Τη στιγμή πάνω από 8.600 άνθρωποι στην Ελλάδα χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους εξαιτίας της ατμοσφαιρική ρύπανσης και καθώς εκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν να γίνουν κλιματικοί μετανάστες μέσα στις επόμενες δεκαετίες, έννοιες όπως «πράσινη ενέργεια», «βιώσιμη ανάπτυξη» αρχίζουν να ακούγονται ολοένα και περισσότερο στο δημόσιο διάλογο.
Εδώ και χρόνια, η επιστημονική κοινότητα προειδοποιεί τις κυβερνήσεις και τις επιχειρίσεις να εγκαταλείψουν τη φιλοσοφία του «κέρδους με κάθε κόστος» και να προσανατολιστούν σε ένα είδος ανάπτυξης «που καλύπτει τις ανάγκες του σήμερα, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους».
Σημαντική στρατηγική για την καταπολέμηση της περιβαλλοντικής, καθώς και της ενεργειακής κρίσης, θα ήταν η πράσινη μετάβαση στην ενέργεια, αντικαθιστώντας τις συμβατικές πηγές ενέργειας με ανανεώσιμες, πράσινες, καθαρές εναλλακτικές.
Πράσινη ενέργεια – Τι είναι
Όταν αναφερόμαστε στην «πράσινη ενέργεια», εννοούμε το είδος της ενέργειας που παράγεται από φυσικές, ανανεώσιμες, μη ορυκτές πηγές, φιλικές προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Αν και η πράσινη ενέργεια προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, αυτό δε σημαίνει πως όλες οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι και πράσινες. Πέρα από το ότι πρέπει να είναι ανεξάντλητες, οι πράσινες πηγές ενέργειας εξ’ ορισμού οφείλουν να μην παράγουν ρύπους. Έτσι, για παράδειγμα, όταν καίμε οργανική ύλη από βιώσιμα δάση, η ενέργεια που παράγεται είναι ανανεώσιμη (εφόσον ανανεώνεται μέσω του κύκλου της φύσης) αλλά δεν είναι πράσινη, αφού η καύση της απελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Η πράσινη ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρισμού, ως καύσιμο στα αυτοκίνητα με μηδενική εκπομπή ρύπων, για τον κλιματισμό κτιρίων, ή ακόμα και για τις βιομηχανικές δραστηριότητες.
Οι πιο κοινοί τύποι πράσινης ενέργειας είναι οι εξής:
- Ηλιακή ενέργεια
- Αιολική ενέργεια
- Υδροηλεκτρική ενέργεια
Ανάλογα με τον τρόπο παραγωγής τους, πράσινες πηγές ενέργειας μπορούν να θεωρηθούν και οι παρακάτω:
- Γεωθερμική ενέργεια
- Ενέργεια από βιομάζα
- Ενέργεια από βιοκαύσιμα
Όσον αφορά την αποδοτικότητα των παραπάνω επιλογών, αυτή εξαρτάται εν μέρει από την τοποθεσία ·για παράδειγμα, μια ηλιόλουστη χώρα θα ωφεληθεί περισσότερο από την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συγκριτικά με μια άλλη, όπου δεν παρατηρείται συχνά ηλιοφάνεια.
Ωστόσο, σε γενικές γραμμές οι ειδικοί συμφωνούν ότι η πιο αποδοτική πηγή πράσινης ενέργειας είναι η αιολική, καθώς απαιτεί λιγότερη επεξεργασία κατά την παραγωγή της, ενώ οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία έχουν αυξήσει κατά πολύ το χρόνο ζωής των ανεμογεννητριών, γεγονός που μακροπρόθεσμα μειώνει το ενεργειακό αλλά και το οικονομικό κόστος.
Πράσινη ενέργεια – Γιατί είναι σημαντική
Η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια δε θα βοηθήσει μονάχα τον πλανήτη, αλλά θα ωφελήσει και την οικονομία, αποταμιεύοντας ενέργεια και δημιουργώντας θέσεις εργασίας, ενώ θα προσφέρει και ενεργειακή σταθερότητα, εξασφαλίζοντας την επάρκεια, σε επίπεδο εγχώριο και παγκόσμιο.
Επάρκεια
Οι επιστήμονες συμφωνούν πως εάν δεν έχουμε καταφέρει να ολοκληρώσουμε τη μετάβαση στις ανανεώσιμες και πράσινες πηγές ενέργειες μέσα στις επόμενες δεκαετίες, η ανθρωπότητα κινδυνεύει άμεσα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα επιβίωσης.
Από τη λειτουργία των οικιακών συσκευών και των οχημάτων, μέχρι και τη λειτουργία της βιομηχανίας και της αγροτικής παραγωγής, οι συνέπειες που θα είχε μια πιθανή έλλειψη αξιοποιήσιμης ενέργειας θα ήταν καταστροφικές. Οι κίνδυνοι αυτοί δεν απειλούν, πια, μονάχα τις μελλοντικές γενιές, αλλά είναι άμεσοι και μας αφορούν όλους. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα αποθέματα πετρελαίου αναμένεται να εξαντληθούν μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, ενώ το φυσικό αέριο προβλέπεται ότι θα εξαντληθεί μέχρι το 2060.
Περιβάλλον – Υγεία
Οι συμβατικές πηγές ενέργειας ρυπαίνουν σημαντικά την ατμόσφαιρα, απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες από εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, οι οποίες και προκαλούν την άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη με ό,τι αυτό συνεπάγεται (λιώσιμο των πάγων, ερημοποίηση, ακραία καιρικά φαινόμενα).
Παράλληλα, η καύση ορυκτών ευθύνεται για την εκπομπή της πλειοψηφίας του διοξειδίου του θείου που υπάρχει στην ατμόσφαιρα, το οποίο προκαλεί όξινη βροχή και προβλήματα στο αναπνευστικό μας σύστημα, αλλά και του τοξικού υδραργύρου, που μπορεί να επιφέρει σοβαρές βλάβες στο ήπαρ και το ανθρώπινο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Μιλώντας με νούμερα, τα επίσημα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι κάθε χρόνο 7 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν λόγω της ρύπανσης του αέρα, ενώ πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί να μεταναστεύσουν μέχρι το 2050, λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών στους τόπους διαμονής τους, προϊόν της κλιματικής κρίσης.
Οικονομία
Ξεκινώντας με το θέμα της αποδοτικότητας, αξίζει να σημειώσουμε ότι ανάλυση της «Energy Points», που δημοσίευσε η Wall Street Journal, αποκάλυψε πως η τελική απόδοση ενέργειας του γαιάνθρακα βρίσκεται μόλις στο 29% (δηλαδή προσφέρει ενέργεια 29% παραπάνω από εκείνη που αρχικά επενδύθηκε για την επεξεργασία του), ενώ η αντίστοιχη τιμή για την αιολική ενέργεια αγγίζει το 1.164%.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η πράσινη ενέργεια προέρχεται από ανανεώσιμες, ανεξάντλητες πηγές, το κόστος της μόνο θα πέφτει, καθώς η τεχνολογία αναπτύσσεται. Αντίθετα, οι συμβατικές πηγές θα γίνονται ολοένα και πιο κοστοβόρες όσο η ανεπάρκεια μεγαλώνει.
Από την άλλη, η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας περιορίζει την εξάρτηση της κάθε χώρας σε εισαγόμενα καύσιμα, κατευθύνοντας τις επενδύσεις στο εσωτερικό του εκάστοτε κράτους και ανοίγοντας νέες θέσεις εργασίας.
