Θλίψη προκάλεσε ο θάνατος του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστάσιου, το Σάββατο (25/1), σε ηλικία 95 ετών και έτσι ο πολιτικός κόσμος της χώρας εξέφρασε τα συλλυπητήριά του, τονίζοντας το έργο που επιτέλεσε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: «Υπήρξε υπηρέτης του ανθρώπου»
Συγκεκριμένα, σε σχετική ανάρτησή του στο Facebook, ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης, έγραψε: «Εκφράζω την οδύνη μου για την απώλεια του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιου. Η προσφορά του στην Ορθοδοξία είναι ανεκτίμητη. Με τη σφραγίδα του να μένει ανεξίτηλη όχι μόνο στη γειτονική χώρα. Αλλά σε κάθε γωνιά της Γης όπου ζει και αναπνέει ο Ελληνισμός. Μία φωνή που μπορεί να σίγασε. Που θα εκπέμπει, ωστόσο, για πάντα μηνύματα ζωής και ειρηνικής συνύπαρξης.
Σήμερα οι ομογενείς της Αλβανίας, η πατρίδα και σύσσωμος ο Ελληνισμός θρηνούν για την εκδημία του Αναστάσιου. Είναι σίγουρο, όμως, ότι από αύριο θα εμπνέονται από την ακτινοβόλα δράση και τη διαχρονική σοφία του. Σε μία διαρκή προσπάθεια να μεταφέρουν, όπως έλεγε και ο ίδιος, “από καρδιά σε καρδιά το φως της ελπίδας”. Είθε η μνήμη του να είναι αιώνια. Άσβεστη και δημιουργική».
Κατερίνα Σακελλαροπούλου: «Αντιτάχθηκε στη μισαλλοδοξία»
Με βαθιά θλίψη η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου αποχαιρετά τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας Αναστάσιο, κάνοντας λόγο για μια από τις σπουδαίες μορφές της ορθόδοξης εκκλησίας, έναν ιεράρχη που αντιτάχθηκε στην μισαλλοδοξία και τον θρησκευτικό φανατισμό, προσβλέποντας στην αλληλοκατανόηση, τον διάλογο, τη συναδέλφωση και την ειρηνική συνύπαρξη των λαών.
Ειδικότερα, στη δήλωσή της η κυρία Σακελλαροπούλου αναφέρει:«Με βαθιά θλίψη αποχαιρετώ σήμερα μία από τις σπουδαίες μορφές της Ορθόδοξης Εκκλησίας, τον Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας Αναστάσιο. Μία κορυφαία προσωπικότητα που συνέδεσε τον θεολογικό στοχασμό με την πρακτική της άοκνης προσφοράς, καταλείποντας σπουδαίο ποιμαντικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό και φιλανθρωπικό έργο. Έναν ιεράρχη που αντιτάχθηκε στην μισαλλοδοξία και τον θρησκευτικό φανατισμό, προσβλέποντας στην αλληλοκατανόηση, τον διάλογο, τη συναδέλφωση και την ειρηνική συνύπαρξη των λαών.
Οι θρησκειολογικές του σπουδές, οι επιστημονικές του μελέτες, η ιεραποστολική εμπειρία του στην Αφρική και ο ακάματος αγώνας του, παρά τις δυσκολίες, για την ανασυγκρότηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας συνιστούν μία υποδειγματική διαδρομή. Η διαρκής στήριξη στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα, αλλά και το ενδιαφέρον του για την πρόοδο της αλβανικής κοινωνίας στο σύνολό της χωρίς θρησκευτικές ή φυλετικές διακρίσεις, αφήνουν ανεξίτηλα ίχνη στις καρδιές των ανθρώπων τους οποίους συνέτρεξε, στήριξε και αγάπησε. Οι υψηλές αξίες που όρισαν την πορεία του θα συνεχίσουν πάντα να μας συγκινούν».
Νίκος Ανδρουλάκης: «Βαθιά πνευματικός άνθρωπος»
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, επεσήμανε σε ανακοίνωσή του το εξής: «Αποχαιρετούμε σήμερα τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας, Αναστάσιο, που με τον μειλίχιο λόγο του και το μεγάλο του έργο άνοιγε δρόμους αλληλεγγύης και αγάπης παραμερίζοντας διακρίσεις και μισαλλοδοξίες. Ο Αναστάσιος είχε βαθιά μόρφωση και υπήρξε ένας από τους πιο επιδραστικους ιεράρχες σε όλη του την διαδρομή.
