Ο Πρόεδρος Μπάιντεν επισκεπτόμενος το Στέιτ Ντιπάρτμεντ την περασμένη Πέμπτη κήρυξε την έναρξη του γεωστρατηγικού παίγνιου στην παγκόσμια διπλωματική σκακιέρα!
Ο Τζο Μπάιντεν, ως ο μακροβιότερος Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας του Κογκρέσου και επί δυο τετραετίες αντιπρόεδρος της Αμερικής, θεωρείται αυτή την στιγμή ως ένας εκ των ελαχίστων εν ενεργεία πολιτικών που γνωρίζει τόσο καλά και εις βάθος τα θέματα της παγκόσμιας εξωτερικής πολιτικής.
Οι πρώτες του κινήσεις σημαδιακές.
- Προσδιόρισε με σαφήνεια τους ανταγωνιστές (αντιπάλους) του. Έδειξε την Ρωσία και την Κίνα.
- Ξεκαθάρισε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα δεν αποχωρούν από την Γερμανία, αποστέλλοντας διπλό μήνυμα γενικότερα στη Ευρώπη και ειδικότερα στο Βερολίνο ότι το “αφεντικό” στην ευρύτερη περιοχή είναι αυτός που πληρώνει, δηλαδή η Αμερική και όχι η Γερμανία…
- Προέβη σε δυναμικές κινήσεις στην Μεσόγειο (Λιβύη) και την Μέση Ανατολή (Παλαιστινιακό – Ιράν)
- Έτριξε τα δόντια στην Τουρκία επιχειρώντας να οδηγήσει το καθεστώς Ερντογάν σε πολιτική και οικονομική ασφυξία.
Την περασμένη βδομάδα οι εξελίξεις που αφορούν τις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις ήταν ραγδαίες αν και αναμενόμενες για όσους γνωρίζουν τους κεντρικούς άξονες του σχεδιάζει να κινηθεί στην διεθνή σκηνή η διοίκηση Μπάιντεν.
Την περασμένη Δευτέρα από τούτο εδώ το βήμα είχαμε προσδιορίσει με ακρίβεια : « Πως τα γεράκια του Τζο στοχοποίησαν ήδη τον Ερντογάν»…
Ταγίπ καλεί Τζό αλλά εκείνος δεν…
Από την επόμενη μέρα άρχισαν να ξεδιπλώνονται τα γεγονότα ως να ήταν στημένο σενάριο κινηματογραφικής ταινίας.
Καταρχάς παρά την προσπάθεια του Ταγίπ Ερντογάν να επικοινωνήσει απευθείας με Τζο Μπάιντεν κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατόν, ούτε και ανάλογη προσπάθεια του Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον Άντονι Μπλίνκεν. Η απροθυμία του Λευκού Οίκου και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να απαντήσουν στις τηλεφωνικές κλήσεις από την Άγκυρα δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως ένα απλό παραπολιτικό γεγονός.
Πρόκειται για κίνηση με ισχυρό συμβολισμό καθ ότι η Ουάσιγκτον θέλει να καταδείξει ότι τα πράγματα άλλαξαν στην Αμερική και ότι πλέον ο Τ. Ερντογάν δεν μπορεί να αλωνίζει στον Λευκό Οίκο και να παίζει σφαλιάρες με τον Αμερικανό Πρόεδρο όπως δυστυχώς έκανε με τον Ντ. Τραμπ εξευτελίζοντας τους αμερικανικούς θεσμούς.
Η επικοινωνία Ουάσιγκτον – Άγκυρα έγινε σε χαμηλότερο επίπεδο μεταξύ συμβούλων των δυο πλευρών. Του Τζέικ Σάλιβαν και του Ιμπραήμ Καλίν όπου ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ επανέλαβε στο άνθρωπο του Ερντογάν ότι η απόκτηση των S-400 υπονομεύει τη συνοχή του ΝΑΤΟ, γι αυτό και θα πρέπει να τους απομακρύνουν απο την Τουρκία.
Προφανώς το μήνυμα Σάλιβαν προκάλεσε την οργή Ερντογάν και την επόμενη μέρα έβαλε το εξαπτέρυγο του, τον Σουλεϊμάν Σοϊλού υπουργό Εσωτερικών να κατηγορήσει τις ΗΠΑ, δηλαδή την διοίκηση Μπάιντεν ότι το καλοκαίρι του 2016 ήταν πίσω από το αποτυχημένο πραξικόπημα για την ανατροπή Ερντογάν !
