Αθήνα και Λευκωσία προσβλέπουν σε µια σκληρή ευρωπαϊκή στάση, αξιολογώντας προφανώς ως θετική την απόφαση του Συµβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ να καλέσει τόσο την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕ∆) να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση συγκεκριµένες εισηγήσεις για τη λήψη κατάλληλων µέτρων εναντίον της Τουρκίας.
Παράλληλα, η διεθνής αποµόνωση της Τουρκίας δείχνει να επιτείνεται. Επικαλούµενο πηγές µε άµεση γνώση των εξελίξεων, το αµερικανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg παρουσίασε τα βασικά σενάρια των κυρώσεων µε τις οποίες οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να πλήξουν την Αγκυρα, εάν η τελευταία προχωρήσει κανονικά στην παραλαβή του ρωσικού αντιαεροπορικού-αντιπυραυλικού συστήµατος S-400, όπως έχει εξαγγείλει.
Αναφερόµενο σε όσα θα µπορούσαν να ακολουθήσουν από την ευρωπαϊκή πλευρά, το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών σηµειώνει σε χθεσινή του ανακοίνωση ότι «η Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για µέτρα πολιτικής και οικονοµικής φύσης, συµπεριλαµβανοµένων της προενταξιακής βοήθειας που η Τουρκία λαµβάνει αλλά και της διεξαγωγής διαλόγων υψηλού επιπέδου», ενώ επισηµαίνει ότι «η ΕΥΕ∆ θα εξετάσει παράλληλα στοχευµένα µέτρα που εµπίπτουν στην εξωτερική δράση της Ενωσης». Από την πλευρά του, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, µίλησε στην τηλεόραση της ΕΡΤ για «µια σηµαντική διπλωµατική επιτυχία, αποτέλεσµα συστηµατικής προσπάθειας και συνέργειας µε την Κύπρο σε όλα τα επίπεδα», που «στέλνει ένα σαφές αποτρεπτικό µήνυµα ότι η παράνοµη συµπεριφορά της Τουρκίας πρέπει να λάβει τέλος».
Σφυροκόπημα από ΗΠΑ
Σφυροκόπημα έχει αρχίσει να δέχεται η τουρκική οικονομία λόγω της έντασης που επικρατεί με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι την Τετάρτη έπεσε και άλλο η τουρκική λίρα. Η πτώση στην τιμή της τουρκικής λίρας, προκλήθηκε έπειτα από δημοσίευμα του Bloomberg, το οποίο ανέφερε ότι η αμερικανική πλευρά εξετάζει τρία πακέτα κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, εάν αυτή υλοποιήσει την αγορά για τους S-400.
Αυτό αμέσως προκάλεσε αντιδράσεις στην αγορά συναλλάγματος. Πιο συγκεκριμένα, η τουρκική λίρα «έπεσε» 1,5% μέσα σε λίγες ώρες. Δηλαδή, για να αγοράσουν 1 ευρώ οι Τούρκοι πολίτες θα πρέπει να πληρώσουν 6,61 λίρες. Είναι ακόμη χαρακτηριστικό ότι οι πιέσεις που δέχεται το τουρκικό νόμισμα είναι ισχυρές. Κι αυτό γιατί μέσα στους τελευταίους 12 μήνες η τουρκική λίρα έχει χάσει το 22% της αξίας της.
Η κύρωση που θα «πονέσει» περισσότερο την τουρκική πλευρά είναι ο αποκλεισμός της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας από οποιαδήποτε αγοραπωλησία μπορεί να έχει με την αμερικανική πλευρά. Πάντως, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε: «Θέλουν να δουν την Τουρκία, όπως παλιά, μία Τουρκία, η οποία ζητά χάρες από το ΔΝΤ.
Ο κ. Κατρούγκαλος είχε, µάλιστα, χθες τηλεφωνική συνοµιλία και µε τον σύµβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Μπόλτον, στον οποίο έθεσε το ζήτηµα των παράνοµων ενεργειών της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, υπογραµµίζοντας παράλληλα την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω το µήνυµα της διεθνούς κοινότητας για τον τερµατισµό τους. «Η καλύτερη αποτροπή, η πιο ισχυρή, είναι η ενότητα του έθνους. Αυτό είναι το µήνυµα που πρέπει να περνάµε κάθε µέρα» δήλωσε, επίσης στην ΕΡΤ, ο τοµεάρχης Εξωτερικών της Ν∆, Γιώργος Κουµουτσάκος, σηµειώνοντας µάλιστα µε νόηµα ότι η Ελλάδα διαθέτει «Ενοπλες ∆υνάµεις που έχουν ρόλο».
