Με τον τελικό του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision το βράδυ του Σαββάτου (13/5), πολλοί Βρετανοί θα ξεσκονίσουν τα σημαιάκια τους με το Union Jack για μια ακόμη φορά. Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο φιλοξενεί τη φετινή διοργάνωση, η χώρα έχει να κερδίσει τον διαγωνισμό από το 1997, όταν το συγκρότημα Katrina and the Waves ερμήνευσαν το «Love Shine a Light».
Παρά το γεγονός ότι η 25χρονη Mae Muller ελπίζει ότι θα λάβει αρκετούς πόντους ερμηνεύοντας το «I Wrote a Song», θα στεφθεί όμως νικήτρια;
Με την πάροδο των ετών, οι ερευνητές έχουν μελετήσει την τέχνη της ποπ μουσικής και τι είναι αυτό που κάνει τις πιο πιασάρικες μελωδίες. Η MailOnline ρίχνει μια ματιά στο πώς θα τα πάει η τραγουδίστρια που γεννήθηκε στο Λονδίνο όταν θα ανέβει στη σκηνή της M&S Bank Arena αυτό το Σαββατοκύριακο.
Ποια τραγούδια κερδίζουν δημοτικότητα
Το 1941, ο φιλόσοφος Theodor Adorno δημοσίευσε ένα δοκίμιο με τίτλο «Για τη λαϊκή μουσική», στο οποίο υποστηρίζει τι την κάνει να διαφέρει από τη «σοβαρή» μουσική. Υποστηρίζει ότι τα τραγούδια που κερδίζουν δημοτικότητα είχαν υποστεί «τυποποίηση», με επαναλαμβανόμενους στίχους και διάρκεια περίπου τριών λεπτών.
«Πιο γνωστός είναι ο κανόνας ότι το ρεφρέν αποτελείται από τριάντα δύο μέτρα και ότι το εύρος περιορίζεται σε μία οκτάβα και μία νότα», έγραψε. Ο Γερμανός μουσικολόγος πρόσθεσε ότι το εύρος των θεμάτων που πραγματεύονται οι στίχοι τείνει επίσης να είναι περιορισμένο.
Έγραψε: «Οι γενικοί τύποι των επιτυχιών είναι επίσης τυποποιημένοι: όχι μόνο οι χορευτικοί τύποι, η ακαμψία του μοτίβου των οποίων είναι κατανοητή, αλλά και οι «χαρακτήρες», όπως τραγούδια της μητέρας, τραγούδια του σπιτιού, τραγούδια ανοησίας ή “καινοτομίας”, ψευδο-νηπιαγωγικά στιχάκια, θρήνοι για ένα χαμένο κορίτσι».
Τα τραγούδια που συμμετέχουν στην Eurovision μπορούν να έχουν μέγιστη διάρκεια τρία λεπτά, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα η πλειονότητα των νικηφόρων τραγουδιών να έχουν σε μεγάλο βαθμό την ίδια διάρκεια. Επιπλέον, ο Glenn Fosbraey, αναπληρωτής πρύτανης Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Winchester, διαπίστωσε ότι υπάρχει ένα κοινό στιχουργικό θέμα.
Από τα τελευταία 20 νικητήρια τραγούδια, τα 17 αφορούσαν σχέσεις και τα 13 χρησιμοποιούσαν τη λέξη «αγάπη», έγραψε στο The Conversation. Αλλά αυτή δεν είναι η μόνη ομοιότητα, καθώς και τα 20 από αυτά έχουν επαναλαμβανόμενα ρεφρέν, βοηθώντας τους θεατές να θυμούνται το κομμάτι όταν έρχεται η ώρα της ψηφοφορίας.
Εξάλλου, όταν ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας ανέλυσαν 55 χρόνια του αμερικανικού Billboard’s Hot 100 singles chart, διαπίστωσαν ότι η επανάληψη είναι το κλειδί. Τα τραγούδια που επαναλάμβαναν συχνότερα ολόκληρες φράσεις και μεμονωμένες λέξεις ήταν πιθανό να είναι εμπορικά επιτυχημένα.
Τα στοιχεία που κάνουν μία συνηθισμένη μελωδία «πιασάρικη»
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου διεξήγαγαν μελέτη το 2016 για να διαπιστώσουν ποια μουσικά στοιχεία μετατρέπουν μια συνηθισμένη μελωδία σε πιασάρικη.
Ζήτησαν από 3.000 ανθρώπους να αναφέρουν τα τραγούδια που τους έχουν εντυπωθεί στο μυαλό.
Στη συνέχεια, τα συνέκριναν με τραγούδια που δεν είχαν ποτέ «κολλήσει», αλλά είχαν καταταγεί εξίσου σε δημοτικότητα στα charts. Διαπιστώθηκε πως έχουν μια απλή, επαναλαμβανόμενη μελωδία που μπορεί να τα κάνει ιδιαίτερα επιρρεπή στο να κολλήσουν στο μυαλό.
Το 2017, νευροεπιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Georgetown στην Ουάσινγκτον των ΗΠΑ εξέτασαν 545 κορυφαία ποπ τραγούδια για να ανακαλύψουν τι τα έκανε τόσο δημοφιλή. Ανέλυσαν τις αρμονίες χορδή προς χορδή και διαπίστωσαν ότι πολλά από αυτά περιείχαν ένα στοιχείο «αρμονικής έκπληξης».
