Από το 2013 ο Μίκης Θεοδωράκης , βλέποντας τις αντιδράσεις και τους ανταγωνισμούς που υπήρξαν στο οικογενειακό και άμεσο περιβάλλον του, επεδίωξε να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση που θα του επιτρέπει να αποφασίσει ο ίδιος για το πού θα ταφεί!
Οι νόμοι που υπήρχαν έως τότε δεν έδιναν το δικαίωμα αυτό παρά στην οικογένεια και δη, με προνομιακό τρόπο στα παιδιά του θανόντα!
Όπως αποκαλύπτουν σήμερα τα «Παιχνίδια Εξουσίας», ο Μίκης Θεοδωράκης είχε τόσο έννοια το θέμα από το 2013 κιόλας, που επισκέφτηκε δυο φορές τον τότε υπουργό Δικαιοσύνης Αντώνη Ρουπακιώτη (ΔΗΜΑΡ), ζητώντας του να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση που θα του έδινε το δικαίωμα να επιλέξει ο ίδιος, εν ζωή, τον τόπο της ταφής του. Σύμφωνα μάλιστα με τις πληροφορίες που διέθετε η στήλη, ο Μίκης δεν δίστασε να εξηγήσει στον Αντώνη Ρουπακιώτη, έστω και με πόνο ψυχής, την αντιπαράθεση που υπάρχει στο οικογενειακό και το στενό του περιβάλλον! Άλλωστε οι δυο άνδρες γνωρίζονταν προσωπικά, καθώς από τους πρώτους μήνες της πτώσης της χούντας των συνταγματαρχών, συμμετείχαν σε συσκέψεις για την ανασυγκρότηση της αριστεράς, αποκτώντας και μια προσωπική σχέση.
Τα «Παιχνίδια Εξουσίας» επικοινώνησαν την Κυριακή το μεσημέρι με τον Αντώνη Ρουπακιώτη που επιβεβαίωσε τις πληροφορίες μας, πρόσθεσε δε ότι μια τουλάχιστον φορά τον επισκέφτηκε στο υπουργείο για τη διευθέτηση του θέματος και ο δικηγόρος του Μίκη Θεοδωράκη, κατ΄ εντολή του ιδίου.
Η αποχώρηση, όμως, της ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου δεν επέτρεψε την ψήφιση της διάταξης που είχε ετοιμαστεί, κάτι που έγινε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με τη νομικό Δανάη Κολτσίδα(νυν διευθύντρια του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς) να παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή της.
Τι προβλέπει η διάταξη του 2016
Τον Φεβρουάριο του 2016 ψηφίστηκε ειδική διάταξη, που πρόσθεσε στον ληξιαρχικό νόμο του 1976 το άρθρο 35Α. Πρόκειται για μια ρητή πρόβλεψη ότι «η επιλογή του τόπου ενταφιασμού ή αποτέφρωσης είναι δικαίωμα του προσώπου», κάτι που μέχρι τότε θα μπορούσε να προκύψει ερμηνευτικά από ευρύτερης ισχύος διατάξεις του συντάγματος σε συνδυασμό με διατάξεις του κληρονομικού δικαίου, ωστόσο κρίθηκε σκόπιμο τότε να αποσαφηνιστεί ρητά.
Η διάταξη αυτή προβλέπει και συγκεκριμένη διαδικασία ενώπιον συμβολαιογράφου, προκειμένου να μην υπάρχουν αμφισβητήσεις, ενώ δίνει το δικαίωμα στον ενδιαφερόμενο να ορίσει όχι μόνο τον τόπο ταφής (ή αποτέφρωσης), αλλά και τον τύπο της τελετής της κηδείας του, καθώς και τα πρόσωπα που θα αναλάβουν την υποχρέωση να φέρουν τις επιθυμίες του σε πέρας. Επίσης, η διάταξη προβλέπει ότι εφ’ όσον έχουν τηρηθεί οι παραπάνω διαδικαστικές προϋποθέσεις, όλα τα αρμόδια όργανα και υπηρεσίες οφείλουν να συμμορφώνονται στη διατυπωθείσα επιθυμία του θανόντος, και μάλιστα ακόμη και αν εναντιωθούν σε αυτή συγγενείς οποιουδήποτε βαθμού.
Πρόκειται για μια διάταξη που πήρε δημοσιότητα ενόψει της επιλογής του τόπου ταφής του Μίκη Θεοδωράκη, αν και, ευτυχώς, το ζήτημα φαίνεται ότι επιλύθηκε συναινετικά από τους οικείους του, σύμφωνα με τη βούλησή του. Ωστόσο, η χρησιμότητά της είναι ευρύτερη για πολλές περιπτώσεις συμπολιτών μας, όχι μόνο λόγω το δικαιώματος επιλογής του τόπου της ταφής, όσο κυρίως για το δικαίωμα επιλογής του ακολουθητέου τελετουργικού (π.χ. θρησκευτική ή πολιτική κηδεία), αλλά της επιλογής μεταξύ ταφής και αποτέφρωσης.
Η αντίδραση της …τρόικα!
Στην ψήφιση της διάταξης, μάλιστα, αντέδρασε η …τρόικα (!), καθώς η χώρα βρισκόταν ακόμα στο μνημονιακό καθεστώς και οι νόμοι απαιτούσαν την έγκριση των τροϊκανών!
Για να καμφθεί δε η αντίδρασή τους στην κατάθεση της διάταξης χρειάστηκε να ενημερωθούν διεξοδικά-πλην όμως το σχετικό παρασκήνιο το κρατούμε για άλλη φορά!
