το 47% των κλήσεων πελατών διεκπεραιώνεται τώρα από μια τεχνητή νοημοσύνη που ονομάζεται Billie, ενώ ο γίγαντας των τηλεπικοινωνιών έχει υποσχεθεί να αντικαταστήσει 10.000 θέσεις εργασίας με ρομπότ.
«Οι θέσεις εργασίας των υπαλλήλων τηλεφωνικών κέντρων και των υπαλλήλων τηλεμάρκετινγκ είναι από αυτές που είναι πιο πιθανό να αντικατασταθούν από την τεχνητή νοημοσύνη», δήλωσε στη Daily Mail ο καθηγητής Carl Benedikt Frey, διευθυντής του μέλλοντος της εργασίας στο Oxford Martin School του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
«Οι τεχνολογίες όπως το ChatGPT είναι πολύ καλές στην αναπαραγωγή των ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων στον εικονικό κόσμο. Ωστόσο, αυτό θα καταστήσει πιο σημαντικές τις προσωπικές αλληλεπιδράσεις, οι οποίες δεν μπορούν να αυτοματοποιηθούν», ανέφερε. Ο βετεράνος διαφημιστής Sir Martin Sorrell έφτασε στο σημείο να προβλέψει ότι όλα τα τηλεφωνικά κέντρα θα εξαφανιστούν σύντομα με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.
Σχεδιαστές γραφικών και μηχανικοί λογισμικού
Οι κενές θέσεις εργασίας για γραφίστες έχουν μειωθεί κατακόρυφα κατά 58% από το 2022, σύμφωνα με ανάλυση του ιστότοπου εργασίας Adzuna. Η εταιρεία κατηγόρησε γι’ αυτό εν μέρει την άνοδο των chatbots, όπως το ChatGPT και το Bard της Google, τα οποία έχουν επίσης κλέψει εργασία από αναλυτές υποστήριξης πληροφορικής, σχεδιαστές ιστοσελίδων και μηχανικούς λογισμικού.
Οι ρόλοι για τους τελευταίους μειώθηκαν κατά 57%, από 20.193 κενές θέσεις εργασίας το 2022 σε 8.644 φέτος, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι εταιρείες αναζητούν την τεχνητή νοημοσύνη για να καλύψουν πολλές από τις θέσεις εργασίας που προηγουμένως έκαναν οι άνθρωποι.
Επιμελητές κειμένων
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για εμάς τους ανθρώπους. Είναι τέτοια η πρόοδος στον συγκεκριμένο τομέα που ορισμένα chatbots όπως το ChatGPT είναι σε θέση να δημιουργούν περιεχόμενο που δεν διακρίνεται από τη δουλειά που κάνουν οι άνθρωποι.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά μπορούν να το κάνουν και πιο γρήγορα. Πολύ πιο γρήγορα. Οι ανθρώπινοι κειμενογράφοι μπορεί να χρειαστούν έως και 90 λεπτά για να γράψουν ένα κομμάτι που η AI χρειάζεται λιγότερο από 10 λεπτά, γι’ αυτό και ορισμένες εταιρείες το δοκιμάζουν.
Ο Dean Meadowcroft ήταν κειμενογράφος σε ένα μικρό τμήμα μάρκετινγκ, αλλά απολύθηκε τέσσερις μήνες αφότου η εταιρεία έφερε την AI για να βοηθήσει στη συγγραφή δελτίων Τύπου, αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλου περιεχομένου. Ο Τζόναθαν Νέλσον, ανώτερος διευθυντής ψηφιακού μάρκετινγκ ανάπτυξης της American Marketing Association, έδωσε επίσης μια εικόνα για το πώς οι εταιρείες πειραματίζονται με το νέο εργαλείο.
«Πρέπει η τεχνητή νοημοσύνη να γράψει ένα άρθρο 1.000 λέξεων και στη συνέχεια να το περάσει και να το επεξεργαστεί για να το κάνει να ακούγεται και πάλι ανθρώπινο», είπε. «Είναι ένα πλαίσιο για τα άρθρα», σημείωσε.