Το Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2021, στο iEidiseis, παρουσιάζοντας τα πρόσωπα που τοποθέτησε ο Τζο Μπάιντεν στις θέσεις κλειδιά για την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής υπογραμμίζαμε ότι: « Είναι τα ίδια «γεράκια» του βαθέως αμερικανικού κράτους που «φωτογράφιζε» ο Ερντογάν και σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του βρίσκονταν πίσω από την ανατροπή του με το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου του 2016. Είναι η αλήθεια ότι βάσει των βιογραφικών τους παρασκηνιακά συμμετείχαν σε όλα τα μεγάλα γεγονότα με ανατροπές καθεστώτων που συγκλόνισαν τον κόσμο την τελευταία τριακονταετία, γεγονός που ανησυχεί σφόδρα το καθεστώς Ερντογάν».
Δεκαπέντε μέρες μετά στις 3 Φεβρουαρίου ο Σουλεϊμάν Σοϊλού υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας εκ των στενότερων συνεργατών του Τ. Ερντογάν
κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι βρίσκονται πίσω από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Hurriyet. Μάλιστα ο Σοϊλού διευκρίνισε ότι πρόκειται για μία άποψη που εκφράζει από τότε που έγινε η απόπειρα πραξικοπήματος. «Είναι ολοφάνερο -είπε- ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται πίσω από την 15η Ιουλίου. Το FETO (το δίκτυο του Φετουλάχ Γκιουλέν) το υλοποίησε υπό τις διαταγές τους».
Ωστόσο, στο ίδιο άρθρο της 16ης Ιανουαρίου του 2021, υπογραμμίζαμε στο iEidiseis ότι: « Τα συγκεκριμένα «γεράκια» δεν προτίθενται ούτε να ανεχτούν τα γνώριμα «καουμποηλίκια» και τους ανατολίτικους εκβιασμούς του Ερντογάν, ούτε να τον ανατρέψουν με πραξικόπημα όπως ο ίδιος ισχυρίζεται ότι το επιχείρησαν οι Αμερικανοί το καλοκαίρι του 2016.
Παρ ότι οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν πλούσια προϋπηρεσία σε ανατροπές καθεστώτων από την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού μέχρι την Αραβική Άνοιξη και τις δολοφονίες του Σαντάμ Χουσεΐν και Μουαμάρ Καντάφι, στην παρούσα φάση φαίνεται ότι καταστρώνουν ένα εναλλακτικό «οδικό χάρτη» για την Τουρκία που προβλέπει την ανατροπή εκ των έσω με αιχμή του δόρατος την κατάρρευση οικονομία και την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Μάλιστα αποκαλύπταμε ότι η Ουάσιγκτον έχει ήδη ξεκινήσει επαφές με στελέχη των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην Τουρκία και τα ενθαρρύνει ώστε να ξεκινήσουν να διατυπώνουν πιο δυναμικό αντιπολιτευτικό λόγο και να ενημερώνουν τους πολίτες αφενός για τα οικονομικά σκάνδαλα που είναι η αιτία για την δίκη τους ανέχεια και αφετέρου για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που παραβιάζονται κατάφορα από το καθεστώς Ερντογάν.
Την επόμενη 17 Ιανουαρίου 2021 στο iEidiseis αποκαλύπταμε ότι: « Την αυγή του 2021, στις 6 Ιανουαρίου, ο Ερντογάν υπέγραψε Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο παρέχει επιπρόσθετους πόρους και μυστικά κονδύλια στην Αστυνομία για την καταστολή διαδηλώσεων». Αυτό έγινε αμέσως μετά εξέγερση των φοιτητών για τον διορισμό του πρύτανη στο ιστορικό Bogazici πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης και τις βίαιες συγκρούσεις μεταξύ φοιτητών και αστυνομίας που ακολούθησαν στην Πόλη.
Και να που στις 2 Φεβρουαρίου του 2021 ο Ερντογάν επιτίθεται στους φοιτητές και τους ΛΟΑΤΚΙ. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρομοίασε τους φοιτητές που διαδηλώνουν σε όλη τη χώρα εναντίον ενός πρύτανη με “τρομοκράτες” και επιτέθηκε εκ νέου στο κίνημα ΛΟΑΤΚΙ (LGBT) λέγοντας ότι είναι ασύμβατο με τις τουρκικές αξίες.
«Δεν θεωρούμε ότι οι νέοι αυτοί που είναι μέλη τρομοκρατικών οργανώσεων έχουν πραγματικά τις εθνικές και ηθικές αξίες της χώρας μας», είπε σε μια ομιλία ο Ερντογάν, αναφερόμενος στο κύμα φοιτητικής αμφισβήτησης που συγκλονίζει εδώ και έναν μήνα την Τουρκία.