Εμβληματική μορφή της Ορθοδοξίας ανασυγκρότησε την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας διδάσκοντας την αξία της αλληλεγγύης και συνέβαλε καθοριστικά στις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Ένας βαθιά πνευματικός άνθρωπος με πλούσιο ακαδημαϊκό και συγγραφικό έργο. Συμβόλισε την ταπεινότητα και την ακάματη ιεραποστολική δράση και ήταν πρότυπο για τους ορθόδοξους χριστιανούς σε όλο τον κόσμο».
Σωκράτης Φάμελλος: «Πρωτοπόρος στον τομέα της Ιεραποστολής»
Τα συλλυπητήριά του για τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστάσιου εξέφρασε και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Σωκράτης Φάμελλος, αναφέροντας: «Με βαθιά θλίψη πληροφορήθηκε την εκδημία του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας, κυρού Αναστασίου. Η ζωή και το έργο του υπήρξαν ζωντανή μαρτυρία της ανιδιοτελούς προσφοράς προς την Εκκλησία, την κοινωνία και τον άνθρωπο. Ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος ανέλαβε την ανασύσταση της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας δημιουργώντας εκ του μηδενός μια ζωντανή και δραστήρια Εκκλησία, με πλούσιο πνευματικό και κοινωνικό έργο. Πρωτοπόρος στον τομέα της Ιεραποστολής, αφιέρωσε χρόνια από τη ζωή του στην Αφρική, συμβάλλοντας στην πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών. Παράλληλα, πολύτιμη υπήρξε η προσφορά του στα θεολογικά γράμματα, τόσο μέσα από τη διδασκαλία του όσο και από το συγγραφικό του έργο.
Η εμβάθυνσή του στη μελέτη άλλων θρησκειών και η δράση του στις διορθόδοξες, διαχριστιανικές και διαθρησκειακές σχέσεις ανέδειξε την πίστη του στον διάλογο, την ειρήνη και τη συναδέλφωση των λαών. Με την ίδια αφοσίωση εργάστηκε για την κοινωνική δικαιοσύνη και την παγκόσμια ειρήνη. Στις κρίσιμες στιγμές των γεγονότων του Πολυτεχνείου, στάθηκε με θάρρος στο πλευρό των αγωνιζόμενων φοιτητών, υπερασπιζόμενος τις αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Η απώλειά του αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό, το παράδειγμά του ωστόσο που αποτελεί πυξίδα για τις επόμενες γενιές».
Κίνημα Δημοκρατίας: «Λαμπρό παράδειγμα υπηρεσίας»
Από την πλευρά του, το Κίνημα Δημοκρατίας εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση: «Με βαθιά θλίψη αποχαιρετούμε σήμερα τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιο, που αφιέρωσε τη ζωή του στη θεολογική επιστήμη, τη φιλανθρωπία, την κοινωνική δικαιοσύνη και την προώθηση της ειρήνης μεταξύ των λαών. Η ζωή του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου αποτέλεσε λαμπρό παράδειγμα υπηρεσίας προς τον άνθρωπο, ανεξαρτήτως θρησκεύματος, εθνικότητας ή κοινωνικής θέσης. Υπήρξε θεμελιωτής της σύγχρονης ιεραποστολικής δράσης, εργάστηκε ακούραστα στην Ανατολική Αφρική και στην Αλβανία, και άφησε πίσω του ένα σπάνιο έργο πνευματικής και κοινωνικής προσφοράς. Η επιμονή του για διαπολιτισμικό διάλογο και συνύπαρξη αποτελεί πηγή έμπνευσης για όλους εμάς που αγωνιζόμαστε για μια κοινωνία πιο δίκαιη και ανθρώπινη.
Σε μια εποχή όπου ο κόσμος συχνά διχάζεται, το έργο του Αναστασίου μάς υπενθυμίζει τη δύναμη της αγάπης, της ενότητας και της ανιδιοτελούς δράσης. Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος δεν υπήρξε μόνο θρησκευτικός ηγέτης αλλά και σύμβολο ανθρωπισμού και αλληλεγγύης. Ως Κίνημα Δημοκρατίας, εκφράζουμε τη βαθιά μας ευγνωμοσύνη για τη ζωή και το έργο του. Ας συνεχίσουμε να εμπνεόμαστε από το παράδειγμά του και να εργαζόμαστε για έναν κόσμο όπου η ειρήνη, η δικαιοσύνη και η αγάπη θα κυριαρχούν».
