Χωρίς να βγει λευκός καπνός, αλλά με διάθεση να εξευρεθεί κοινά αποδεκτή λύση, ολοκληρώθηκε η πρώτη συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού, που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Εσωτερικών, υπό τον Τάκη Θεοδωρικάκο και με την παρουσία του υπουργού Επικρατείας, Γιώργου Γεραπετρίτη.
Η σημερινή συνεδρίαση, η οποία διάρκεσε περίπου δυόμιση ώρες, αναλώθηκε κυρίως στην καταγραφή των θέσεων και των προτάσεων της κυβέρνησης και του κάθε κοινοβουλευτικού κόμματος. Αποφασίστηκε να υπάρξει νέα συνεδρίαση την ερχόμενη Δευτέρα, κατά την οποία η διαβούλευση θα πραγματοποιηθεί επί τεσσάρων σημείων, που στο μεταξύ θα έχει αποστείλει γραπτώς στα κόμματα το υπουργείο Εσωτερικών.
«Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει και να νομοθετήσει τη διευκόλυνση αυτού του δικαιώματος γιατί το οφείλουμε στα παιδιά που έφυγαν από την πατρίδα στα χρόνια της κρίσης και στους εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες που ζουν μακριά από την πατρίδα τόσα χρόνια και έχουν αυτό το συνταγματικό δικαίωμα», σημείωσε ο υπουργός Εσωτερικών.
Πηγές του υπουργείου ανέφεραν ότι τα σημεία αυτά είναι:
α) η ισοτιμία της ψήφου των αποδήμων με αυτήν των υπολοίπων Ελλήνων, δηλαδή η ετυμηγορία τους να προσμετράται στο γενικό εκλογικό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Θεοδωρικάκος τόνισε στα μέλη της Επιτροπής ότι αυτή είναι η μόνη «κόκκινη γραμμή» της κυβέρνησης,
β) ποιους εκλέγουν οι Έλληνες του εξωτερικού,
γ) με ποια διαδικασία θα ψηφίζουν και
δ) ποιες είναι οι προϋποθέσεις για συμμετοχή στις εκλογές, δηλαδή ποιους αφορά η ρύθμιση.
Οι θέσεις των κομμάτων
Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις των μελών της επιτροπής μετά τη συνάντηση, οι θέσεις των κομμάτων δεν διαφέρουν σε σχέση με αυτές που παρουσίασαν οι αρχηγοί τους στον πρωθυπουργό την περασμένη Παρασκευή.
Για το πρώτο σημείο, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης πλην του ΣΥΡΙΖΑ, είναι θετικά στο να προσμετράται η ψήφος των ομογενών στο εκλογικό αποτέλεσμα. Ο Γιώργος Κατρούγκαλος που εκπροσώπησε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είπε ότι το κόμμα του επιθυμεί να δοθεί λύση «σύμφωνα με τη δημοκρατική αρχή και με την ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία» και τόνισε ότι «το εκλογικό σώμα είναι αυτό που έχει το δικαίωμα να αλλάζει την κυβέρνηση και όχι η κυβέρνηση αυτή να έχει δικαίωμα να αλλάζει το εκλογικό σώμα». Καταλήγοντας, επισήμανε την ανάγκη «να ακολουθήσουμε το παράδειγμα των ευρωπαϊκών χωρών με συγκεκριμένα κριτήρια τα οποία ανταποκρίνονται στη δημοκρατική αρχή». Να σημειωθεί ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν επιλέξει την εκπροσώπηση των ομογενών τους στα Κοινοβούλια, με ορισμένο αριθμό βουλευτών, χωρίς να προσμετράται η ψήφος τους στο τελικό αποτέλεσμα.
Για το ποιους θα εκλέγουν οι εκτός συνόρων Έλληνες, όλοι συμφωνούν ότι στο παραβάν θα μπαίνουν με τα ψηφοδέλτια Επικρατείας των κομμάτων, ενώ ισχυρό είναι το σενάριο της αύξησης των βουλευτών στα εν λόγω ψηφοδέλτια από 12 σε 15 ώστε να μπορούν τα κόμματα να εντάσσουν σε αυτά και ανθρώπους της ομογένειας.
Σχετικά με το πώς θα διεξάγεται η ψηφοφορία, η κυβέρνηση προτείνει την επιστολική ψήφο, προοπτική με την οποία συμφωνεί το ΚΙΝΑΛ και με αστερίσκους η Ελληνική Λύση, αλλά τα υπόλοιπα κόμματα προτείνουν την αυτοπρόσωπη παρουσία των εκλογέων στις κατά τόπους ελληνικές πρεσβείες, τα προξενεία και σε όποιο άλλο πρόσφορο χώρο. Προκειμένου να βρεθεί κοινά αποδεκτή λύση, το υπουργείο Εσωτερικών εμφανίζεται διατεθειμένο να κάνει πίσω και να προτείνει τη δυνατότητα της επιστολικής ψήφου μόνο για όσους κατοικούν πολύ μακρυά από τα εκλογικά κέντρα.
