Στην 59η Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC) τόσο ο τίτλος «RE: Vision» όσο και οι σχετικές εισηγήσεις υποδηλώνουν τους φόβους των πολιτικών ηγεσιών πως «ο κόσμος είναι πιο επικίνδυνος», υπάρχουν περισσότερες απειλές, και πως ο κίνδυνος για ένοπλες συγκρούσεις όπως είδαμε και στην Ουκρανία είναι υπαρκτός. Εκτός από τον πόλεμο στην Ουκρανία που όπως είναι λογικό ήταν κύριο θέμα στις συζητήσεις, στη συνάντηση του Άντονι Μπλίνκεν με τον Κινέζο ομόλογό του, στο πλαίσιο της Διάσκεψης, κυριάρχησε το «επεισόδιο του μπαλονιού». Οι δύο πλευρές επιχείρησαν να ρίξουν τους τόνους, ωστόσο δηλώσεις αξιωματούχων πυροδοτούν και πάλι την ένταση μεταξύ των δύο πλευρών.
Το περιστατικό και η σχετική συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ και Κίνας έρχονται σε μία ιδιαίτερα τεταμένη περίοδο, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να έχει εισέλθει σε νέα φάση, σε μία μακρά περίοδο χαμηλής αλλά σταθερής κλιμάκωσης, ενώ την ίδια στιγμή το ζήτημα με την Ταϊβάν έρχεται και πάλι στην επικαιρότητα, με τις δύο πλευρές να επιδιώκουν διεύρυνση των ζωνών επιρροής τους στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η ένταση και η γεωπολιτική σύγκρουση κορυφώθηκε με τη συμμαχία AUKUS, προχώρησε κι επεκτάθηκε με την κρίση στην Ταϊβάν, κι έφτασε να αλλάξει γεωγραφική περιφέρεια, να κινηθεί προς την Ευρώπη και την Ουκρανία με την ρωσική εισβολή, «απλώνοντας» τα πεδία έντασης και δυνητικής σύγκρουσης διεθνώς.
Βρισκόμαστε σε μία περίοδο που μοιάζει να έχει τα χαρακτηριστικά ενός νέου Ψυχρού Πολέμου, με την Κίνα να παίζει έναν ιδιαίτερα ενεργό ρόλο στη σύγκρουση μεταξύ ΕΕ/ΗΠΑ και Ρωσίας. Πέρυσι τέτοια περίοδο, αμέσως μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, Κρεμλίνο και Πεκίνο σύναψαν μια εταιρική σχέση η οποία ερχόταν να ενισχύσει τη διμερή συνεργασία και παράλληλα να «χτίσει άμυνες» προς τη ρωσική οικονομία εν μέσω πολέμου. Η σινο-ρωσική στρατηγική ευθυγράμμιση είχε ενισχυθεί ήδη πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και συνεχίζεται σήμερα, ρίχνοντας ΗΠΑ και ΕΕ σε έναν πόλεμο εξοπλισμών από τον οποίο ζημιωμένες βγαίνουν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες που δέχονται τις συνέπειες της επιβάρυνσης των αμυντικών προϋπολογισμών.
Οι ΗΠΑ δεν έχουν την πολυτέλεια να αγνοήσουν τις κινήσεις της Κίνας. Η Ουάσινγκτον ανησυχεί ότι η Κίνα σκέπτεται να παράσχει όπλα στη Ρωσία προκειμένου να υποστηρίξει την επίθεσή της στην Ουκρανία, με τον πρόεδρο Μπάιντεν να σπεύδει στο Κίεβο για να εκφράσει τη στήριξή του στον Ζελένσκι. Τι αντιλαμβανόμαστε από όλες αυτές τις κινήσεις; Ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει σε νέα φάση, όλες οι πλευρές αυξάνουν τους τόνους και τις κινήσεις στο παρασκήνιο, με τις συνέπειες στην ενέργεια και την οικονομία να συνεχίζουν να βαραίνουν τις πλάτες των κοινωνιών.
Για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), η οποία είναι μάρτυρας της μεγαλύτερης στρατιωτικής σύγκρουσης στο έδαφός της από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η υποστήριξη της Κίνας στη ρωσική επιθετικότητα διαμορφώνει ένα νέο πεδίο δράσης, προβληματισμού κι ανησυχίας. Με την πολιτική που έχει ακολουθήσει μέχρι σήμερα, στο βάθος ενός χρόνου από την εισβολή, αυτό που θα μπορούσαμε να περιμένουμε θα ήταν μία μεγαλύτερη πρόσδεση στο άρμα των ΗΠΑ, χωρίς ανάληψη ουσιαστικής διπλωματικής δράσης.
Σε κάθε περίπτωση, το γεωπολιτικό σκηνικό γίνεται πιο σύνθετο, με τη χώρα μας να βρίσκεται σε μία ιδιαίτερα ευαίσθητη γεωγραφική «γειτονιά», έχοντας ακόμη μία μεταβλητή που θα πρέπει να μπει στην «εξίσωση» των επόμενων κινήσεων: τον ρόλο της Τουρκίας μετά το καταστροφικό σεισμό, μίας Τουρκίας που αναμένεται να στραφεί προς το εσωτερικό για το δύσκολο κι απαιτητικό έργο της ανοικοδόμησης, αφήνοντας «διάδρομο» για μεγαλύτερη διπλωματική δραστηριοποίηση της χώρας μας στην επίτευξη ειρήνης μεταξύ Κιέβου-Μόσχας. Μπορούμε όμως να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση, όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιλέγει να στηρίζει στρατιωτικά την Ουκρανία, εγκαταλείποντας τη πάγια θέση της χώρας ως πυλώνα ασφάλειας, σταθερότητας και διπλωματικής πρόνοιας στην ευρύτερη περιοχή;
(Ο Γιώργος Μπαλάφας είναι υποψήφιος βουλευτής στον Βόρειο (Β1) Τομέα Αθηνών με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Περιφερειακός Σύμβουλος Βορείου Τομέα Αθηνών)