Καθαρίστριες και φύλακες
Ήδη αναπτύσσονται ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη που μπορούν να λειτουργούν ως φρουροί ασφαλείας (σεκιούριτι), καθαριστές νοσοκομείων, ακόμη και να αναλάβουν τη θέση του προσωπικού σε οίκους ευγηρίας. Το ανδροειδές που αναπτύχθηκε από την Aeolus Robotics έχει χρησιμοποιηθεί με μεγάλη επιτυχία στην Ιαπωνία, το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν, όπου έχει απασχοληθεί από μερικούς από τους μεγαλύτερους παρόχους υπηρεσιών φροντίδας των χωρών για να κάνει τους γύρους του.
Σύντομα θα μπορούσε να έρθει και στη Βρετανία, με την ιαπωνική εταιρεία να έχει επιβεβαιώσει ότι επιθυμεί να επεκταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και βρίσκεται σε συζητήσεις με διανομείς και συνεργάτες.
Συσκευαστές κρέατος
Ο τομέας της μεταποίησης – συμπεριλαμβανομένων των εργοστασίων αυτοκινήτων – στηρίζεται εδώ και χρόνια στα ρομπότ, αλλά η βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων ήταν λίγο πιο αργή στην υιοθέτηση της τεχνολογίας.
Φαίνεται όμως ότι όχι πια. Τα ρομπότ χρησιμοποιούνται πλέον για τη μεταφορά βαρέων σφαγίων ζώων και για τη στοίβαξη και τη μετακίνηση κιβωτίων για παράδοση. Οι «μηχανές κοπής» τεχνητής νοημοσύνης έχουν επίσης δοκιμαστεί με ποικίλη επιτυχία, με κάποιες να μην μπορούν να συγκριθούν με τις ακριβείς κοπές που κάνουν οι κρεοπώλες ή να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ δέρματος, λίπους, οστών και κρέατος σε μονάδες επεξεργασίας κοτόπουλου και γαλοπούλας.
Αλλά ακόμη και αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει.
Αν και τα ρομπότ δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν κάθε εργασία στη γραμμή επεξεργασίας κρέατος, είναι όλο και περισσότερο σε θέση να εκτελούν το μεγαλύτερο μέρος αυτών, συμπεριλαμβανομένης της εκτέλεσης ορισμένων εργασιών στο κρέας, καθώς και της μέτρησης και της συσκευασίας του.
Δουλειές σε κίνδυνο την επόμενη 10ετία
Οικοδόμοι
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι οικοδόμοι απαιτούν μεγάλη ικανότητα και εμπειρία. Αλλά τα ρομπότ προσπαθούν όλο και περισσότερο να το κατακτήσουν μαζί με άλλες κατασκευαστικές εργασίες, όπως η ανάμιξη σκυροδέματος και η τοποθέτηση τσιμέντου. Η εισαγωγή της τρισδιάστατης εκτύπωσης είχε επίσης τεράστιο αντίκτυπο στον κλάδο, ο οποίος επιδιώκει πάντα να αυξήσει την ταχύτητα και την ακρίβεια με την οποία κατασκευάζονται τα πράγματα. Οι εξελίξεις βελτιώνονται με τέτοιο ρυθμό που οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι οικοδόμοι είναι μεταξύ εκείνων των οποίων οι θέσεις εργασίας μπορεί να κινδυνεύσουν μέσα στα επόμενα 10 χρόνια.
Δημοσιογράφοι
Όπως οι συντάκτες κειμένων, έτσι και οι δημοσιογράφοι απειλούνται από την απίστευτη άνοδο των chatbots. Σε τέτοιο βαθμό που ο οικονομολόγος Paul Krugman δήλωσε σε άρθρο του στους New York Times ότι τα ChatGPT μπορεί να είναι σε θέση να εκτελούν εργασίες όπως το ρεπορτάζ και το γράψιμο «πιο αποτελεσματικά από τους ανθρώπους». Ο καθηγητής Frey πρόσθεσε: «Αυτό που κάνει το ChatGPT είναι να επιτρέπει σε περισσότερους ανθρώπους με μέτριες δεξιότητες γραφής να παράγουν δοκίμια και άρθρα. Επομένως, οι δημοσιογράφοι θα αντιμετωπίσουν μεγαλύτερο ανταγωνισμό, ο οποίος θα οδηγήσει σε μείωση των μισθών, εκτός αν δούμε μια πολύ σημαντική αύξηση της ζήτησης για τέτοιου είδους εργασίες. Τα επόμενα χρόνια, η γενετική τεχνητή νοημοσύνη είναι πιθανό να έχει παρόμοια αποτελέσματα σε ένα ευρύτερο σύνολο δημιουργικών εργασιών».
