Αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο να χάσει τη χρηματοδότηση της Frontex αφού η υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ερευνά 12 ανοιχτές υποθέσεις πιθανών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταναστών στα σύνορα της χώρας μας.
Αυτός είναι και ο υψηλότερος αριθμός εν εξελίξει ερευνών σε χώρα της ΕΕ σχολιάζει το Politico.
Η πλειονότητα των υποθέσεων σχετίζεται με φερόμενες αναγκαστικές μετακινήσεις χιλιάδων ανθρώπων από Έλληνες στα χερσαία σύνορα και στη θάλασσα, πρακτική γνωστή ως απωθήσεις/επαναπροωθήσεις (ή αλλιώς pushbacks), κάτι παράνομο βάσει της Σύμβασης του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και το διεθνές δίκαιο.
Η Frontex τόνισε ότι θα κάνει συγκεκριμένες προτάσεις στην Ελλάδα προκειμένου να τις εφαρμόσει. Φυσικά, θα υπάρχουν πιθανές επιπτώσεις εάν αγνοηθούν οι προτάσεις της.
«Ο εκτελεστικός διευθυντής της Frontex είπε ότι αναμένει να εφαρμοστούν όλες αυτές οι συστάσεις. Διαφορετικά, θα εξετάσει το ενδεχόμενο μείωσης ή περικοπής της χρηματοδότησης για συγχρηματοδοτούμενα περιουσιακά στοιχεία», δήλωσε ο Chris Borowski, εκπρόσωπος της Frontex. Στα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία συμπεριλαμβάνονται και σκάφη του Λιμενικού.
Αξιωματούχοι της ελληνικής ακτοφυλακής και της ελληνικής κυβέρνησης δεν προέβησαν σε κανένα σχόλιο στο Politico.
Θεμελιώδεις παραβιάσεις
Τον Γενάρη του 2025, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ένοχες τις ελληνικές αρχές για συστηματικές απωθήσεις μεταναστών και για παραβίαση της νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η ΕΕ έχει ήδη καλέσει την Ελλάδα να διερευνήσει καταγγελίες για εγκατάλειψη μεταναστών στη θάλασσα και απελάσεις από τις αρχές της χώρας.
«Τώρα βάζουμε τα θεμελιώδη δικαιώματα στο επίκεντρο αυτών των διαπραγματεύσεων. Στο παρελθόν, αυτή η συζήτηση γινόταν προς το τέλος των διαπραγματεύσεων, επομένως ήταν δευτερεύον ζήτημα, αλλά τώρα είναι ο πυρήνας», δήλωσε ο Borowski.
Το Politico υπενθυμίζει πως το 2023 εκατοντάδες μετανάστες πιστεύεται ότι πέθαναν στη θάλασσα όταν αλιευτικό σκάφος βυθίστηκε στα ανοιχτά της Πύλου, προερχόμενο από τη Λιβύη. Ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Ποττάκης ξεκίνησε ανεξάρτητη έρευνα για το ναυάγιο, αφού η Ελληνική Ακτοφυλακή αρνήθηκε ρητά να διεξαγάγει δική της, παρά τις πιέσεις της Frontex, σχολιάζει το δημοσίευμα. Η ανεξάρτητη έρευνα συνέστησε πειθαρχική δίωξη σε οκτώ λιμενικούς που εμπλέκονται στο περιστατικό.
Στη συνέχεια, ο υπεύθυνος της Frontex για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα Jonas Grimheden πρότεινε προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων του οργανισμού στην Ελλάδα.
Η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε τις κατηγορίες που της αποδόθηκαν.
«Πρέπει να συνεργαστούμε για να βελτιώσουμε τη συνεργασία μας με αποτελεσματικούς τρόπους», είπε ο Borowski. «Υπάρχουν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος: να προστατεύονται τόσο τα σύνορα όσο και οι αξίες μας, τα θεμελιώδη δικαιώματα, με σεβασμό στην αξιοπρέπεια των ανθρώπων».
Διχάζει το μεταναστευτικό
Το μεταναστευτικό παραμένει άκρως αμφιλεγόμενο πολιτικό ζήτημα στην Ευρώπη. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σχολιάζει το Politico, διόρισε πρόσφατα επικεφαλής του υπουργείου Μετανάστευσης τον παλαιό ακροδεξιό, Μάκη Βορίδη, αλλά κι ο ίδιος έχει εντείνει την αντιμεταναστευτική ρητορική του, προστίθεται στο δημοσίευμα. Ο Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι η Ελλάδα θα ηγηθεί των προσπαθειών της ΕΕ για ενίσχυση των επιστροφών μεταναστών.
Τα προκαταρκτικά στοιχεία της Frontex αποκαλύπτουν σημαντική πτώση στις παράτυπες συνοριακές διελεύσεις το 2024, στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2021.
«Είναι απαραίτητες οι προσπάθειες και η παρουσία της Ευρώπης, ενώ κάθε είδους ταχεία απόσυρση θα έθετε σε κίνδυνο τις επιχειρήσεις διάσωσης στην περιοχή. Είναι πολύ περίπλοκη και δύσκολη απόφαση. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι αντιμετώπισης αυτού του θέματος, και ένας από αυτούς είναι η μείωση της χρηματοδότησης», κατέληξε ο Borowski.
