Τα αποτελέσματα των γερμανικών εκλογών θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις. Για την Γερμανία, για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για την Ελλάδα. Οι μεγάλοι ηττημένοι των γερμανικών εκλογών είναι οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ, που σημείωσαν την χειρότερη επίδοση της ιστορίας τους. Αυτό είναι καλό για την Ελλάδα και μπορεί να βοηθήσει στο να υπάρξουν θετικές αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας, που θα αφορούν και το ελληνικό δημόσιο χρέος.
Το καθαρό προβάδισμα για την καγκελαρία το έχουν οι Σοσιαλδημοκράτες και ο επικεφαλής τους, ο κ. Σολτς. Η ήττα των Χριστιανοδημοκρατών αποδυναμώνει το δόγμα Σόιμπλε. Τα δε, σημαντικά κέρδη των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων σε συνδυασμό με την έστω και οριακή είσοδο της Αριστεράς στη γερμανική Βουλή, παρά την σημαντική και οδυνηρή της πτώση, δημιουργούν πιο προοδευτικούς πολιτικούς συσχετισμούς, και μια Γερμανία ίσως πιο ανοικτή στα αιτήματα του Ευρωπαϊκού Νότου.
Με τους Χριστιανοδημοκράτες να σημειώνουν αρνητικό ρεκόρ και ιστορικό χαμηλό δεκαετιών, εκτιμώ πως ο κ. Λάσετ δεν έχει καμία σοβαρή πιθανότητα να γίνει ο επόμενος Καγκελάριος. Θεωρώ πολύ πιο πιθανό να αμφισβητηθεί ως επικεφαλής του κόμματος, παρά να γίνει Καγκελάριος. Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι ανήκουν στους μεγάλους κερδισμένους των γερμανικών εκλογών, ενώ η Αριστερά στους μεγάλους χαμένους. Τα ποσοστά των Φιλελευθέρων είναι λίγο ανεβασμένα και της Ακροδεξιάς λίγο χαμηλότερα, αλλά κοντά στα προηγούμενα ποσοστά του 2017.
Θεωρώ πως οι διαπραγματεύσεις θα γίνουν για να σχηματιστεί μια πλειοψηφία με άξονα την σύγκλιση των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων που είναι πιο κοντά, πολιτικά και προγραμματικά. Ο κ. Λίτνερ, επικεφαλής των Γερμανών Φιλελευθέρων, θα παίξει τον ρόλο του μπαλαντέρ και θα επιδιώξει να επωφεληθεί από την αποδυνάμωση των Χριστιανοδημοκρατών.
Από τις γερμανικές εκλογές, οφείλουμε επίσης να πάρουμε μαθήματα δημοκρατίας και πλουραλισμού σε ό,τι αφορά τον τρόπο διεξαγωγής της πολιτικής αντιπαράθεσης και των τηλεοπτικών ντιμπέιτ. Το να βγαίνουν ζωντανά στην τηλεόραση οι επικεφαλής των κομμάτων – την στιγμή μάλιστα που δεν έχει τελειώσει η καταμέτρηση των ψήφων – και να κάνουν όχι μόνο μια πρώτη αποτίμηση του αποτελέσματος αλλά και να συζητούν μεταξύ τους επί προγραμματικών θέσεων, είναι κάτι το οποίο ζηλεύω. Να υπενθυμίσω ότι στις εκλογές του 2019 στην Ελλάδα δεν έγινε καν ντιμπέιτ μεταξύ Τσίπρα-Μητσοτάκη, γιατί το αρνήθηκε ο σημερινός Πρωθυπουργός.
Στα καθ’ ημάς, ας μην θεωρούμε ότι θα έχουμε εύκολα θεαματικές αλλαγές όσον αφορά την στάση της γερμανικής κυβέρνησης απέναντι στην Τουρκία – ας κρατήσουμε ‘μικρό καλάθι’. Αυτό που μας ‘καίει’ είναι οι αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας και το εάν θα υπάρξουν αλλαγές στους κανόνες για τα ελλείμματα και το χρέος και μια μεγαλύτερη ευελιξία. Νομίζω ότι η ήττα του κ. Λάσετ – που υποστηριζόταν όχι μόνο από την Μέρκελ αλλά και από τον Σόιμπλε- και η πιθανότητα να είναι ο Σολτς μαζί με τους Πράσινους στην κυβέρνηση μας δίνει μια δυνατότητα. Ας κρατάμε όμως ‘μικρό καλάθι΄ κι εκεί. Διότι, εάν συνοδευτεί με την τοποθέτηση του επικεφαλής των Φιλελευθέρων, του κ. Λίτνερ, στο υπουργείο Οικονομικών, τότε δεν θα πρέπει να περιμένουμε και πολλά.