Γιώργος Παπανδρέου: «Αφήνει βαθύ και ζηλευτό αποτύπωμα»
«Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, φάρος λογιοσύνης, εκκλησιαστικής και ακαδημαϊκής, σεμνός ιεράρχης με απαράμιλλη ποιμαντορική, ιεραποστολική και φιλανθρωπική δράση, και με έργο πολύμορφο ως Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας επί περισσότερο από τρεις δεκαετίες, αφήνει πίσω του βαθύ και ζηλευτό αποτύπωμα», ανέφερε ο πρώην πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, για την εκδημία του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας.
Ο πρώην πρωθυπουργός σημείωσε πώς «με την ηπιότητα που τον χαρακτήριζε, υπέροχο εφόδιο της βαθιάς του πίστης, έφερε ως προκαθήμενος σε πέρας το τιτάνιο και θαυμαστό έργο ανασύστασης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας με τρόπο που κατέστησε την Εκκλησία λιμένα καταφυγής και τον ίδιο, φάρο αγάπης, ειρήνης, αλληλεγγύης και συνεργασίας». «Τον αποχαιρετούμε με τον προσήκοντα σεβασμό και την οφειλόμενη τιμή προς έναν σπουδαίο εκκλησιαστικό ηγέτη», κατέληξε ο κ. Παπανδρέου.
Αλέξης Τσίπρας: «Ένα φωτεινό παράδειγμα πνευματικότητας»
Στη συλλυπητήρια ανακοίνωσή του, ο πρώην πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας ανέφερε: «Με θλίψη αποχαιρετώ σήμερα τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο, ένα φωτεινό παράδειγμα πνευματικότητας με βαθύ κοινωνικό και θεολογικό έργο Mία ηγετική φυσιογνωμία της εκκλησίας και του ελληνισμού που με τόλμη διέδιδε πάντοτε τις οικουμενικές αξίες της αλληλεγγύης και της αγάπης, απέναντι στο μίσος και τον εθνικισμό. Έναν πνευματικό ηγέτη με διεθνή ακτινοβολία που με την προσφορά του στην Αφρική, την υποστήριξή του στους φοιτητές της κατάληψης της Νομικής εναντίον της Χούντας, τον ιστορικό ρόλο του στην αναγέννηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας και τα έργα που υποστήριξε στη γειτονική μας χώρα, τον ενεργό ρόλο του στον διαθρησκευτικό διάλογο, την στήριξη του στα δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας και στην ειρήνη και συνεργασία στα Βαλκάνια, έδωσε ένα πανανθρώπινο μήνυμα που είναι σήμερα πιο σημαντικό από ποτέ.
Αισθάνομαι τιμή που ως πρωθυπουργός είχα τη δυνατότητα να έχω μαζί του μια ειλικρινή και εποικοδομητική συνεργασία που απέφερε σημαντικούς καρπούς στο έργο της εκκλησίας της Αλβανίας. Αλλά ακόμη μεγαλύτερη τιμή που είχα τη τύχη να διατηρώ μαζί του έναν ειλικρινή διάλογο, μια ουσιαστική και ανθρώπινη επικοινωνία, πέρα και έξω από θέσεις και αξιώματα».
Ποιος ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, κατά κόσμον Αναστάσιος Γιαννουλάτος (γενν. 4 Νοεμβρίου 1929), ήταν Έλληνας Ορθόδοξος κληρικός, θεολόγος, συγγραφέας, πρώην καθηγητής πανεπιστημίου. Ήταν ο προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, την οποία ανασύστασε το 1992, με τον τίτλο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας.
Ήταν, επίσης, ένας από τους προέδρους της κεντρικής επιτροπής του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών και επίτιμος πρόεδρος της Παγκόσμιας Διάσκεψης Θρησκευμάτων για την Ειρήνη. Ακόμα, είχε διατελέσει τιτουλάριος επίσκοπος και μητροπολίτης Ανδρούσης και Γενικός Διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Αρχικά, υπήρξε Πατριαρχικός Έξαρχος εν Αλβανία (Ιανουάριος 1991 – Ιούνιος 1992) και στη συνέχεια Τιτουλάριος Μητροπολίτης Ανδρούσης (Aύγουστος 1991 – Ιούνιος 1992). Από τις 24 Ιουνίου 1992 ήταν Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας. Το εκκλησιαστικό έργο του Αναστασίου κορυφώθηκε με την αποστολή που του ανέθεσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο για την εκ των ερειπίων αναστήλωση της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, η οποία είχε καταρρεύσει ύστερα από τον – επί 46 έτη – διωγμό του μοναδικού «αθεϊστικού κράτους» της υφηλίου.