Έρχεται μετά από κυβερνητική έκθεση που προειδοποίησε ότι οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην αποκάλυψη της παραπληροφόρησης, αντιμετωπίζουν αυξανόμενη απειλή από την τεχνητή νοημοσύνη. Τεχνολογικοί γίγαντες όπως η Google ενσωματώνουν όλο και περισσότερο την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στις πλατφόρμες τους, προκειμένου να παράγουν το δικό τους περιεχόμενο. Αυτό όμως έχει εγείρει ανησυχίες ότι θα σταματήσει εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου να επισκέπτονται αξιόπιστες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες όπου κανονικά θα ενημερώνονταν.
Σερβιτόροι και σερβιτόρες
Ίσως έχετε ήδη δει παραδείγματα ρομπότ που μοιάζουν με Dalek και κυκλοφορούν σε εστιατόρια σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι ακόμη ευρέως διαδεδομένα, αλλά η επιχείρηση φαίνεται σίγουρα να ανθεί. Σε τέτοιο βαθμό που η εταιρεία ψηφιακών μέσων DailyAI.com έχει προειδοποιήσει ότι οι ανθρώπινοι σερβιτόροι και οι σερβιτόρες έχουν 72% πιθανότητες να αναλάβουν σύντομα τους ρόλους τους από ρομπότ.
Ακόμα και ο γίγαντας των φαστ φουντ McDonald’s έχει μπει στο κόλπο, δοκιμάζοντας ρομπότ σε αρκετά από τα drive-thru εστιατόριά του στις ΗΠΑ. Μπορεί να μην μπορούν να φτάσουν τη φιλικότητα ενός ανθρώπου, αλλά φαίνεται ότι είναι θέμα χρόνου να γίνουν οι σερβιτόροι-ρομπότ κοινός τόπος.
Κομμωτήρια
Είναι κατανοητό πως μπορεί να είστε λίγο διστακτικοί στην ιδέα ενός ρομπότ που θα σας κόβει τα μαλλιά. Δεν είναι κάτι που πρέπει να ανησυχείτε για το πολύ κοντινό μέλλον, αλλά οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εμφανιστούν κομμωτήρια τεχνητής νοημοσύνης μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Η ανάλυση της DailyAI.com ανεβάζει την πιθανότητα οι κομμωτές και οι κουρείς να αντικατασταθούν από ανδροειδή στο 57%. Στην πραγματικότητα, η Panasonic εργάζεται πάνω σε ένα ρομπότ που κόβει και πλένει τα μαλλιά τα τελευταία 12 χρόνια, ενώ παρόμοιες εφευρέσεις βρίσκονται επίσης στα σκαριά. Έτσι, αν και μπορεί να μην ακούγεται ελκυστικό αυτή τη στιγμή, αν η τεχνολογία μπορεί να εγγυηθεί ένα πιο γρήγορο και ακριβές κούρεμα, τότε θα μπορούσε να είναι ότι μια ρομποτική ανανέωση είναι ο δρόμος προς τα εμπρός.
Δουλειές σε κίνδυνο την επόμενη 20ετία
Νοσηλευτές
Έχουν κατασκευαστεί ρομπότ με σκοπό την υποστήριξη των νοσηλευτών, αλλά ευτυχώς κανένα δεν προσπαθεί να τους αντικαταστήσει. Τουλάχιστον προς το παρόν. Και υπάρχει καλός λόγος γι’ αυτό, όπως εξηγεί ο καθηγητής Frey.
«Σε έναν κόσμο όπου η τεχνητή νοημοσύνη γράφει τα ερωτικά γράμματα σας και όλων των άλλων, οι προσωπικές συναντήσεις είναι αυτό που θα κάνει τους ανθρώπους να ξεχωρίζουν», είπε.
«Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι θέσεις εργασίας των νοσηλευτών, των γιατρών και των διευθύνοντων συμβούλων είναι πολύ απίθανο να αντικατασταθούν».
Ο Martin Ford, συγγραφέας του βιβλίου “Rule of the Robots: How Artificial Intelligence Will Transform Everything”, συμφώνησε, λέγοντας ότι «χρειάζεται μια πολύ βαθιά κατανόηση των ανθρώπων» για να γίνεις νοσηλευτής.