Η μεγάλη πτώση του Κόμματος της Αριστεράς που κατάφερε οριακά να μπει στην Γερμανική Βουλή, είναι ανησυχητική. Αντίθετα νιώθω ιδιαίτερη ικανοποίηση για την σημαντική άνοδο των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία έχει στενές και αναπτυσσόμενες σχέσεις και με τα δύο αυτά κόμματα. Οι πρώτες αναλύσεις στην μετά-Μέρκελ εποχή δείχνουν πως υπήρχε ένας άνεμος αλλαγής, τον οποίο επωφελήθηκαν και οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι. Έτσι το Κόμμα της Αριστεράς έχασε πολλούς ψηφοφόρους προς τα δύο αυτά κόμματα, γιατί αυτοί οι ψηφοφόροι θεώρησαν ότι με αυτόν τον τρόπο έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να οδηγήσουν την δεξιά στην αντιπολίτευση.
Στην συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης -όχι μόνο στην Γερμανία-, έχουμε αναλογικά συστήματα και κυβερνήσεις συνεργασίας. Πρέπει κάποια στιγμή και στην Ελλάδα να μπούμε σε αυτή την ‘εποχή’ των κυβερνήσεων συνεργασίας. Είναι λάθος του Κυρ. Μητσοτάκη να συκοφαντεί την απλή αναλογική και τις κυβερνήσεις συνεργασίας. Οι Έλληνες ξέρουν ότι χρεοκόπησαν με μονοκομματικές κυβερνήσεις και πλειοψηφικά συστήματα. Μια μονοκομματική κυβέρνηση και μάλιστα της ΝΔ, την περίοδο από το 2004 έως το 2009, εκτίναξε τα χρέη και τα ελλείμματα στα ύψη και ανάγκασε τον επίσης Χριστιανοδημοκράτη, κ. Γιούνκερ, να πει: ‘’Τέρμα πια οι απάτες και τα Greekstatistics’’. Επί ΝΔ το έλλειμμα είχε φτάσει στο 15% και έστελναν πλαστά στοιχεία στη Eurostat ότι ήταν δήθεν 6%.
Από κει και πέρα, ο ΣΥΡΙΖΑ εδώ και 10 χρόνια έχει κατακτήσει με την επιλογή των ψηφοφόρων να είναι μακράν η μεγαλύτερη δύναμη σε αυτό που ονομάζουμε ευρύτερη δημοκρατική, προοδευτική παράταξη. Εμείς θα επιμείνουμε -χωρίς ηγεμονισμούς- στην πρόσκλησή μας για συνεργασία με τα υπόλοιπα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης -ΚΙΝΑΛ, Μέρα25, ΚΚΕ- είτε για συμμετοχή σε κυβέρνηση συνεργασίας, είτε στήριξη, είτε ανοχή.
Φυσικά για να μπορέσει μία τέτοια πρόταση να έχει ρεαλιστικές πιθανότητες, πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να κερδίσει την πρωτιά στις εκλογές. Το κεντρικό δίλημμα λοιπόν στις ελληνικές εκλογές, που όλα δείχνουν ότι θα γίνουν μέσα στο 2022, θα είναι: Τσίπρας ή Μητσοτάκης.
(Ο Δημήτρης Παπαδημούλης είναι Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Συντονιστής της Ευρωομάδας της Αριστεράς (ΤheLeft) στην Επιτροπή Προϋπολογισμών (BUDG), σκιώδης εισηγητής για το Ταμείο Ανάκαμψης και μέλος της Ομάδας Εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον έλεγχο εφαρμογής του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας).
