Μιλάμε για ανθρώπους που έχουν κάνει μεταμόσχευση, για καρκινοπαθείς υπό χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία, για άτομα με βαριά πνευμονοπάθεια ή καρδιοπάθεια, για σοβαρά νευρολογικά προβλήματα υπό αγωγή, για χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Ακολουθούν οι πιο «τυχεροί»: Με αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη, ηπατική ανεπάρκεια κα.
Αν είσαι κάτω από 60 την πάτησες. Δεν προβλέπεται εμβόλιο για σένα στο ορατό μέλλον. Τη Δευτέρα, λέει, θα γίνουν κάποιες ανακοινώσεις για τους ευπαθέστερους των ευπαθών, περίπου 200.000.
Υπάρχει ένα πρακτικό ζήτημα.
Επειδή ανήκεις σε παραγωγική ηλικία είναι δύσκολο για σένα να απομονωθείς. Να σταματήσεις να βλέπεις τα παιδιά σου; Να τα υποχρεώσεις να μην έχουν καμία κοινωνική επαφή; Να σταματήσει να δουλεύει ο σύντροφός σου για να μη βλέπει κόσμο; Πότε θα ξαναδείς τους γονείς σου;
Υπάρχει και ένα ηθικό ζήτημα.
Οι άνθρωποι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες βάσει υποκείμενου νοσήματος περνούν έτσι κι αλλιώς δύσκολα. Παλεύουν με κάποια σοβαρή ασθένεια και προσπαθούν να βρουν την ψυχική δύναμη που χρειάζεται για να ζήσουν κάπως κανονικά. Έχουν ταλαιπωρηθεί σε νοσοκομεία και σε ιατρεία, έχουν αλλάξει αγωγές, έχουν ταλαιπωρηθεί από παρενέργειες, έχουν δοκιμαστεί οι σχέσεις τους, η δουλειά τους, η δημιουργικότητά τους, οι αντοχές τους.
Με την πανδημία τα πράγματα έγιναν ακόμη πιο δύσκολα για όλους, πόσο μάλλον για τους ευπαθείς. Μεγάλη προσοχή για να μη νοσήσουν, περιορισμοί στη σωματική άσκηση, υποβάθμιση του δικού τους προβλήματος γιατί το δημόσιο σύστημα υγείας προσαρμόστηκε στις συνθήκες Covid-19.
Το πιο άγριο ίσως είναι αδιαφορία της πολιτείας. Μέχρι τώρα δεν έχει δοθεί κανένα χρονοδιάγραμμα, ούτε καν η σειρά προτεραιότητας. Στο μεταξύ κάποιοι δεν μπορούν καν να κάνουν το εμβόλιο, άλλοι βρίσκονται σε δίλημμα και ζητούν γνώμες γιατρών, κάποιοι θέλουν να το κάνουν αναλαμβάνοντας το ρίσκο κι ας μην κάνουν ούτε το εμβόλιο της γρίπης γιατί αντενδείκνυται στην περίπτωσή τους.
Πριν από λίγες μέρες μίλησα για τις ξεχασμένες ευπαθείς ομάδες βάσει υποκείμενου νοσήματος στην εκπομπή του Γιώργου Κουβαρά στο Action 24, που εδώ και μέρες κάνει καμπάνια γι αυτό το κοινωνικά ευαίσθητο ζήτημα. Από τότε δεν έχω σταματήσει να δέχομαι μηνύματα από ανθρώπους που βιώνουν σκληρή μοναξιά αφημένοι στο πρόβλημά τους και στην αβεβαιότητα.
Έχουμε γελάσει διακωμωδώντας πόσες φορές έχουμε γκουγκλάρει «ευπαθείς ομάδες – εμβόλιο» και έχουμε κλάψει μεταφέροντας ο ένας στον άλλο την οδύνη του.
Όταν μιλάμε για βαριά υποκείμενα νοσήματα μιλάμε για αδυναμία, κούραση, πόνο, καθημερινές δυσκολίες, μικρές και μεγάλες, αγωνία, άγχος, ανασφάλεια, κάποιες φορές απελπισία, και στην εποχή της πανδημίας, για σιωπή και εγκατάλειψη. Μη σου τύχει.
(Η Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος-συγγραφέας)
