Ένα βιβλίο για την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας στο δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο με τίτλο «Ο επιτήδειος ουδέτερος» ( The evasive neutral) γενίκευσε την χρήση της λέξης επιτήδειος ως συμπύκνωση της ικανότητας ενός κράτους να αντλεί το μέγιστο δυνατό κέρδος από συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις.
Το προφανές ή σχεδόν αυτονόητο δεν θεμελιώνεται από μια ολοένα πιο περίπλοκη διεθνή συγκυρία σε έναν όλο πιο πολυκεντρικό και πολυπολικό κόσμο.
Το προφανές δεν είναι άλλο από την μη αντιστρέψιμη δυναμική προσέγγισης της Ρωσίας με την Κίνα που πυροδοτεί ένας διμέτωπος ψυχρός πόλεμος που ξεκίνησαν ή μάλλον επιτάχυναν οι ΗΠΑ απέναντι στην Μόσχα και το Πεκίνο.
Πριν από πενήντα χρόνια οι Νίξον και Κίσινγκερ προσέγγισαν την Κίνα του Μάο και τον επόμενα χρόνο διαπραγματεύθηκαν από θέση ισχύος με την ΕΣΣΔ του Μπρέζνιεφ.
Σήμερα με δεδομένο ότι η Ουάσιγκτον δεν θέλησε ή δεν μπόρεσε να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Μόσχα ώστε να μπορεί στην συνέχεια να εστιάσει την προσοχή της στην Κίνα και στην ευρύτερη περιοχή Ινδικού-Ειρηνικού θεωρείται μονόδρομος η προσέγγιση Κίνας –Ρωσίας.
Άλλωστε δεν είναι λίγοι αυτοί που ήδη προβλέπουν ότι η Ταϊβάν θα αναδειχθεί η Ουκρανία της Κίνας.
Η Κίνα κράτησε προσεκτική στάση και ρητορική τόσο στην δίμηνη ένταση που κυριάρχησε στο διπλωματικό πεδίο όσο και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η μετωπική αντιπαράθεση Δύσης-Ρωσίας έχει δύο ευεργετικές μέχρι στιγμής συνέπειες για την Κίνα:
-Πρώτον εκ των πραγμάτων ανακόπτεται η στρατηγική προτεραιότητα που είχαν δώσει οι ΗΠΑ στην περιοχή Ινδικού Ειρηνικού όπου με σκληρό πυρήνα τις συμμαχίες AUUKUS και QUAD προσπαθούσαν να στήσουν την ευρύτερη δυνατή αντικινεζική συσπείρωση.
-Δεύτερον με δεδομένο ως προεξοφλημένο και ήδη καταγεγραμμένο το παράπλευρο για την Δύση κόστος των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στην Ρωσία αποκλείεται για το ορατό μέλλον τόσο η επιβολή νέων κυρώσεων στην Κίνα για αθέμιτο εμπορικό ανταγωνισμό και πολύ περισσότερο πίεση των ΗΠΑ στην Ε.Ε να μειώσει την εξάρτηση της από τις εξαγωγές της στην κινεζική αγορά.
Επί του παρόντος το Πεκίνο δεν έχει κανένα λόγο να συμπήξει μια συνολική συμμαχία η ακόμη και Ειδική Σχέση με την Μόσχα που θα υποθήκευε την εξάρτηση της Ευρώπης και κατά κύριο λόγο της Γερμανίας από την εσωτερική ζήτηση του ασιατικού γίγαντα.
Το στρατηγικό ζωτικό συμφέρον της Κίνας σε καμιά περίπτωση δεν είναι να αξιοποίηση την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία για να δημιουργήσει τετελεσμένα στην Ταϊβάν , στην Νότια Σινική Θάλασσα η να ανάψει πράσινο φως στην Βόρεια Κορέα προς την κατεύθυνση πρόκλησης ελεγχόμενης κρίσης.
Το αδιαμφισβήτητο ζωτικό συμφέρον της Κίνας στην παρούσα συγκυρία είναι ένα προφίλ χαμηλών τόνων και η υιοθέτηση της τακτικής του ώριμου φρούτου.
Όσο θα αυξάνονται οι οικονομικές παρενέργειες της σύγκρουσης Δύσης –Ρωσίας τόσο θα πολλαπλασιάζεται η βαρύτητα της Κίνας ως ατμομηχανής της Παγκόσμιας Οικονομίας.
Ο Στάλιν φέρεται να έχει ρωτήσει ειρωνικά στον Τσόρτσιλ στην Γιάλτα πόσες μεραρχίες έχει ο Πάπας;
Σήμερα τίθεται το ερώτημα πόσο επιτήδεια είναι η Κίνα ώστε να επωφεληθεί από την σύγκρουση Δύσης-Ρωσίας η οποία όπως όλες οι μεγάλες προκλήσεις είναι ταυτόχρονα κίνδυνος και ευκαιρία.
(Ο Γιώργος Καπόπουλος είναι δημοσιογράφος- διεθνολόγος)
