Υπό τη σκιά και του διλήμματος που έθεσε ο γνωστός μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης: «Καραμανλής ή τανκς», η ορκωμοσία του Κ. Καραμανλή ως Πρωθυπουργού, τα ξημερώματα της 24ης Ιουλίου 1974, έληξε και τυπικά την «παρένθεση» της επτάχρονης δικτατορίας και άρχισαν τα πρώτα βήματα της δημοκρατίας.
Ο Κ. Καραμανλής τον Οκτώβριο του 1974 ιδρύει τη Νέα Δημοκρατία και το εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι την ιδρυτική διακήρυξη του νέου κόμματος, την υπογράφει μόνος του και δεν εμφανίζονται συνιδρυτές. Ο νέος πολιτικός φορέας, όπως και παλαιότερα η Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (Ε.Ρ.Ε.) είχε την προσωπική του σφραγίδα.
Η ίδρυση του νέου κόμματος, της Ν.Δ. γίνεται στις 4 Οκτωβρίου του 1974 και στις 17 Νοεμβρίου κερδίζει τις εκλογές με το θριαμβευτικό ποσοστό 54,37% και 220 έδρες.
Νονός όμως του νέου κόμματος φέρεται ο δημοσιογράφος Τάκης Λαμπρίας που τον καιρό της δικτατορίας είχε δημοσιεύσει άρθρο με τίτλο: «Η λύσις Καραμανλή».Το άρθρο αυτό είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα του Γεωργίου Πλυτά (ήταν δήμαρχος Αθηναίων όταν έγινε το πραξικόπημα των συνταγματαρχών το 1967 και αμέσως έφυγε για το Λονδίνο) με το όνομα «Νέα Δημοκρατία». Το όνομα Νέα Δημοκρατία ήταν και τίτλος του βιβλίου του μεγάλου Κινέζου πολιτικού Μαο Τσε – Τουνγκ.
Ο Κ. Καραμανλής, αντισυμβατικός επέλεξε να μην δώσει συνέχεια στην προδικτατορική Ε.Ρ.Ε.και αποφάσισε να κάνει μια νέα αρχή με τη Ν.Δ., παρά τις εισηγήσεις διαφόρων κορυφαίων στελεχών της κεντροδεξιάς, όπως ο Αθανάσιος Τσαλδάρης που πρότεινε το όνομα «Λαϊκό Κόμμα». Ήταν συνηθισμένος από τέτοιες ενέργειες από το παρελθόν, όταν κατήργησε τον Ελληνικό Συναγερμό, το δημιούργημα του Στρατάρχη Αλέξανδρου Παπάγου και ίδρυσε την ΕΡΕ το 1956.
«Εγγίζει τα όρια πολιτικού θαύματος αυτό που με την συμπαράσταση του λαού συνέβη στην Ελλάδα μέσα στους δύο τελευταίους μήνες. Διότι η μετάβαση από την δικτατορία στην ελευθερία έγινε με τρόπο ανώδυνο, ενώ πολλοί ανέμεναν ότι θα γίνει με τα τρόπο αιματηρό, με αδελφοκτόνο σπαραγμό. Πολλοί επίσης επίστευαν ότι θα ήταν βραδεία και οδυνηρά η αποδιοργάνωση του μηχανισμού της τυραννίας και η διαδικασία για την επάνοδο στη Δημοκρατία. Και όμως αυτό έγινε μέσα στους δύο αυτούς μήνες»είναι τα λόγια του Κ. Καραμανλή, ανακοινώνοντας την ίδρυση του νέου κόμματος που έμελλε να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στον τόπο.
«Νέα Δημοκρατία είναι το σύστημα με το οποίο οι ολιγώτεροι και επώνυμοι καθοδηγούν αντί να καταδημαγωγούν, εκπροσωπούν αντί να καταδυναστεύουν – σε τελική ανάλυση – και περισσότερους και ανωνύμους. Νέα Δημοκρατία είναι η παράταξη που αγνοεί τις διενέξεις και τους διχασμούς του παρελθόντος και προσανατολίζεται στα ευρύτερα δυνατά σχήματα εθνικής ενότητος» αναφέρει η διακήρυξη της Ν.Δ., στην οποία ο Κ. Καραμανλής έδινε μεγάλη έμφαση στην εξής επισήμανση: «Η παράταξη της Νέας Δημοκρατίας υπόσχεται ότι θα υπηρετεί πάντα και μόνο τα αληθινά συμφέροντα του Έθνους, που βρίσκονται πέρα και επάνω από τις παραπλανητικές ετικέτες της Δεξιάς, του Κέντρου και της Αριστεράς».
Από το Γραφείο Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, για την 45η επέτειο ίδρυσης του Κόμματος, εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:
«Η Νέα Δημοκρατία γιορτάζει σήμερα 45 χρόνια προσφοράς στη χώρα. Η παράταξη που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είναι ταυτισμένη με την πορεία της χώρας από τη Μεταπολίτευση και μετά. Από την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, την ένταξή μας στην ΕΟΚ, μέχρι τις τολμηρές μεταρρυθμίσεις που κράτησαν την Ελλάδα όρθια στα δύσκολα και μέσα στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Νέα Δημοκρατία όλα αυτά τα χρόνια, με γνώμονα την υπευθυνότητα, τη σύνεση, και τον ορθό λόγο, βρέθηκε στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Αυτή την παρακαταθήκη αξιοποιούμε και συνεχίζουμε, ιδιαίτερα σήμερα που η παράταξή μας καλείται να οδηγήσει την Ελλάδα στη νέα εποχή αφήνοντας πίσω οριστικά το διχασμό και το λαϊκισμό. Οι Έλληνες μπορούν να κοιτούν μπροστά με αισιοδοξία».
