Από την υπερθέρμανση του πλανήτη και την ερημοποίηση μέχρι και την παγκόσμια πείνα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα γίνονται ολοένα και πιο επιτακτικές, με τους επιστήμονες να μας προειδοποιούν ότι το σημερινό μοντέλο οικονομίας και διαβίωσης δεν είναι βιώσιμο.
Αυτός είναι και ο λόγος που το θέμα της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και της υιοθέτησης των κριτηρίων ESG, απασχολούν ολοένα και περισσότερο τη διεθνή πολιτική, κοινωνική και οικονομική σφαίρα -και όπως φαίνεται είμαστε ακόμα στην αρχή. Παρακάτω θα βρείτε όλα όσα θα πρέπει να ξέρετε για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τα κριτήρια ESG.
Τι είναι η βιώσιμη ανάπτυξη
Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει ως στόχο την ανάπτυξη της οικονομίας και της κοινωνίας με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην εξαντληθούν οι πόροι του πλανήτη μας.
Σύμφωνα με τον ορισμό της Brundtland Commission των Ηνωμένων Εθνών, πρόκειται για την ανάπτυξη «η οποία καλύπτει τις ανάγκες του σήμερα, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους».
Η βιώσιμη ανάπτυξη απαρτίζεται από τρία βασικά στοιχεία:
- Περιβαλλοντική βιωσιμότητα: Προστασία του περιβάλλοντος και ορθή χρήση των πόρων του πλανήτη μας.
- Οικονομική ανάπτυξη: Υγιής οικονομική ανάπτυξη και καταπολέμηση φτώχιας.
- Κοινωνική ένταξη: Εξάλειψη των κοινωνικών ανισοτήτων και βελτίωση των κοινωνικών παροχών.
Οι παραπάνω στόχοι μπορεί να μοιάζουν ξεχωριστοί, αλλά στην πραγματικότητα είναι συνυφασμένοι μεταξύ τους, ενώ αφορούν ολόκληρο τον πλανήτη. Για παράδειγμα, οι μελέτες δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να οδηγήσει στην φτώχια εκατομμύρια ανθρώπων μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Την ίδια στιγμή, η βιώσιμη ανάπτυξη μάς αφορά τόσο ατομικά όσο και συλλογικά, με τη στροφή προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον να γίνεται εμφανής και σε οικονομικό επίπεδο, καθώς το ενδιαφέρον των επενδυτών για επιχειρήσεις που πληρούν τα κριτήρια βιωσιμότητας αυξάνεται διαρκώς. Η μεταστροφή αυτή δεν οφελεί μόνο τον πλανήτη εν γένει, αλλά προωθεί και την αυτάρκεια του κάθε κράτους σε πόρους, ακόμα και σε κρίσιμες περιόδους.
Τι είναι τα κριτήρια ESG – Ποια η χρησιμότητά τους
Τα κριτήρια ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρική Διακυβέρνηση), υπολογίζουν το βαθμό έκθεσης μιας επιχείρησης σε μακροπρόθεσμο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και διοικητικό ρίσκο.
Πρόκειται για μια σειρά από κριτήρια τα οποία δεν αναφέρονται παραδοσιακά στις οικονομικές εκθέσεις, εντούτοις τα τελευταία χρόνια έχει γίνει αποδεκτό πως αυτού του είδους τα ρίσκα ενέχουν σημαντικό κίνδυνο οικονομικών επιπτώσεων σε βάθος χρόνου.
Οι αξιολογήσεις με βάση τα κριτήρια ESG γίνονται από διάφορες συμβουλευτικές εταιρείες, κάθε μια εκ των οποίων έχει θεσπίσει το δικό της σύστημα και βαθμολογεί την κάθε επιχείρηση με ένα «καλό» (υψηλό) ή «κακό» (χαμηλό) σκορ, βάσει ορισμένων κριτηρίων.
Το κάθε σύστημα αξιολόγησης μπορεί να έχει ελαφρώς διαφορετικά ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά, ωστόσο οι 3 πυλώνες-κριτήρια με βάση τους οποίους υπολογίζεται το σκορ της εκάστοτε επιχείρησης παραμένουν οι ίδιοι:
- Περιβαλλοντικά κριτήρια: Ποιες είναι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της επιχείρησης, όσον αφορά τη διαχείριση της φύσης και του περιβάλλοντος.
- Κοινωνικά κριτήρια: Πώς διαχειρίζεται η επιχείρηση τις σχέσεις με τους υπαλλήλους, τους προμηθευτές, τους πελάτες κτλ.
- Κριτήρια διακυβέρνησης: Κατά πόσο υπάρχει διαφάνεια, ποιες είναι οι ηθικές αξίες της επιχείρησης, οι αμοιβές της διοίκησης και πώς αξιολογείται η ηγεσία εν γένει.
Ένα από τα πλέον διαδεδομένα συστήματα αξιολόγησης των παραπάνω κριτηρίων είναι ο δείκτης της εταιρείας MSCI, η οποία βαθμολογεί περίπου 8.500 εταιρείες παγκοσμίως, καθώς και αρκετά επενδυτικά κεφάλαια που φέρουν στον τίτλο τους τη σήμανση ESG.
Τα πλεονεκτήματα των ESG
Ουσιαστικά, τα κριτήρια ESG χρησιμοποιούνται αφενός για την αξιολόγηση των επενδύσεων αναφορικά με τις εταιρικές τους πολιτικές, αφετέρου για την ενθάρρυνση των εταιρειών να ενεργούν υπεύθυνα.
Πράγματι, πολλοί είναι οι επενδυτές που πλέον αντιλαμβάνονται τη σημασία της προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης για το μέλλον του πλανήτη και της ανθρωπότητας, όμως υπάρχουν και καθαρά οικονομικοί λόγοι που ένας επενδυτής θα ήθελε να γνωρίζει το ESG σκορ μιας επιχείρησης.
Αξίζει, για παράδειγμα, να σημειώσουμε ότι έρευνες δείχνουν πως οι εταιρείες που έχουν καλό σκορ ESG, συχνά αποδίδουν καλύτερα από εκείνες που έχουν χαμηλές βαθμολογίες.
Φαίνεται πως όταν οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές που μελετούν τους εν λόγω δείκτες, μπορούν να αναγνωρίσουν τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία τους με σαφήνεια και να βελτιστοποιήσουν τις στρατηγικές τους πιο άμεσα.
Μάλιστα, όπως εξηγεί o Malik Sievers, επικεφαλής στρατηγικής για την Περιβαλλοντική, Κοινωνική και Εταιρική Διακυβέρνηση της επενδυτικής εταιρείας «Charles Schwab»:
«Οι επενδυτές που προσθέτουν τις βαθμολογίες ESG στην χρηματοοικονομική ανάλυση [των εταιρειών που αξιολογούν] μπορούν να αποκτήσουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές μιας επιχείρησης».