Από πλευράς ΚΙΝΑΛ, ο Κώστας Σκανδαλίδης έκανε λόγο για «εθνική υποχρέωση να ψηφίσουμε για τους Έλληνες του εξωτερικού», τόνισε την ανάγκη «ο καθένας να βάλει λίγο νερό στο κρασί του» και πρόσθεσε πως «εμείς δεν θα είμαστε εμπόδιο σε μια πραγματικά θετική λύση».
Το τέταρτο σημείο αποτελεί και το μεγαλύτερο αγκάθι στην επίτευξη της συμφωνίας, καθώς η κάθε πλευρά και ιδίως το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25, θέτουν ορισμένες προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούν όσοι θα αποκτήσουν το δικαίωμα του εκλέγειν. Όπως ανέφερε ο βουλευτής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, το κόμμα του ζητεί να υπάρχουν οικονομικοί δεσμοί και φορολογικές υποχρεώσεις με την Ελλάδα (π.χ. ενεργό ΑΦΜ) και να μπει χρονικό όριο απουσίας από τη μητέρα πατρίδα (π.χ. 30 έτη). Την ύπαρξη οικονομικών δεσμών με την Ελλάδα θέτει ως προϋπόθεση και το ΜέΡΑ 25, το οποίο εκπροσώπησε η Φωτεινή Μπακαδήμα.
Από πλευράς Ελληνικής Λύσης,ο Νίκος Πολίτης, νομικός σύμβουλος του κόμματος, εξέφρασε επιφυλάξεις για την επιστολική ψήφο στο κατά πόσο διασφαλίζει τη διαφάνεια και ότι δεν θα υπάρξει αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος.
«Αποφασισμένη η κυβέρνηση για συναινετική λύση»
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές του υπουργείου Εσωτερικών, η κεντρική άποψη που κυριάρχησε στη συνεδρίαση, είναι ότι δεν χρειάζονται συνταγματικές τροποποιήσεις, αλλά όπου απαιτηθεί, υπάρχει η δυνατότητα τροποποιήσεων, στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Βουλή.
«Η σημερινή συζήτηση επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να κάνει τα πάντα ώστε να βρεθεί συναινετική λύση και τώρα περιμένουμε να κάνουν και τα άλλα κόμματα το ίδιο», τόνισαν χαρακτηριστικά.
Δήλωση Γ. Γκιόκα σχετικά με τις προτάσεις του ΚΚΕ
«Το ΚΚΕ, από την πρώτη στιγμή αντιμετώπισε το θέμα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού με υπεύθυνο τρόπο, χωρίς μικροκομματικές σκοπιμότητες και με τον στόχο να βρεθεί λύση. Γι’ αυτό το λόγο καταθέσαμε και μια πρόταση ολοκληρωμένη, συνεκτική, λογική και βασισμένη στη διεθνή εμπειρία και τη διεθνή πρακτική. Αυτή η πρόταση διασφαλίζει, από την μια μεριά να διευκολυνθούν οι Έλληνες που ζουν εργάζονται ή σπουδάζουν στο εξωτερικό για να ασκήσουν το εκλογικό δικαίωμα από τον τόπο διαμονής τους, από την άλλη αποτρέπει την αλλοίωση του εκλογικού σώματος, με ψηφοφόρους που δεν έχουν γνώση των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα και κυρίως δεν θα υποστούν τις συνέπειες των όποιων πολιτικών τους επιλογών» δήλωσε ο Γιάννης Γκιόκας, υπεύθυνος του γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ, σχετικά με τις προτάσεις του ΚΚΕ για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού.
«Αυτή η πρότασή μας βασίζεται σε τρεις άξονες: Πρώτον, η αυτοπρόσωπη παρουσία για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σε πρεσβείες και προξενεία. Ο δεύτερος είναι η ύπαρξη οικονομικών δεσμών, φορολογικών υποχρεώσεων, που έχουν και οι υπόλοιποι πολίτες του ελληνικού κράτους. Και ο τρίτος άξονας είναι ένα ανώτατο χρονικό όριο απουσίας, ενδεικτικά τα τριάντα χρόνια» υπογράμμισε ο Γ. Γκιόκας.
Τέλος, ανέφερε ότι «επίσης προτείναμε αυτή η πρόταση να θωρακιστεί, αν χρειάζεται, και συνταγματικά, με δεδομένο ότι είμαστε στη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος, συνεπώς όποιες συνταγματικές παρεμβάσεις χρειάζεται να γίνουν, μπορούν να γίνουν στο πλαίσιο αυτής της αναθεώρησης».