Πρόκειται για μια απροσδόκητη αλλαγή συγχορδίας, η οποία πιστεύεται ότι πυροδοτεί μια έξαρση ντοπαμίνης στον εγκέφαλο παρόμοια με αυτή που δημιουργείται από το φαγητό και το σεξ. Αυτή είναι η στιγμή που οι άνθρωποι «ανατριχιάζουν» από ένα τραγούδι και η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται από τους Beach Boys στα πρώτα 10 δευτερόλεπτα του «Wouldn’t It Be Nice» καθώς και στο τελευταίο ρεφρέν του κλασικού «Penny Lane» των Beatles.
Οι ερευνητές λένε ότι τα κορυφαία ποπ τραγούδια έχουν ως επί το πλείστον ρεφρέν με σχετικά χαμηλή αρμονική έκπληξη, αλλά προηγούνται τμήματα με πολλές σπάνιες συγχορδίες.
Στοιχείο ζωτικής σημασίας
Μια άλλη μελέτη, από το Ινστιτούτο Max Planck για τις ανθρώπινες γνωστικές και εγκεφαλικές επιστήμες στη Γερμανία, διαπίστωσε ότι η σωστή ισορροπία μεταξύ προβλεψιμότητας και έκπληξης είναι ζωτικής σημασίας για ένα καλό ποπ τραγούδι. Η μουσική προκαλεί τη μεγαλύτερη ευχαρίστηση όταν ενθαρρύνει τον ακροατή «να δημιουργεί και να επιλύει συνεχώς προσδοκίες καθώς το κομμάτι εκτυλίσσεται στο χρόνο».
Ο Glenn Fosbraey διαπίστωσε επίσης ότι 17 από τις τελευταίες 20 νικητήριες συμμετοχές της Eurovision τραγουδήθηκαν στα αγγλικά, ενώ 18 απηύθυναν στον ακροατή το «you» τουλάχιστον μία φορά. Επομένως, για να χαρακτηριστεί ως ποπ κομμάτι που θα αρέσει στις μάζες, το «I Wrote A Song» πρέπει να περιλαμβάνει επανάληψη, να αναφέρεται σε μια σχέση και να τραγουδιέται στα αγγλικά.
Πρέπει επίσης να απευθύνει τους στίχους του στον ακροατή, να έχει μια δραματική αλλαγή συγχορδιών και να έχει χαμηλή «αρμονική έκπληξη». Το τραγούδι της Mae Muller ταιριάζει σε πολλά από αυτά: τραγουδιέται στα αγγλικά και οι στίχοι περιγράφουν λεπτομερώς την αντίδρασή της σε μια σχέση που διαλύθηκε, η οποία είναι η συγγραφή ενός τραγουδιού.
Η ίδια η τραγουδίστρια δήλωσε: «Έγραψα το τραγούδι «I Wrote A Song»… όταν περνούσα δύσκολες στιγμές και ήθελα να νιώσω ενδυναμωμένη για τις σχέσεις». Απευθύνεται επίσης στον ακροατή με τι «εσύ» και είναι πολύ επαναλαμβανόμενο στιχουργικά, με μόνο το 29% των 308 λέξεων του να είναι μοναδικές, σύμφωνα με τον κ. Fosbraey.
Το τραγούδι είναι επίσης ηχητικά επαναλαμβανόμενο, περιλαμβάνοντας μόνο τέσσερις συγχορδίες – λα ελάσσονα, φα, ρε ελάσσονα και μι – οι οποίες επαναλαμβάνονται συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια. Αυτό του δίνει επίσης αυτή την αίσθηση της ανακουφιστικής προβλεψιμότητας που συνηθίζεται σε άλλες δημοφιλείς επιτυχίες, η οποία ενισχύεται από τον τρόπο με τον οποίο ξεκινά και τελειώνει με τη βασική συγχορδία της λα ελάσσονος.
Είναι σύνηθες για ένα ρεφρέν να ξεκινά και να τελειώνει στην πρώτη συγχορδία του κλειδιού, καθώς είναι αυτό που τα αυτιά μας αρέσκονται να ακούν και δημιουργεί μια ευχάριστη αίσθηση ότι το τραγούδι έχει επιστρέψει «σπίτι». Το τραγούδι της Muller δεν έχει πραγματικά στοιχεία έκπληξης, χωρίς ανυψωτικές αλλαγές τονικότητος ή συγχορδιών, αλλά αυτό το κάνει να μοιάζει περισσότερο με παιδικό τραγούδι.
Πράγματι, ακριβώς όπως το «Three Blind Mice» ή το «Twinkle Twinkle Little Star», η μελωδία τείνει να ανεβοκατεβαίνει κατά μία νότα κάθε φορά, χωρίς ποτέ να κάνει μεγάλα μουσικά άλματα. Αυτό, μαζί με το επαναλαμβανόμενο «da-da-da-da-da-da-da-I», το καθιστούν προσιτό, επιτρέποντας σε οποιονδήποτε οποιασδήποτε ηλικίας να τραγουδήσει μαζί με την πρώτη φορά που το ακούει.
Έτσι, συνοδευόμενο από μερικά λαμπερά κοστούμια και χορογραφίες, το «I Wrote a Song» δίνει στη Muller μια αρκετά σταθερή πιθανότητα επιτυχίας αυτό το Σαββατοκύριακο.