Εκπαιδευτικοί
Οι εκπαιδευτικοί είναι σχετικά ασφαλείς προς το παρόν ακριβώς επειδή το επάγγελμά τους περιλαμβάνει διαπροσωπικές σχέσεις και αλληλεπιδράσεις. «Νομίζω ότι θα περάσει πολύς καιρός προτού η τεχνητή νοημοσύνη αποκτήσει την ικανότητα να αλληλεπιδράσει με τρόπους που πραγματικά δημιουργούν σχέσεις», δήλωσε ο κ. Ford στο BBC.
Αυτό εξηγεί γιατί οι ειδικοί θεωρούν ότι οι καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και οι καθηγητές πανεπιστημίου έχουν μόνο 20% πιθανότητα να επηρεαστούν από την τεχνητή νοημοσύνη, αν και αυτό δεν αποκλείει να συμβεί μέσα στα επόμενα 20 χρόνια.
Ακόμη και ο Μπαρντ της Google πιστεύει ότι όσοι εργάζονται στον τομέα της εκπαίδευσης θα παραμείνουν σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστοι από την τεχνητή νοημοσύνη για τα επόμενα 10 χρόνια ή και περισσότερο.
«Είναι απίθανο η τεχνητή νοημοσύνη να αντικαταστήσει πλήρως τους εκπαιδευτικούς στο εγγύς μέλλον», απάντησε όταν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο αυτό.
Σχεδιαστές μόδας και αρχιτέκτονες
Αν και ορισμένοι σχεδιαστές κινδυνεύουν από την τεχνητή νοημοσύνη, άλλοι δεν κινδυνεύουν σε μεγάλο βαθμό. Ο λόγος, λένε οι ειδικοί, είναι ότι η «πραγματικά πρωτοποριακή δημιουργικότητα» – και όχι η «επανασυσκευασία υπαρχουσών ιδεών» – γίνεται καλύτερα από ανθρώπους. Αυτό σημαίνει ότι οι σχεδιαστές μόδας και σε μεγάλο βαθμό οι αρχιτέκτονες θα πρέπει να είναι ασφαλείς στους ρόλους τους για τις επόμενες δύο δεκαετίες τουλάχιστον. Αυτό δεν σημαίνει ότι ορισμένες από τις εργασίες που εκτελούν οι αρχιτέκτονες δεν θα αυτοματοποιηθούν, αλλά οι πιο πρωτότυπες, δημιουργικές ιδέες που απαιτούνται για το ρόλο αυτό σημαίνουν ότι θα είναι καλύτερο να γίνονται από ανθρώπους για το προβλέψιμο μέλλον.
Τελικά πότε κινδυνεύει η δουλειά μας
«Αν και είναι πιθανό να δούμε τις θέσεις εργασίας πολλών επιμελητών κειμένων και γραφίστες να αντικαθίστανται, οι θέσεις εργασίας σχεδιαστών που απαιτούν μεγαλύτερα επίπεδα δημιουργικότητας είναι πιθανό να παραμείνουν ασφαλείς», δήλωσε ο καθηγητής Frey στη Daily Mail.
«Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι σε θέση να παράγει ένα γράμμα στο ύφος του Σαίξπηρ, αλλά αυτό συμβαίνει μόνο επειδή υπάρχουν ήδη τα έργα του Σαίξπηρ, στα οποία μπορεί να εκπαιδευτεί μια τεχνητή νοημοσύνη» είπε και πρόσθεσε: «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι γενικά καλή σε εργασίες που έχουν σαφή δεδομένα και σαφή στόχο, όπως η μεγιστοποίηση του σκορ σε ένα βιντεοπαιχνίδι ή η ομοιότητα με τη γλώσσα του Σαίξπηρ. Αλλά αν θέλετε να δημιουργήσετε κάτι πραγματικά νέο, αντί να αναμασάτε υπάρχουσες ιδέες, για τι πρέπει να βελτιστοποιήσετε; Η απάντηση στο ερώτημα του πραγματικού στόχου είναι το σημείο στο οποίο έγκειται μεγάλο μέρος της ανθρώπινης δημιουργικότητας».
Εν κατακλείδι, αν η δουλειά σας απαιτεί ακρίβεια κινήσεων σε επίπεδο χιλιοστού, είναι ό,τι πρέπει για ένα ρομπότ, αλλά αν απαιτείται κριτική σκέψη ή δημιουργική φαντασία, τότε μάλλον θα περάσει λίγος καιρός προτού αποκαλέσετε την τεχνητή νοημοσύνη αφεντικό σας.