Ο τούρκος Πρόεδρος διερωτήθηκε : «Είστε φοιτητές ή τρομοκράτες που προσπαθούν να καταλάβουν το γραφείο του πρύτανη;»
Ο Τ. Ερντογάν προειδοποίησε πως οι αρχές δεν θα επιτρέψουν το κίνημα φοιτητικής αμφισβήτησης να μετατραπεί σε αντικυβερνητικές διαδηλώσεις όπως εκείνες του 2013, γνωστές ως το κίνημα του Γκεζί, που τον είχε βάλει στο στόχαστρο όταν ήταν πρωθυπουργός.
Ο Ερντογάν επιτέθηκε επίσης και στα άτομα ΛΟΑΤΚΙ, τα δικαιώματα των οποίων έχουν γίνει ένα από τα αιτήματα της αμφισβήτησης μετά τη σύλληψη τεσσάρων φοιτητών που κατηγορήθηκαν για προσβολή του ισλάμ επειδή διοργάνωσαν μια καλλιτεχνική έκθεση που περιελάμβανε αναπαράσταση ενός ιερού για το ισλάμ τόπου με σημαίες του ουράνιου τόξου.
Η παραπάνω εμπρηστικές δηλώσεις του Τ Ερντογάν προκαλούν νέες διαδηλώσεις φοιτητών σε ολόκληρη την Τουρκία γεγονός που προκαλεί την άμεση αντίδραση της Ουάσιγκτον. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν καθώς μεταβαίνει στο Στέιτ Ντηπάρτμεντ τονίζει με έμφαση την προσήλωση της διοίκησης του στις Αξίες της Αμερικής ως έναν από τους πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής του.
Μάλιστα ανακοινώνει ένα μνημόνιο δέσμευσης των ΗΠΑ στην προστασία των δικαιωμάτων της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ εντός της χώρας, αλλά και σε όλο τον κόσμο.
Στο μεταξύ στην Τουρκία προκαλεί εκνευρισμό η παρέμβαση στήριξης των Τούρκων διαδηλωτών από την νέα αμερικανική διοίκηση ! Ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος, Ομέρ Τσελίκ επιτίθεται στις Ηνωμένες Πολιτείες λέγοντας ότι «απορρίπτουμε τις δηλώσεις των ΗΠΑ, είναι απαράδεκτες και αποτελούν ξεκάθαρη παρέμβαση στα εσωτερικά ζητήματα της Τουρκίας».
Για το καθεστώς Ερντογάν έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση σε όλα τα επίπεδα . Ήδη η Ουάσιγκτον έχει θέσει σε εφαρμογή τον νόμο CAATSA που προβλέπει κυρώσεις κατά της Τουρκίας για την εμμονή της να διατηρήσει και να αναπτύξει τους S-400. Έπονται οι κυρώσεις – πρόστιμο «μαμούθ» από το αμερικανικό Δικαστήριο για το σπάσιμο του εμπάργκο στο Ιράν από την συστημική τουρκική τράπεζα Halk Bank. Ακολουθεί το ξήλωμα ολοκλήρου του παράνομου παραστρατιωτικού μισθοφορικού μηχανισμού που είχε στήσει η Άγκυρα τόσο για εσωτερική κατανάλωση , όσο και για ένοπλες παρεμβάσεις εκτός συνόρων.
Οι ΗΠΑ έχουν εγκλωβίσει τον απόστρατο Adnan Tanriverdi που έχει οριστεί από τον Τ. Ερντογάν ως επικεφαλής του μηχανισμού που εκμισθώνει αμούστακα αγόρια από τα βάθη της Συρίας και τα αποστέλλει σε ειδικές ένοπλες αποστολές από τον Καύκασο μέχρι την Λιβύη καθώς και για εκκαθαρίσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Τα αμερικανικά στρατεύματα παραμένουν στην Γερμανία
Ο Μπάιντεν μπορεί να σνομπάρει τον Ερντογάν , όμως συνομιλεί με τους τρεις ισχυρότερους της Ευρώπης. Μέρκελ , Μακρόν και Τζόνσον.
Οι συνομιλίες επικεντρώνονται στα μεγάλα θέματα της πανδημίας και των σχέσεων της Δύσης με Κίνα – Ρωσία – Ιράν – Τουρκία – Λιβύη.
Η Ουάσιγκτον ζητάει από την Ευρώπη να μη χαϊδεύει τα αυτιά του Ερντογάν όταν εκείνη του τα τραβάει και τον πιέζει ώστε να επανέλθει στον ορθό δρόμο της Δύσης.
Η διοίκηση Μπάιντεν διαμηνύει στην Γερμανία ότι δεν μπορεί να συνεχίζει να φτιάχνει υποβρύχια για την Τουρκία, όταν οι ΗΠΑ διέκοψαν την παραγγελία των F-35.