Τι θα ζητήσει ο Τσίπρας
Το ζήτημα της ταχείας εξέτασης και υιοθέτησης μέτρων κατά της Τουρκίας, όσο η γειτονική χώρα επιμένει στη συμπεριφορά της στην Ανατολική Μεσόγειο, αναμένεται να θέσει ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, σε συντονισμό με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι εργασίες του οποίου αρχίζουν στις 4.30 μ.μ., ώρας Ελλάδας, στις Βρυξέλλες.
Δεν τίθεται μόνο θέμα επίδειξης αλληλεγγύης προς την Κύπρο, αλλά και ευρύτερα στρατηγικής αποτροπής κινδύνων που επηρεάζουν το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναμένεται να επισημάνει ο κ. Τσίπρας, ενώ Ελλάδα και Κύπρος θα καταδικάσουν με σαφή τρόπο τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) και το Αιγαίο, αναδεικνύοντας τις επιπτώσεις τους στις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας, ως συνέχεια των αποφάσεων που έλαβε το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ως προς τα υπόλοιπα θέματα της διήμερης Συνόδου Κορυφής ο Έλληνας πρωθυπουργός θα επαναλάβει τη στήριξη του στον υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES), Φρανς Τίμερμανς, για τη θέση του προέδρου της Κομισιόν και θα τονίσει πως σε κάθε περίπτωση είναι ανάγκη ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να είναι ένα πρόσωπο που ενώνει την ΕΕ αντί να τη διχάζει σε Βορρά-Νότο, να έχει πολιτική ατζέντα ενίσχυσης της ανάπτυξης και των οικονομικών και κοινωνικών συγκλίσεων και να τάσσεται εναντίον των πολιτικών λιτότητας και της ξενοφοβίας.
Ο στόχος είναι μέχρι αύριο να συμφωνηθούν οι βασικές επιλογές ως προς τη νέα ηγεσία των ευρωπαϊκών θεσμών ( Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ύπατος Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική ‘Αμυνας, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) και πάντως πριν από την πρώτη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπό τη νέα σύνθεσή του στις 2 Ιουλίου, οπότε θα πρέπει να εκλεγεί ο νέος πρόεδρός του.
Σχετικά με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, ο κ. Τσίπρας αναμένεται να υποστηρίξει έναν φιλόδοξο και επαρκώς χρηματοδοτούμενο προϋπολογισμό της ΕΕ, ο οποίος θα λειτουργεί και ως εργαλείο αναδιανομής, υπέρ της σύγκλισης και της κοινωνικής συνοχής. Για το λόγο αυτό θα σημειώσει πως η χρηματοδότηση νέων πολιτικών για την έρευνα και την καινοτομία, ή την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης δε θα πρέπει να προσφέρεται σε βάρος των παραδοσιακών πολιτικών της ΕΕ – της κοινής αγροτικής πολιτικής και της πολιτικής συνοχής, οι οποίες αποτελούν βασικούς πυλώνες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Προς το σκοπό αυτό απαιτείται να εξευρεθούν νέοι ευρωπαϊκοί ίδιοι πόροι, ώστε να μην επιβαρυνθούν οι πολίτες.
Για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να υποστηρίξει μια φιλόδοξη προσέγγιση για την μείωση των αερίων θερμοκηπίου και της αύξησης της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με στόχο την επίτευξη, με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, του στόχου κλιματικής ουδετερότητας της ΕΕ μέχρι το 2050.
Ως προς την εμβάθυνση της Ευρωζώνης αναμένεται να τονίσει την ανάγκη το νέο δημοσιονομικό μέσο ανταγωνιστικότητας και σύγκλισης για την Ευρωζώνη να προικοδοτηθεί με επαρκείς πόρους, ώστε να προωθεί ουσιαστικά την οικονομική και κοινωνική σύγκλιση στις χώρες του ευρώ. Είναι σημαντικό το πεδίο εφαρμογής του εν λόγω μέσου να διευρυνθεί όσο το δυνατόν περισσότερο και να συμπεριλαμβάνει σύστημα κοινής ασφάλισης έναντι της ανεργίας.
Θα υποστηρίξει, επίσης, την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος εγγύησης καταθέσεων.
