«Ο πόλεμος αρχίζει όταν θέλεις, αλλά δεν τελειώνει όταν θέλεις» αναφέρει το γνωστό απόφθεγμα του Νικολό Μακιαβέλλι, που φαίνεται να επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά στην περίπτωση της εισβολής των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία. Ακόμη και αν οι εχθροπραξίες λήξουν σχετικά άμεσα ο σχεδιασμός για blitzkrieg (πόλεμος αστραπή) της ρωσικής πλευράς δεν επιβεβαιώνεται και ο πόλεμος αρχίζει να παρατείνεται, αφού μετά το αρχικό σοκ η Ουκρανία και οι πολίτες της αμύνονται σθεναρά, ενώ δυτικές και τρίτες χώρες στέλνουν όπλα για την υποστήριξη των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Μια κατάσταση, που παρά το ρωσικό σφυροκόπημα δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε την έκβασή της στο πεδίο των μαχών, ωστόσο, φαίνεται ότι καθυστερεί την ευόδωση των φιλοδοξιών του σύγχρονου Ρώσου «τσάρου» Βλαντιμίρ Πούτιν.
Αλλά κι αν ο πόλεμος ως αντιμαχόμενα πραγματικά πυρά, τελείωνε τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι αράδες, οι επιπτώσεις του, εκτός από τη σημαντικότερη που είναι η απώλεια ανθρώπινων ζωών, θα αρχίσουν αμέσως μετά το τέλος του. Δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε εκ των προτέρων όρους όπως «νέος Ψυχρός Πόλεμος», αφού έχουμε ήδη έναν θερμό, αλλά σίγουρα η ιστορία επιστρέφει, όπως εύστοχα έχει τίτλο το draft εξώφυλλο της περασμένης εβδομάδας του περιοδικού TIME, τον οποίο και δανειστήκαμε ή ορθότερα δεν τελείωσε ποτέ, όπως άστοχα διαπίστωσε ο Φράνσις Φουκουγιάμα στο διάσημο βιβλίο περί του τέλους της ιστορίας, όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν κατέρρευσαν τα καθεστώτα του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού. Γιατί η ιστορία συνεχίζεται με όποια κίνηση κι αν προτιμάμε ως ερμηνευτικό σχήμα, γραμμική, τεθλασμένη ή κυκλική.
Το Κίεβο και το ιστορικό Χάρκοβο μπορεί να πέσουν στα χέρια των Ρώσων εισβολέων, ωστόσο, το δράμα για τους Ουκρανούς και ρωσόφωνους πολίτες της Ουκρανίας και οι συνέπειες για το λαό της Ρωσίας αλλά και για την Ευρώπη θα ξεκινήσει με την κατάπαυση του πυρός. Ήδη οι οικονομικές κυρώσεις από τη μια και η απειλή με το ζήτημα του φυσικού αερίου από την άλλη προδιαγράφουν ένα μέλλον οικονομικής δυσπραγίας και οι γεωγραφικές ή/και πολιτικές ανακατατάξεις που θα προκύψουν θα δημιουργήσουν σκηνικό ανασφάλειας και εύθραυστων ισορροπιών, στον ήδη επιβαρυμένο από την πανδημία πλανήτη.
Επιπλέον, οι πιο δυνατοί παίκτες του παγκόσμιου γίγνεσθαι που δεν ανήκουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο, οι ΗΠΑ και η Κίνα θα σφίξουν τον κλοιό προς την Ευρώπη με τις συμμαχίες τους, η πρώτη πιο φανερά λόγω ΝΑΤΟ, και η δεύτερη πιο διακριτικά, τουλάχιστον στην αρχή, στηρίζοντας τη Ρωσία, αφού ψάχνει εδώ και καιρό τρόπο να απαντήσει στην αμυντική συμμαχία ΗΠΑ, Ηνωμένου Βασιλείου και Αυστραλίας στον Ειρηνικό. Σε όλη αυτή τη δυστοπική πραγματικότητα μπορούμε προσθέσουμε και την προπαγάνδα που ευδοκιμεί σε κάθε πόλεμο και μετά από αυτόν, ειδικά στην εποχή των fake news, που υποστηρίζονται από την προηγμένη τεχνολογία στην επικοινωνία.
Ακόμη κι εμείς που δεν πιστεύουμε σε ιστορικές ομοιότητες, αλλά δεν απορρίπτουμε επικαιροποιημένες αναλογίες, εκτιμούμε ότι η κατάσταση που θα προκύψει θα αναδιαμορφώσει ριζικά το σκηνικό. Σε αυτό το πλαίσιο τόσο η μεγάλη μας ευρωπαϊκή οικογένεια όσο και η χώρα μας, η Ελλάδα θα είναι αποδέκτες κυρίως των αρνητικών επιπτώσεων όλων αυτών των ανακατατάξεων, αφού είναι εμφανής η αδυναμία για ηχηρή και αποτελεσματική παρέμβαση, εξαιρώντας την αυτονόητη καταδίκη της ρωσικής εισβολής στο ουκρανικό έδαφος.
Η χώρα μας, μετά την απόφαση για αποστολή στρατιωτικού υλικού -κατά τη γνώμη μας έπρεπε να περιορισθεί στην υγειονομική βοήθεια- οφείλει να είναι πολύ προσεκτική γιατί η ανάφλεξη αφορά στην ευρύτερη περιοχή μας, γεγονός, που χωρίς να παρεκκλίνουμε από τις αρχές και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, πρέπει να το λαμβάνουμε υπόψη τόσο σε σχέση με τη γείτονα Τουρκία όσο και με τις υπερτιμημένες αλλά, διαχρονικά καλές σχέσεις με τη Ρωσία. Και για να μιλήσουμε και λίγο ιστορικά, την τελευταία φορά που υπήρξε με οποιαδήποτε μορφή στρατιωτική εμπλοκή μας στην Ουκρανία μάς γύρισε μπούμερανγκ…
