Την ώρα που οι καθηγητές των πανεπιστημίων στη χώρα μας κάνουν πολλές φορές έρανο προκειμένου να καλύψουν τα έξοδα για φωτοτυπικό χαρτί, η ελληνική κυβέρνηση προσλαμβάνει 400 συν 600 ειδικούς φρουρούς για να στελεχώσουν την νεοσύστατη πανεπιστημιακή αστυνομία.
Με την πανεπιστημιακή αστυνομία ante portas, μία ακόμα επισκόπηση των υπαρκτών προβλημάτων και των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στα πανεπιστημιακά ιδρύματα δεν πρόκειται να συνεισφέρει στον δημόσιο διάλογο, καθώς η σύσταση ενός ακόμα κατασταλτικού μηχανισμού δεν έχει να προσφέρει απολύτως τίποτα σε αυτή την κατεύθυνση. Τα σχετικά πρόσφατα τραγικά γεγονότα στο ΑΠΘ και ο σοβαρός τραυματισμός ενός φοιτητή, τη στιγμή μάλιστα που σήμερα οι εργασίες για την ανέγερση της βιβλιοθήκης έχουν σταματήσει και το αναγνωστήριο προχθές ήταν κλειστό λόγω βροχής, μάλλον το αντίθετο αποδεικνύουν.
Η συζήτηση θα πρέπει να επικεντρωθεί στο μείζον κοινωνικό ζήτημα της έξαρσης της αστυνομικής βίας τα τελευταία χρόνια. Μια έξαρση που μπορεί να ενισχύεται από την κουλτούρα που έχει διαμορφωθεί στους κόλπους των υπηρετούντων στην αστυνομία, πηγάζει, καλλιεργείται και κατευθύνεται ωστόσο από πολύ συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας. Η παρούσα κυβέρνηση χρησιμοποιεί την ελληνική αστυνομία περίπου αποκλειστικά ως κατασταλτικό μηχανισμό, τρομοκρατώντας και φοβίζοντας κοινωνικές ομάδες που ποτέ στη ζωή τους δεν περίμεναν ότι θα εκτεθούν σε γκλοπ ένστολου. H αστυνομία χρησιμοποιείται για να καλλιεργεί τον φόβο και όχι για την ασφάλεια στους πολίτες. Γίνεται απεργία στην επιχείρηση της Μαλαματίνας θα σταλούν τα ΜΑΤ. Θέλουν να προχωρήσει η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην Τήνο, το αιολικό πάρκο στήνεται με τη συνοδεία ΜΑΤ. Θέλουν να προχωρήσει η δημιουργία ΚΥΤ προσφύγων στη Χίο και τη Λέσβο, τα ΜΑΤ αποβιβάζονται εν είδει στρατού από το πλοίο και ξυλοκοπούν τους νησιώτες.
Ο μύθος των μεμονωμένων περιστατικών έχει καταρρεύσει προ πολλού. Δεν γίνεται να ξεχαστούν η είσοδος της αστυνομίας σε κινηματογράφο για να σταματήσει η προβολή της ταινίας “Joker”, η αστυνομική εισβολή στο σπίτι του σκηνοθέτη Δημήτρη Ινδαρέ, ο θάνατος του Βασίλη Μάγγου έναν μήνα μετά τη δολοφονία του, όπως λέει ο ίδιος ο πατέρας του, η δολοφονία του Νίκου Σαμπάνη, ο ξυλοδαρμός του νέου στην πλατεία της Νέας Σμύρνης και τα γεγονότα που ακολούθησαν, καθώς και οι εικόνες άγριας αστυνομικής βίας που σημειώνονται στο κέντρο της Αθήνας στις πορείες, με άνδρες των ΜΑΤ να χτυπούν διαδηλωτές, φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφους, οι οποίες είναι κυριολεκτικά μηνιαίες. Δυστυχώς τα περιστατικά αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας τα τελευταία χρόνια, είναι τόσα πολλά που είναι αδύνατον να χωρέσουν ονομαστικά σε ένα μόνο κείμενο.
Η αστυνομία χρήζει ριζικής αλλαγής και για αυτήν την αλλαγή απαιτείται πολιτική βούληση. Ο θεσμός έχει απόλυτη ανάγκη κάθαρσης και εκ βάθρων γκρέμισμα της κουλτούρας βίας. Το πόρισμα και οι προτάσεις της επιτροπής του κ. Αλιβιζάτου, δυστυχώς καταχωνιάστηκαν στα συρτάρια των αρμοδίων και η αστυνομία συνεχίζει να απολαμβάνει τα προνόμια της ατιμωρησίας και της συγκάλυψης. Αυτό ακριβώς το status quo δεν μπορεί να συνεχιστεί. Η τακτική της στρατιωτικοποίησης εντός των αστυνομικών σχολών και των προσλήψεων ειδικών φρουρών κατά παράκαμψη του ΑΣΕΠ έχει φτάσει τα όριά της. Πολλές προτάσεις έχουν κατατεθεί εδώ και δεκαετίες, από τον αφοπλισμό των αστυνομικών εκτός υπηρεσίας και τον περιορισμό της χρήσης χημικών ουσιών στις συγκεντρώσεις, μέχρι τη θέσπιση αυστηρών κανόνων στις προσαγωγές και τον ενδελεχή έλεγχο των περιστατικών αυθαιρεσίας, εν έτει 2022 όμως βρισκόμαστε ακόμα στο μηδέν.
Και θα βρισκόμαστε στο ίδιο ακριβώς σημείο για όσο χρονικό διάστημα οι εκάστοτε εξουσίες πιστεύουν ότι με την καλλιέργεια του φόβου, δια μέσου της αστυνομίας, μπορούν να μείνουν στη θέση τους.
Ο κρότος από την πτώση και η λάμψη της αλλαγής μόνο μέσα από τη νεολαία είναι δυνατόν να συμβούν. Η σημερινή ενίσχυση των αγώνων της νέας γενιάς απέναντι στην αστυνομοκρατία συνιστά αδήριτη ανάγκη, όχι μόνο για το αύριο του δωρεάν δημοσίου πανεπιστημίου, αλλά και για το αύριο της καθημερινότητας όλων μας.
(O Ορέστης Χατζηγιαννάκης, Υπ. Διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης ΕΚΠΑ, είναι συνεργάτης της Ομάδας Κοινωνικών Εξελίξεων Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ)
