Ένα άσχημο ψάρι είναι η απόδειξη πως το μέλλον του πλανήτη δε βρίσκεται στα χέρια, αλλά στο… στομάχι μας.
Ο λόγος για τον ασιατικό κυπρίνο («Asian carp», στα αγγλικά), ένα κακομούτσουνο, ασημί ψάρι που ζει στα γλυκά νερά των ΗΠΑ.
Φυσικά, δεν βρισκόταν πάντα εκεί. Το συγκεκριμένο ψάρι, προέρχεται από την Κίνα, όπου και «καλλιεργείται» εδώ και πάνω από 800 χρόνια καθώς θεωρείται ως μια νόστιμη και θρεπτική λιχουδιά.
Δείτε τον ασιατικό κυπρίνο:
Asian carp to be renamed "Copi," to encourage people to eat the fish, an invasive species that threatens the Great Lakes.https://t.co/Vr1TUO1iMd pic.twitter.com/vtiyRd9r5c
— Alan 🟧 @GammaCounter@bsky.social (@GammaCounter) June 23, 2022
Στις ΗΠΑ ο ασιατικός κυπρίνος άρχισε να εισάγεται σε μεγάλες ποσότητες μεταξύ 1960 και 1970 για να φάει την άλγη (φύκια) που υπήρχε σε τεράστιες ποσότητες στις υδατοκαλλιέργειες, χωρίς την ανάγκη για χρήση βλαβερών για το περιβάλλον χημικών. Ένας δεύτερος λόγος ήταν για να αξιοποιηθεί το ψάρι ως πηγή τροφής. Δυστυχώς, και οι δύο προσπάθειες κατέληξαν σε μια παταγώδη αποτυχία.
Το πρόβλημα με τον «ασιατικό κυπρίνο»
Το αρχικό πρόβλημα με το εν λόγω ψάρι ήταν οι εξαιρετικές ικανότητες επιβίωσης που διαθέτει. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σκληροτράχηλο και είδος που προσαρμόζεται εύκολα και γρήγορα στις αλλαγές του περιβάλλοντος, ακόμα και αν πρόκειται για πραγματικά αντίξοες συνθήκες.
Το αποτέλεσμα; Ο ασιατικός κυπρίνος κατάφερε να δραπετεύσει από τους περιορισμούς που του είχαν θέσει και να εξαπλωθεί στα ποτάμια και τις λίμνες της Αμερικής. Μέσα σε λιγότερο από μια δεκαετία, κατάφερε να κυριαρχήσει στους υδροβιότοπους των μεσοδυτικών και νότιων πολιτειών, προκαλώντας σημαντική μείωση των υπόλοιπων ειδών και μια γενικευμένη ανισορροπία.
Σε ορισμένους ποταμούς, οι κυπρίνοι είναι τόσο πολλοί, που δεν υπάρχει πλέον χώρος για τα υπόλοιπα ψάρια, τα οποία πλέον έχουν εξελιχθεί προκειμένου να γίνουν μικρότερα και πιο ευλύγιστα για να χωρούν να περνάνε ανάμεσα από τους καταληψίες.
Εάν ο ασιατικός κυπρίνος φτάσει στις Μεγάλες Λίμνες, τεράστια οικοσυστήματα θα καταστραφούν. Σε μια προσπάθεια να τον περιορίσει, η κυβέρνηση έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια για την εγκατάσταση ηλεκτροφόρων φραγμάτων.
Πολλοί ήταν εκείνοι που άρχισαν να αποκαλούν το συγκεκριμένο ψάρι ως «κυπρίνο εισβολέα» και γρήγορα οι Αμερικανοί άρχισαν να το βλέπουν πιο πολύ ως κάποιου είδους παράσιτο, παρά ως έναν εξωτικό μεζέ. Η άσχημη όψη του και το όνομά του (το οποίο θεωρήθηκε ξενοφοβικό προς τους ασιάτες) δεν βοήθησαν την κατάσταση.
Η άρνηση των κατοίκων του Νέου Κόσμου να καταναλώσουν το συγκεκριμένο είδος ψαριού, είχε ως αποτέλεσμα οι πληθυσμοί του ασιατικού κυπρίνου να γίνουν ανεξέλεγκτοι.
Έτσι, λόγος που επιστήμονες, σεφ αλλά και ιχθυοκαλλιεργητές αποφάσισαν να αποκαταστήσουν τη φήμη του παρεξηγημένου αυτού ψαριού, σε μια προσπάθεια να το κάνουν πιο θελκτικό στους καταναλωτές.
Ο βασικός τρόπος για να το πετύχουν αυτό, κατά την άποψή τους, είναι η αλλαγή του ονόματός του από «ασιατικός κυπρίνος» σε κάτι πιο χαριτωμένο. Κατέληξαν στο «copi» (προφ: κόπι, εκ του copious, που σημαίνει άφθονος).
«Το όνομα ήταν ένα πρόβλημα. Για τους περισσότερους Αμερικανούς, η λέξη ‘κυπρίνος’ συνδέεται αυτόματα με παρασιτικά όντα, βρώμικα και ακατάλληλα για τον άνθρωπο», αναφέρει το «Wired».
Στη συνέχεια, το Τμήμα Φυσικών Πόρων του Ιλινόις συνεργάστηκε με διάφορους οργανισμούς, προκειμένου να δημιουργήσουν μια ολοκληρωμένη καμπάνια για χάρη του copi, με λόγκο, διαφημίσεις στα ΜΜΕ και διάφορες εκδηλώσεις όπου σερβίρονταν πιάτα με πρωταγωνιστή το επίμαχο ψάρι.
Την ίδια στιγμή, πολλοί οικολόγοι εκφράζουν την ανησυχία τους, σχετικά με την πρόσφατη δημοφιλία του ψαριού.
«Ο σκοπός της καμπάνιας είναι να εξαφανιστεί αυτό το ψάρι από τα γλυκά νερά της Αμερικής. Ωστόσο, η δημιουργία μιας επιτυχημένης οικονομικά βιομηχανίας γύρω από αυτό, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αύξηση της ζήτησης. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα ισχυρό κίνητρο για τους επιχειρηματίες, οι οποίοι ίσως θα θέλουν το ψάρι να παραμείνει στα ποτάμια», κατέληξε ο Ντάνιελ Σίμπερλοφ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τεννεσσί.
