Είναι σύνηθες -για να μην πούμε «καραμέλα»- το τελευταίο διάστημα και ειδικά μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης των υποκλοπών και των παρακολουθήσεων εις βάρος του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ κ. Νίκου Ανδρουλάκη και του δημοσιογράφου κ. Θανάση Κουκάκη, ο πρωθυπουργός, τα στελέχη της κυβέρνησης και της κυβερνώσας παράταξης, καθώς και οι δημοσιολογούντες που εμφανίζονται φίλα προσκείμενοι τους, να επικαλούνται τη λέξη «τοξικότητα», αποδίδοντας κυρίως στην αξιωματική αντιπολίτευση τη δημιουργία τεχνητών εντάσεων που υπονομεύουν την πολιτική και κοινωνική ειρήνη και την πορεία της χώρας σε δύσκολους καιρούς.
Αφού υπενθυμίσουμε το γεγονός ότι πολλοί από τους υπουργούς της σημερινή κυβέρνησης και ο ίδιος κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ζητούσαν εκλογές από τον Φεβρουάριο του 2016 ή κατέβαζαν στο δρόμο «μακεδονομάχους» και το κίνημα της γραβάτας ή μόλις την Παρασκευή οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες για θεσμική θωράκιση συνοδεύονταν από ατυχείς διαχωριστικές αντιφάσεις, σε μια άλλη σφαίρα, τη δημόσια και των κοινωνικών δικτύων, επανερχόταν μια ρητορική εμφυλιοπολεμικού χαρακτήρα. Εργαλείο η ταινία «Ελένη» βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Νίκολας Γκέιτζ (Νίκος Γκατζογιάννης) που εξιστορούσε τα γεγονότα που οδήγησαν στην εκτέλεση της μητέρας του από κομμουνιστές αντάρτες την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου.
Η επέτειος της εκτέλεσης (28 Αυγούστου 1948), έγινε η αφορμή για άρθρα και αναλύσεις σε siteκαι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για την αναζωπύρωση μιας αντικομουνιστικής υστερίας που δεν αρμόζει στις επικλήσεις για σταθερότητα και δημοκρατικό διάλογο. Χωρίς να μπούμε στον πειρασμό της κριτικής για το περιεχόμενο του βιβλίου και την αξία της ταινίας, οφείλοντας όμως να ομολογήσουμε ότι τη δεκαετία του 1980 που εμφανίστηκαν, πέρα από τις αντιδράσεις που προκάλεσαν, άνοιξαν τον διάλογο για την εκατέρωθεν πρόσληψη της ιστορίας του Εμφυλίου, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι η φετινή διαδεδομένη αναφορά έλαβε τα χαρακτηριστικά ξυπνήματος συντηρητικών αντανακλαστικών και συσπείρωσης των σύγχρονων εθνικοφρόνων.
Κάποιοι από τους δημοσιολόγους που κατηγορούσαν και κατηγορούν στελέχη της μείζονος και ελάσσονος αντιπολίτευσης για εργαλειοποίηση της δεκαετίας του 1940 με σκοπό πολιτικά οφέλη στο σήμερα, δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν την «ίδια» μέθοδο για τη συγκρότηση αντιαριστερού-αντιπροοδευτικού μετώπου, όταν τα επίδικα στη χώρα στην παρούσα συγκυρία είναι οι παρακολουθήσεις και ο δύσκολος χειμώνας που έρχεται. Μια κατάσταση που ανατροφοδοτείται και θωρακίζει με πιο σκληρούς πολιτικά όρους τα αντίπαλα στρατόπεδα που δυστυχώς υπάρχουν ακόμη στο μυαλό κάποιων, οι οποίοι ομνύουν στην εθνική συμφιλίωση και τη δημοκρατική ομαλότητα.
Κανείς δεν είναι άμοιρος ευθυνών στο παιχνίδι με την ιστορία και τη μνήμη. Νερό στο μύλο του διχαστικού λόγου με αναφορές στην περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου έχουν ρίξει διάφοροι από όλες τις πλευρές του πολιτικού συστήματος. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης, πριν και μετά τις εκλογές του 2019, είχε μιλήσει για εξάλειψη της κυριαρχίας της αριστερής ιδεολογίας, λες και στην Ελλάδα από το 1949 και μετά κυβερνούσε η Αριστερά. Αν πραγματικά είναι επιθυμητή η συναίνεση και η σταθερότητα, τότε οι αναφορές στο «παιδομάζωμα» και στις «παιδουπόλεις», οι οποίες ειρήσθω εν παρόδω προηγήθηκαν του παιδομαζώματος, πρέπει να μείνουν εκτός του σύγχρονου πολιτικού διαλόγου. Δεν είναι δυνατόν το 2022 για την καταπολέμηση μιας επικαλούμενης «τοξικότητας» να χρησιμοποιούμε την τραγική ιστορία της «Ελένης»…
(Ο Δημήτρης Στεμπίλης είναι δημοσιογράφος και ιστορικός)
