Μολονότι πολλοί θεωρούν ότι οι καρχαρίες είναι αρπακτικά μυστηριώδεη και μοναχικά, όσο «γλιστρούν» στα βάθη της θάλασσας, ο μύθος αυτός καταρρίπτεται.
Αυτό γιατί ερευνητές καρχαριών σε όλο τον κόσμο, ανακάλυψαν τα ψάρια που συγκεντρώνονται σε μεγάλο αριθμό και αλληλεπιδρούν με άλλα δικά τους είδη, με τρόπους που είναι ιδιαίτερα φιλικοί.
Ο Γιάννης Παπασταματίου, ένας θαλάσσιος επιστήμονας στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Φλόριντα και η ομάδα του, χρησιμοποίησαν ακουστικούς πομπούς για να καταγράψουν τις αλληλεπιδράσεις 40 περίπου γκρι καρχαριών νοτιοδυτικά της Χαβάης για τέσσερα χρόνια.
Από τη μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε το 2020 στο περιοδικό «Proceedings of the Royal Society B», διαπιστώθηκε ότι οι καρχαρίες υφάλων επιστρέφουν στις ίδιες κοινότητες κάθε χρόνο, σχηματίζοντας «φιλίες» που υπήρχαν καθ ‘όλη τη διάρκεια της μελέτης.
«Γνωρίζουμε τώρα ότι οι καρχαρίες είναι σε θέση να σχηματίζουν κοινωνικές σχέσεις», λέει ο κ. Παπασταματίου. Η έρευνα της ομάδας του ενσωματώθηκε στο επεισόδιο «Shark Gangs», που έκανε πρεμιέρα στις 7 Ιουλίου στο SharkFest του National Geographic.
Σημειώνεται, ότι οι κοινωνικές ενώσεις των καρχαριών μπορεί να είχαν διαρκέσει ακόμη περισσότερο, αλλά τα δεδομένα περιορίστηκαν στην τετραετή διάρκεια της έρευνας.
"This research on their personality and social lives shows they’re actually way more like us than we realized" https://t.co/MCzlHLwbxP #Sharkfest
— National Geographic (@NatGeo) July 9, 2021
Γιατί οι καρχαρίες «κοινωνικοποιούνται»
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις του γιατί οι καρχαρίες κοινωνικοποιούνται, όπως η διαθεσιμότητα τροφίμων και τα ζεστά νερά λόγω του μεταβαλλόμενου κλίματος.
Οι μεγάλοι λευκοί καρχαρίες, κυρίως νεαροί, εμφανίζονται σε αριθμούς ρεκόρ στις παραλίες της νότιας Καλιφόρνια, καθώς ο πληθυσμός έχει ανακάμψει από το 1994, όταν το είδος έγινε προστατευόμενο από το κράτος.
Χρησιμοποιώντας πλάνα drone ως «κατασκοπευτικούς δορυφόρους» και πομπούς για την παρακολούθηση μεμονωμένων καρχαριών, ο Chris Lowe, διευθυντής του Shark Lab στο «California State Long Beach» και η ομάδα του, εντόπισαν 53 μεμονωμένους καρχαρίες μεταξύ παράκτιων Σαν Ντιέγκο και Σάντα Μπάρμπαρα το 2020.
Ενώ οι μεγάλοι λευκοί καρχαρίες συνήθως διατηρούν αποστάσεις περίπου 30 πόδια ο ένας από τον άλλον και δεν φαίνονται πολύ «φίλοι», όπως το λέει ο Lowe, ενώνονται σαφώς από μια προτίμηση για την περιοχή.
«Πιστεύουμε ότι είναι ανάλογο με την παιδική χαρά ή την αυλή του σχολείου. Κάποιοι τρώνε, κάποιοι κάνουν απλώς παρέα, κάποιοι προσπαθούν να αποφύγουν αυτούς που φοβούνται», λέει ο Lowe. «Λοιπόν, το ερώτημα είναι, γιατί τα παιδιά (σ.σ.καρχαρίες) έρχονται σε αυτήν την παιδική χαρά, τι τους τραβάει εκεί;».
Υπάρχουν κάποιες θεωρίες: Τα σαλάχια, το αγαπημένο τους φαγητό, είναι άφθονα στην περιοχή. Η παραμονή κοντά στην ακτή παρέχει προστασία από αρπακτικά ζώα, όπως μεγαλύτεροι καρχαρίες. Και καθώς οι θερμοκρασίες στον Ειρηνικό αυξάνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής, τα υπέροχα πλάσματα ακολουθούν τα ζεστά νερά όλο και πιο βόρεια.
Το αν οι καρχαρίες ενώνουν τις δυνάμεις τους για να κυνηγήσουν είναι πιο δύσκολο να το καταλάβουμε, λέει ο Matt Smukall, διευθυντής του εργαστηρίου καρχαριών «Bimini» στα νησιά Bimini των Μπαχάμες.
(Πηγή: National Geographic)