Με την αυστηρή στάση που τηρούν ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία ταυτίζεται απόλυτα ο Γάλλος Πρόεδρος , ακολουθεί και ο Βρετανός πρωθυπουργός…
Δεν είναι τυχαίο ότι ταυτόχρονα Ουάσιγκτον και Παρίσι εξέφρασαν την συμπαράσταση τους στους αγωνιζόμενους Τούρκους φοιτητές για να εισπράξουν την οργή του Ερντογάν. Ο Τούρκος Πρόεδρος απευθυνόμενος αρχικά στις ΗΠΑ είπε :«Δεν ντρέπεστε καθόλου, στο όνομα της δημοκρατίας, για όλα όσα συνέβησαν πριν τις εκλογές; Είδαμε πως όλο απειλούσαν ο ένας τον άλλον. Πιάσατε κορυφή στον ρατσισμό. Εσείς πως θα εξηγήσετε τη δολοφονία των μαύρων πολιτών σας από τους αστυνομικούς σας που τους σκότωσαν γονατιστούς;».
Ενώ απευθυνόμενος στην Γάλλο Πρόεδρο του είπε: « Μακρόν, δες πρώτα τα δικά σου χάλια λύσε πρώτα το θέμα με τα «κίτρινα γιλέκα» και με τους ανθρώπους που όλοι είναι στους δρόμους»
Ο Ερντογάν τα έχει “μαζεμένα” του Μακρόν. Τον θεωρεί ως την «πέτρα του σκανδάλου» για όσα εμπόδια ορθώθηκαν μπροστά του τους τελευταίους μήνες ακυρώνοντας τα πειρατικά του σχέδια στην Ανατολική Μεσόγειο. Ενώ στο πρόσωπο της Μέρκελ έβλεπε μια «καλή φίλη» που του έδειχνε κατανόηση , στο πρόσωπο του Μακρόν έβλεπε έναν αλαζόνα πιτσιρικά , μετουσιωμένο διάβολο που του έφραζε το δρόμο στην Λιβύη, που του στέλνει τα Rafale στο Αιγαίο και την Κύπρο, που αλωνίζει στην Μέση Ανατολή από την Συρία μέχρι το Λίβανο και το Ιράν και που τώρα συνεργάζεται απόλυτα με τον «εφιάλτη» του, τον Τζο Μπάιντεν…
Ο Ερντογάν βλέπει ότι η νέα τάξη πραγμάτων τον περιορίζει από παντού .
Οι αμερικανοί τον διώχνουν απο την Λιβύη.
Οι Ρώσοι τον περιορίζουν από την Συρία και το Καύκασο.
Οι Καταριανοί ετοιμάζονται να το διώξουν διότι με παρέμβαση των ΗΠΑ επήλθε συνθηκολόγηση Κατάρ – Σαουδικής Αραβίας και το Ριάντ απαίτησε από την Ντόχα να αποσυρθούν τα τουρκικά στρατεύματα.
Στο Αιγαίο δεν έχει τα F-35 για να αντιμετωπίσει τα Rafale .
Η Βρετανία δεν του δίνει αεροπλανοφόρο με αεροσκάφη κάθετης προσνηώσεως και απονηώσεως που ζήτησε..
Η Γερμανία είναι αμφίβολο εάν του αποπερατώσει τα 6 υποβρύχια μετά το «ραδιενεργό» μήνυμα που την περασμένη βδομάδα έλαβε η Μέρκελ από τον Μπάιντεν.
Άβολα με την νέα διοίκηση Μπάιντεν δεν θα πρέπει να νιώθει μόνο η Τουρκία αλλά και η Γερμανία. Η πρόθεση του νέου Αμερικάνου Προέδρου να μην αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από την Γερμανία υποδηλώνει ότι η Ουάσιγκτον δεν είναι διατεθειμένη να αφήσει το Βερολίνο να δρα ανεξέλεγκτα στην Ευρώπη , όπως άλλωστε το καλοκαίρι του 2015 δεν άφησε τον Σόιμπλε να διώξει την Ελλάδα από την Ευρωζώνη.
Με την παραμονή των αμερικανικών στρατευμάτων στην Γερμανία οι ΗΠΑ υπογραμμίζουν ότι «εμείς είμαστε τα αφεντικά γιατί εμείς πληρώνουμε την μερίδα του λέοντος στο ΝΑΤΟ», γι αυτό και εσείς θα πρέπει να ακολουθείτε σιωπηρά στοιχισμένοι πίσω από μας και καταβάλλοντας την συνδρομή μας.
(Ο Δήμος Βερύκιος είναι δημοσιογράφος)