Τα τελευταία χρόνια, ο Αναστάσιος επιχείρησε να ανασυγκροτήσει την Εκκλησία της Αλβανίας. Ως αποτέλεσμα του έργου του συγκροτήθηκαν πάνω από 400 ενορίες, ενώ ίδρυσε τη Θεολογική-Ιερατική Σχολή (Ακαδημία) «Ανάστασις» στο Δυρράχιο (1992), το Εκκλησιαστικό Λύκειο «Tίμιος Σταυρός» στο Αργυρόκαστρο (1998) και στο Σουκθ-Δυρράχιο (2007), τα οποία σήμερα λειτουργούν σε ιδιόκτητα συγκροτήματα, και 50 Κέντρα Νεολαίας σε διάφορες πόλεις.
Μόρφωσε και χειροτόνησε 145 νέους κληρικούς, ενώ φρόντισε για την έκδοση λειτουργικών και άλλων θρησκευτικών βιβλίων. Συνέστησε Τεχνική Υπηρεσία στην Εκκλησία της Αλβανίας και μερίμνησε για την ανοικοδόμηση 150 νέων ναών, την αναστήλωση 70 μοναστηριών και εκκλησιών-πολιτιστικών μνημείων και την επισκευή 160 ναών και 45 εκκλησιαστικών κτηρίων (Αρχιεπισκοπή, Μητροπόλεις, σχολεία, κλινικές, ξενώνες, κατασκηνώσεις νεολαίας κ.α.), στο σύνολο 425 κτήρια. Θεμελίωσε το πρώτο γυναικείο μοναστήρι (Σκήτη των Αγίων Μυροφόρων), στο οποίο ασκητεύει από το 2011 μία μοναχή.
Ανέπτυξε τη φιλανθρωπική μέριμνα της Εκκλησίας, με διανομή εκατοντάδων τόνων τροφίμων, ιματισμού, φαρμάκων. Ίδρυσε την πρώτη ορθόδοξη αλβανική εφημερίδα («Ngjallja»), το παιδικό περιοδικό «Gëzohu» («Χαίρε»), το νεανικό περιοδικό «Kambanat» («Καμπάνες»), την επιστημονική επιθεώρηση «Kërkim» («Αναζήτηση»), το δελτίο «News from Orthodoxy in Albania» και ραδιοφωνικό σταθμό. Μερίμνησε για τη δημιουργία Εργαστηρίων της Εκκλησίας (τυπογραφείο, κηροπλαστείο, ξυλουργείο, εργαστήρια αγιογραφίας και αποκαταστάσεως εικόνων) και πραγματοποίησε αγώνες για τη διεκδίκηση της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Παράλληλα με την ανασύσταση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ανέπτυξε προγράμματα στους τομείς εκπαιδεύσεως, υγείας, κοινωνικής προνοίας, αγροτικής αναπτύξεως, πολιτισμού και οικολογίας. Στην κρίση του Κοσσυφοπεδίου (1999) οργάνωσε ανθρωπιστικό πρόγραμμα με το οποίο βοήθησε 33.000 περίπου πρόσφυγες σε διάφορα μέρη της Αλβανίας.
Συνέδεσε την Εκκλησία της Αλβανίας με διεθνείς Εκκλησιαστικούς Οργανισμούς. Κατά την ένταση μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας συνέβαλε στην εκτόνωσή της και στην προσέγγιση των δύο χωρών. Με τις πρωτοβουλίες αυτές δόθηκε εργασία σε χιλιάδες ανθρώπους, δημιουργήθηκαν σοβαρά έργα κοινωνικής υποδομής και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας αναδείχθηκε σε πολυδύναμο πνευματικό και αναπτυξιακό παράγοντα. Συγχρόνως, αγωνίστηκε για την άμβλυνση των αντιθέσεων στα Βαλκάνια. Οι δράσεις του αυτές τον οδήγησαν ώστε να είναι υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 2000.
