Στις φετινές εκλογές θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά οι διατάξεις του ν.4555/2018 (πρόγραμμα «Κλεισθένης I») και τίθεται σε ισχύ του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής. Σύμφωνα με αυτό το εκλογικό μέτρο, οι έδρες κάθε συμβουλίου, αφού κατανεμηθούν στους οικείους συνδυασμούς με βάση το εκλογικό μέτρο που προκύπτει από τη διαίρεση των έγκυρων ψήφων με τις προς διάθεση έδρες, εν συνεχεία, τυχόν αδιάθετες έδρες κατανέμονται στους συνδυασμούς με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπά τους.
«Με τη θέσπιση της απλής αναλογικής, ως του μοναδικού εκλογικού συστήματος αντιστοίχισης της ψήφου των εκλογέων με την εκπροσώπησή τους στο οικείο συμβούλιο, η πολιτική συμμετοχή των πολιτών ενισχύεται ακόμα περισσότερο, συμβάλλοντας, με το τρόπο αυτό, στον εκδημοκρατισμό του πολιτικού βίου», τονίζεται χαρακτηριστικά από το υπουργείο.
Το πρόγραμμα «Κλεισθένης I» θεσπίζει ακόμα την επαναφορά της τετραετούς θητείας των αυτοδιοικητικών αρχών και την αποσύνδεση του χρόνου διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών από τις ευρωεκλογές. Να σημειωθεί πως για την πρώτη εφαρμογή του νόμου, ο πρώτος γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών θα διεξαχθεί στις 26 Μαΐου ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές. Οι επαναληπτικές εκλογές, όπου χρειαστεί, θα διεξαχθούν την επόμενη Κυριακή 2 Ιουνίου.
Ακόμα και επίσημα πλέον θα έχουν ψήφο οι νέοι και οι νέες που τον Μάιο θα είναι 17 ετών. Αποσυνδέεται η ανάδειξη των οργάνων διοίκησης των κοινοτήτων από τους συνδυασμούς, που μετέχουν στη διαδικασία ανάδειξης των δημοτικών αρχών, και προβλέπεται η εκλογή των οργάνων κοινότητας σε χωριστή κάλπη.
Δεν υφίσταται υποψηφιότητα για το αξίωμα του «προέδρου του συμβουλίου κοινότητας άνω των 300 κατοίκων», καθώς όλοι ο υποψήφιοι στις κοινότητες αυτές είναι υποψήφιοι σύμβουλοι. Ο πρόεδρος του συμβουλίου της κοινότητας άνω των 300 κατοίκων εκλέγεται έμμεσα από τους συμβούλους της.
Με τις εγκυκλίους του υπουργείου η εκλογή προέδρων των κοινοτήτων με μόνιμο πληθυσμό έως 300 κατοίκων, με χωριστή κάλπη και με ενιαίο ψηφοδέλτιο όλων των μεμονωμένων υποψηφίων, ενώ λαμβάνεται, για πρώτη φορά, υπόψη ο «μόνιμος πληθυσμός» της χώρας για την εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, αντικαθιστώντας τον «πραγματικό πληθυσμό», που ίσχυε μέχρι σήμερα.
Οι εκλογές του 2019 πλησιάζουν και οι πολίτες αναζητούν να μάθουν που ψηφίζουν. Άλλωστε η εφαρμογή Μάθε που Ψηφίζεις 2019 είναι μια εφαρμογή από το υπουργείο Εωτερικών για να εντοπίζουν εύκολα οι πολίτες αυτό που θέλουν.
Οι πολίτες οφείλουν να φροντίσουν να ενημερωθούν έγκαιρα για την εγγραφή τους ή μη, στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, μέσω του «», περίπου στα μέσα Απριλίου 2019.
Σε κάθε περίπτωση από το υπουργείο Εσωτερικών τονίζουν ότι είναι τεχνικά έτοιμοι για τη διεξαγωγή ταυτόχρονων εκλογικών αναμετρήσεων, του Μαΐου, συμπεριλαμβανομένων και πιθανών εθνικών εκλογών,.
Οι εκλογικοί κατάλογοι έχουν καταρτισθεί με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν στα δημοτολόγια και οι δήμοι έχουν κατανείμει τους εκλογείς σε εκλογικά διαμερίσματα, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία της διεύθυνσης που είναι καταχωρημένα στα δημοτολόγια.
