Οι Υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ πραγματοποίησαν την Παρασκευή έκτακτη εικονική συνεδρίαση για να συζητήσουν τη συνεχιζόμενη στρατιωτική ενίσχυση της Ρωσίας στην Ουκρανία και γύρω από αυτήν, καθώς και τις επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Στη συνέντευξη τύπου μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης, ο Γενικός Γραμματέας της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι «οι επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας υπονομεύουν σοβαρά την τάξη ασφαλείας στην Ευρώπη. Το ΝΑΤΟ παραμένει προσηλωμένο στη διττή προσέγγισή μας έναντι της Ρωσίας: ισχυρή αποτροπή και άμυνα, σε συνδυασμό με ουσιαστικό διάλογο. Είναι ένα θετικό μήνυμα ότι η Ρωσία είναι πλέον έτοιμη να καθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών, διότι όταν οι εντάσεις είναι υψηλές, ο διάλογος είναι ακόμη πιο σημαντικός».
Η συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ πραγματοποιείται λίγες μέρες πριν από μια σειρά διπλωματικών επαφών με τη Ρωσία την επόμενη εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένης της συνεδρίασης του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας στις 12 Ιανουαρίου.
Στο πλαίσιο αυτό ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι «είμαστε πάντα έτοιμοι να ακούσουμε τις ρωσικές ανησυχίες και το ΝΑΤΟ θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξεύρεση μιας πολιτικής οδού προς τα εμπρός. Αλλά για να έχει νόημα ο διάλογος, πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει τις μακροχρόνιες ανησυχίες των Συμμάχων για τις ενέργειες της Ρωσίας. Πρέπει να βασίζεται στις βασικές αρχές της ευρωπαϊκής ασφάλειας και να πραγματοποιείται σε συνεννόηση με την Ουκρανία. Διεξάγουμε επίσης στενές διαβουλεύσεις με άλλους βασικούς εταίρους, όπως η Γεωργία, η Μολδαβία, η Φινλανδία και η Σουηδία, καθώς και με την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΝΑΤΟ, «κατά τη σημερινή (χτεσινή) συνάντηση, οι υπουργοί τόνισαν ότι οποιαδήποτε περαιτέρω επίθεση κατά της Ουκρανίας θα έχει σημαντικές συνέπειες και θα επιφέρει βαρύ τίμημα για τη Ρωσία. Οι σύμμαχοι συνεχίζουν να στέκονται στο πλευρό της Ουκρανίας και υποστηρίζουν πλήρως την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα, καθώς και την αρχή ότι όλες οι χώρες έχουν το δικαίωμα να αποφασίζουν για τη δική τους πορεία και τις συμμαχίες τους».
Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, ο Γενς Στόλτενμπεργκ κατέστησε σαφές ότι το ΝΑΤΟ θα λαμβάνει πάντοτε τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και την υπεράσπιση των Συμμάχων, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση της συλλογικής άμυνας, εφόσον είναι απαραίτητο.
Η Γερμανίδα Υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, μετά τη τηλεδιάσκεψη με ανάρτηση της στο Twitter δήλωσε ότι «συμφωνήσαμε τις μελλοντικές μορφές διαλόγου με τη Ρωσία και προετοιμάσαμε τη συνεδρίαση του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας», για να προσθέσει ότι «είναι σαφές για εμάς: ο διάλογος πρέπει να προχωρήσει στη βάση των βασικών αρχών του ευρωπαϊκού συστήματος ασφαλείας».
Η βρετανική εφημερίδα Daily Telegraph ανέφερε την Παρασκευή ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να συμφωνήσει να απομακρύνει περισσότερο τα στρατεύματά του από τα σύνορα με τη Ρωσία σε περίπτωση που χαλαρώσουν οι εντάσεις στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, σχολιάζοντας τις επικείμενες συνομιλίες με τη Μόσχα για τις εγγυήσεις ασφαλείας.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, η αποκλιμάκωση της κατάστασης στην περιοχή συνεπάγεται την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από τα σύνορα με την Ουκρανία. Ταυτόχρονα, το ΝΑΤΟ θα αρνηθεί να δεσμευτεί ότι δεν θα επεκταθεί προς Ανατολάς, καθώς τα καταστατικά του έγγραφα επιτρέπουν και σε άλλες χώρες να ενταχθούν στη συμμαχία αν το επιθυμούν, τόνισε η εφημερίδα.
Το αμερικανικό NBC είχε αναφέρει νωρίτερα ότι οι αμερικανο-ρωσικές διαβουλεύσεις για την ασφάλεια στην Ευρώπη μπορεί να καλύψουν θέματα όπως η μείωση των δυνάμεων και του αριθμού των ασκήσεων στην ανατολική Ευρώπη, αλλά μόνο στην περίπτωση που οι ενέργειες αυτές θα είναι αμοιβαίες.
Οι συνομιλίες μεταξύ της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας έχουν προγραμματιστεί να διεξαχθούν στη Γενεύη στις 10 Ιανουαρίου. Στις 12 Ιανουαρίου, εκπρόσωποι της Μόσχας θα συζητήσουν τις ανησυχίες τους για την ασφάλεια στην Ευρώπη, καθώς και τα ρωσικά σχέδια που σχετίζονται με τις εγγυήσεις ασφαλείας, σε συνεδρίαση του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας στις Βρυξέλλες και στις 13 Ιανουαρίου, σε συνεδρίαση του Μόνιμου Συμβουλίου του ΟΑΣΕ στη Βιέννη.
Το Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών, στις 17 Δεκεμβρίου, δημοσίευσε σχέδιο συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες για τις εγγυήσεις ασφαλείας και συμφωνία για μέτρα ασφαλείας για τη Ρωσία και τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ. Το σχέδιο είχε παραδοθεί στον βοηθό υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Κάρεν Ντόνφριντ στις 15 Δεκεμβρίου.
Η ένταση στα Ρωσο-ουκρανικά σύνορα έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τη Δύση τους τελευταίους μήνες, με αρκετές δυτικές χώρες αλλά και την Ουκρανία να μιλούν για πιθανή επίθεση της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας. Τις δηλώσεις αυτές χαρακτήρισε ως κούφιες και αβάσιμες ο Εκπρόσωπος Τύπου του Ρώσου Προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, προσθέτοντας ότι σκοπό έχουν να υποδαυλίσουν την ένταση.
Όπως τόνισε ο Πεσκόφ, η Ρωσία δεν αποτελεί απειλή για κανέναν, αλλά δεν απέκλεισε πιθανές προκλήσεις για να δικαιολογηθούν τέτοιες δηλώσεις και προειδοποίησε ότι οι απόπειρες χρήσης βίας για τη διευθέτηση της κρίσης στη νοτιοανατολική Ουκρανία θα έχουν σοβαρότερες συνέπειες. Σύμφωνα με τον Πεσκόφ, η Μόσχα κάνει ό,τι μπορεί για να βοηθήσει το Κίεβο να διευθετήσει τη σύγκρουση στο Ντονμπάς.