«Ανοιχτή πληγή» που πολύ δύσκολα «κλείνει» θυμίζει η κατάσταση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην Ελλάδα. Και αυτό γιατί η χώρα μας βρίσκεται στις χαμηλότερες θέσεις, ανάμεσα στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες, σχετικά με την συμμόρφωση της απέναντι στις καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον της, του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
«Εκείνο που προβληματίζει ιδιαίτερα όμως στην περίπτωση της Ελλάδας, είναι η αδυναμία της να διορθώνει τα πράγματα, να συμμορφώνεται έγκαιρα και ουσιαστικά στις καταδικαστικές αποφάσεις του Στρασβούργου» σχολίασε ο καθηγητής και Δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Ιωάννης Κτιστάκις, μιλώντας στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή της Βουλής για την Παρακολούθηση των Αποφάσεων του Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η Ελλάδα στην – αρνητική – πρώτη δεκάδα
Τα στοιχεία που παρουσίασε στη Βουλή ο Ιωάννης Κτιστάκις περιγράφουν με «μελανά χρώματα» την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σήμερα στο συγκεκριμένο πεδίο. «Σήμερα εκκρεμούν 2.214 ατομικές προσφυγές κατά της Ελλάδας, πολύ περισσότερες από εκείνες που εκκρεμούσαν τα προηγούμενα χρόνια. Εξ αυτών οι 1782 – ποσοστό 81% αφορούν αποκλειστικά τις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας. Οι υπόλοιπες περίπου 432 τον αριθμό αφορούν όλα σχεδόν τα άρθρα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης αλλά πάντως ξεχωρίζουν εκείνα που αφορούν τη μη συμμόρφωση της διοίκησης στις εθνικές δικαστικές αποφάσεις, αυτές για την αστυνομική βία, την ελευθερία έκφρασης και τα περιουσιακά δικαιώματα», ανέφερε.
«Η Ελλάδα, βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα των συμβαλλόμενων κρατών με τις περισσότερες εκκρεμείς προσφυγές» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Εξήγησε μάλιστα πως «συγκριτικά οι ανωτέρω 2.214 εκκρεμείς προσφυγές αποτελούν άνω του 3% του συνόλου των εκκρεμών προσφυγών οι οποίες σήμερα ανέρχονται σε 70.150 στο Στρασβούργο από το σύνολο από τα 47 κράτη. Για να έχουμε μια τάξη μεγέθους κάθε χρόνο κατατίθενται πάνω από 40.000 πρόσφυγες στο Στρασβούργο ενώ στο αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατατίθενται μόλις 1.700 κατά μέσο όρο κάθε χρόνο, είναι πολύ μεγαλύτεροι αριθμοί στο Στρασβούργο.
Και επεσήμανε: «Για να δώσω πάλι μια τάξη μεγέθους – εμείς είμαστε μέσα στην πρώτη δεκάδα των 47 – τα υπόλοιπα 37, λοιπόν, συμβαλλόμενα κράτη έχουν στο σύνολό τους 8.300 εκκρεμείς προσφυγές. Η Ελλάδα μόνη της 2.214. Όσον αφορά τις καταδίκες, η Ελλάδα έχει 984 καταδικαστικές αποφάσεις και 44 αθωωτικές αρχής γενομένης από το 1991».
Βαρέλι δίχως πάτο τα πρόστιμα
Στην τοποθέτηση του μάλιστα ο Ιωάννης Κτιστάκις ήταν κατηγορηματικός ως προς τις χώρες με τις οποίες η Ελλάδα θα πρέπει να συγκρίνεται για τα ζητήματα προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Υποστήριξε με θέρμη ότι η σύγκριση πρέπει να γίνεται με τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες, φέρνοντας ως παράδειγμα το Βέλγιο, μια χώρα, όπως περιέγραψε που έχει, όχι μόνον πληθυσμιακά, πολλές ομοιότητες με την Ελλάδα.
«Συγκρίσεις της Ελλάδας με βαλκανικές χώρες ή με την Τουρκία ή τις χώρες Ανατολικής Ευρώπης, είναι κατά τη γνώμη μου, άγονες αν όχι αποπροσανατολιστικές. Το Βέλγιο, λοιπόν, έχει μόνο 285 καταδίκες έναντι 948 της Ελλάδας και μόνο 234 σήμερα που μιλάμε εκκρεμείς προσφυγές, έναντι 2.214 της Ελλάδας. Στους αριθμούς. Το Βέλγιο την τελευταία δεκαετία 2011-2021 πλήρωσε 1.745 909 ευρώ για αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ενώ η Ελλάδα πλήρωσε έξι φορές περισσότερα 28.256.237 ευρώ», τόνισε, δίνοντας μαζί τα στοιχεία που περιγράφουν την κατάσταση.
«Γιατί το Βέλγιο έχει αυτούς τους χαμηλότατους αριθμούς; Η απάντηση, κρίνω, ότι βρίσκεται στους υψηλούς ρυθμούς του Βελγίου συμμόρφωσης στις καταδικαστικές αποφάσεις του Στρασβούργου» είπε ο Δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
«Με άλλα λόγια, το στοιχείο, κατά τη γνώμη μου, που, πραγματικά, φέρνει την Ελλάδα στη χαμηλότερη θέση, πάντοτε μεταξύ των δυτικοευρωπαϊκών κρατών, όπως το προσδιόρισα πριν από λίγο, είναι η υπερδεκαετής και άνω αδυναμία της να συμμορφωθεί με τις καταδικαστικές σε βάρος της αποφάσεις και να εκμηδενίσει τις εστίες που πολλαπλασιάζουν τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων του ανθρώπου και βεβαίως πολλαπλασιάζουν κάθε χρόνο και τους αριθμούς των εκκρεμών προσφυγών, γιατί το ίδιο ζήτημα επανέρχεται με νέες προσφυγές, ατομικές προσφυγές» πρόσθεσε χαρακτηριστικά για το τι συμβαίνει με την Ελλάδα.
Έξι κατηγορίες-«φωτιά»
Σύμφωνα με τον ίδιο η Ελλάδα έχει, εδώ και 13 χρόνια, έξι εκκρεμείς προς συμμόρφωση μεγάλες ομάδες καταδικαστικών αποφάσεων. «Τις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα, τη συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων, τα ζητήματα των μειονοτικών σωματείων, την ελευθερία έκφρασης και την εκτέλεση των αποφάσεων των εθνικών διοικητικών δικαστηρίων, του Συμβουλίου της Επικρατείας και των κατώτερων διοικητικών δικαστηρίων, με τα οποία δεν συμμορφώνεται η διοίκηση και τις συνθήκες κράτησης των μεταναστών. Αυτές είναι οι έξι κατηγορίες που εκκρεμούν πάνω από 10 έτη» κατέληξε ο Ιωάννης Κτιστάκις.
