Ένα mea culpa, αλλά και πολλές βολές προς τις ελληνικές κυβερνήσεις, περιελάμβανε η ομιλία του Πολ Τόμσεν σε εκδήλωση του London School of Economics υπό τον τίτλο «Το ΔΝΤ και η ελληνική κρίση: Μύθοι και πραγματικότητες».
Ο Δανός οικονομολόγος, επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ, επανέλαβε ότι το Ταμείο είχε θέσει υπερβολικά φιλόδοξους στόχους για την Ελλάδα το 2010, υποτιμώντας τις επιπτώσεις της σκληρής λιτότητας στο ΑΕΠ. Παραδέχθηκε ότι η υποτίμηση του πολλαπλασιαστή είχε και αυτή ρόλο στην κρίση, που σύντομα άρχισε να πλήττει την εμπιστοσύνη και την οικονομική απόδοση, αλλά σημείωσε πως η ρίζα του προβλήματος ήταν πολύ βαθύτερη. Η αυτοκριτική αυτή έχει επανειλημμένα γίνει και από την Κριστίν Λαγκάρντ. Εξάλλου σύμφωνα με τον κ. Τόμσεν το ΔΝΤ αναγνώρισε «σχετικά γρήγορα» την ανάγκη για αλλαγή των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών στην Ελλάδα.
Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του ΣΚΑΪ, αλλά και το πρακτορείο Indepedent Balkan News Agency, ο κ. Τόμσεν έδωσε πολύ μεγαλύτερη έμφαση στη διαχρονική έλλειψη πολιτικής στήριξης του προγράμματος στην Ελλάδα, αλλά και στο στόχο για υπερβολικά υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, που αποδέχθηκε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Σχολίασε ότι η κρίση ήταν περισσότερο πολιτική παρά οικονομική και επέκρινε την αδυναμία του ελληνικού πολιτικού συστήματος και των θεσμών διαμόρφωσης οικονομικής πολιτικής, ενώ έκανε λόγο και για ελαττώματα στην αρχιτεκτονική του ευρώ.
Όπως μεταδίδει ο ΣΚΑΪ αναφερόμενος στις συντάξεις έκανε λόγο για υψηλές δαπάνες, επισημαίνοντας ως πρόβλημα ότι οι μεταρρυθμίσεις για τη μείωσή τους ανατράπηκαν τα χρόνια μετά από τη φορολογική μεταρρύθμιση του 2016 και τη λήξη του προγράμματος διάσωσης.
Συνέχισε λέγοντας ότι το αφορολόγητο όριο σε σχέση με το μέσο μισθό είναι πάνω από δυόμισι φορές υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν το 60% των μισθωτών στην Ελλάδα εξαιρούνται από τη φορολογία εισοδήματος, ποσοστό δραματικά υψηλότερο από το 20% του μέσου όρου στην ΕΕ.
Η απάντηση του Ευκλείδη Τσακαλώτου
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος απάντησε στον Δανό οικονομολόγο τονίζοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν συμφώνησε οικειοθελώς στα υψηλά πλεονάσματα.
Ειδικότερα σε σχετική ανακοίνωση τονίζει:
1) Ότι δεν συμφωνήσαμε υψηλά πλεονάσματα οικειοθελώς, αλλά κάτω από την πίεση των πιστωτών. Και παρά την πίεση αυτή ήταν σαφώς χαμηλότερα από αυτά που είχαν συμφωνήσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις.
2) Ότι η υπέρβαση των συμφωνημένων στόχων δεν ήταν επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης αλλά αποτέλεσμα των συστηματικών αστοχιών στις «επιστημονικές» προβλέψεις των στελεχών του ΔΝΤ, που οδηγούσαν στην επιβολή περισσότερων μέτρων.
3) Ότι η παρέμβαση του ΔΝΤ ήταν πάντα ασύμμετρη, και πήρε την απόφαση του να μην συμμετέχει στο πρόγραμμα την τελευταία στιγμή. Μέχρι το τέλος του προγράμματος «συμβούλευε» τους πιστωτές να μειώσουν τα πλεονάσματα και να κάνουν περισσότερα για το χρέος, αλλά ποτέ αυτή η πίεση δεν είχε δόντια – δεν υπήρχε απειλή ότι αυτό πρέπει να γίνει έγκαιρα για να εξασφαλιστεί η συμμετοχή του ΔΝΤ.
4) ‘Ότι αντιθέτως, η απειλή σε μας ήταν συστηματική, με κορυφαίο παράδειγμά το 2017 με την επιβολή νομοθετικής παρέμβασης μείωσης των συντάξεων και του αφορολόγητου, που τελικά καταφέραμε να αποτρέψουμε το 2018.
5) Ότι η εμμονή του κ. Τόμσεν για χαμηλότερες συντάξεις και χαμηλότερο αφορολόγητο έκανε και κάτι ακόμα. Ζημίωσε το επιστημονικό κύρος του ΔΝΤ. Με προβλέψεις για ανάπτυξη και πλεονάσματα που δεν στηριζόταν στα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας, αλλά χρησιμοποιούταν για άσκηση πίεσης για αντιλαϊκές πολιτικές. Ακόμα και στις αρχές του 2018 προέβλεπαν πρωτογενές πλεόνασμα 1% (!).
6) Κι ένα τελευταίο. Ας αποφασίσει κάποτε το ΔΝΤ αν το αφήγημα στο υψηλό επίπεδο για inclusive growth και άμβλυνση των ανισοτήτων είναι μόνο για το θεαθήναι. Γιατί η πίεση της ομάδας του κ. Τόμσεν την περίοδο 2015-2018 μόνο το inclusive growth και τη μείωση των ανισοτήτων δεν εξυπηρετούσαν.
