Πριν από ένα μήνα, η Γενική Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ.Καρασιώτου, δημοσιεύει άρθρο στην «Καθημερινή» με τίτλο: «Οι απαντήσεις πίσω από τις αυξήσεις των συντάξεων».
Στο συγκεκριμένο άρθρο, η πολιτική προϊστάμενη του e-ΕΦΚΑ, επιχειρούσε να αποδείξει ότι, δεν υπήρχε λόγος, να σπεύσουν οι συνταξιούχοι να υποβάλλουν αιτήσεις συνταξιοδότησης, μέσα στο 2022, καθώς όσοι συνταξιοδοτούνται το 2023, θα λάβουν καλύτερες συντάξιμες αποδοχές, λόγω των αυξήσεων που ξεπαγώνουν μετά από 12 χρόνια και θα υπολογιστούν προσωρινά, στο +7,75%.
Μάλιστα, έγραφε χαρακτηριστικά, η κα.Καρασιώτου, παραθέτοντας παραδείγματα υποψηφίων συνταξιούχων, με τα ίδια χρόνια ασφάλισης και τις ίδιες αποδοχές(και κατάθεση είτε μέσα στο 2022 είτε μέσα στο 2023): «Είτε λοιπόν συγκρίνουμε τον ίδιο άνθρωπο είτε δύο διαφορετικούς ανθρώπους, οι συντάξεις που θα εκδοθούν το 2023 θα είναι καλύτερες από αυτές που εκδόθηκαν το 2022…».
Το Υπουργείο Εργασίας λοιπόν, έδινε την ανωτέρω ερμηνεία, παροτρύνοντας τους συνταξιούχους να μην υποβάλλουν αιτήσεις άμεσα, αλλά να αναμένουν το νέο έτος . Βεβαίως η υπουργική απόφαση, που εξειδικεύει τον τρόπο υπολογισμού των αυξήσεων, δεν έχει ακόμα εκδοθεί. Ήδη όμως οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα, που δεν υπέβαλλαν αιτήσεις συνταξιοδότησης μέχρι και τον Νοέμβριο του 2022, δεν έχουν την δυνατότητα να πράξουν διαφορετικά, καθώς η σύνταξη έχει έναρξη, από την 1η του επόμενου μήνα της υποβολής της αίτησης και άρα θα ξεκινήσει να τρέχει, από την πρωτοχρονιά, του 2023.Οι μόνοι που έχουν ακόμα περιθώριο επιλογής, είναι οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, οι όποιοι προλαβαίνουν να παραιτηθούν, μέχρι το τέλος του έτους.
Το μεγάλο ερώτημα είναι βεβαίως, αν η αύξηση από το 2023, θα αφορά μόνο την Εθνική ή και την ανταποδοτική σύνταξη. Στην πρώτη περίπτωση η αύξηση, θα είναι πολύ μικρότερη και θα προκύψει ζήτημα ίσης μεταχείρισης.
Το άρθρο 25 του ν.4670/2020, που ουσιαστικά επαναλαμβάνει τις ρυθμίσεις του ν.4475/2017, προβλέπει ότι: «Το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1.1.2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους διαιρούμενου διά του δύο (2) και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή».
Και κάπου εδώ, αρχίζουν τα προβλήματα, καθώς ο νόμος εμπεριέχει ορισμένες κρίσιμες ασάφειες: Η διάταξη προβλέπει αύξηση στο συνολικό ποσό της σύνταξης και όχι αύξηση των επιμέρους τμημάτων της σύνταξης(εθνική και ανταποδοτική). Αν όμως η κυβέρνηση επιλέξει να μην αυξήσει και την εθνική και την ανταποδοτική σύνταξη συνολικά (δίνοντας στην ανταποδοτική προσαύξηση βάσει πληθωρισμού μόνο για το έτος 2022), τότε οι ανισότητες είναι τεράστιες.
Οι μεν συνταξιούχοι του 2022 θα έχουν πάρει την αύξηση του 7,75% ενώ οι συνταξιούχοι του 2023, θα λάβουν πλήρη την αύξηση στην εθνική και μερική μόνο αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης. Μια τέτοια επιλογή, φυσικά θα είναι σε πλήρη αντιδιαστολή με τις δεσμεύσεις της Γενικής Γραμματέως Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εν προκειμένω, εκπροσωπεί την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας και δεν κάνει ερμηνεία, εκφράζοντας δικές της απόψεις.
Κοινώς, αν επιβεβαιωθούν τα δημοσιεύματα, που κάνουν λόγω για αλχημείες στον τρόπο υπολογισμού των αυξήσεων, τότε υπάρχει σαφέστατη ευθύνη.
Το ζήτημα θα διευκρινιστεί όταν εκδοθεί η υπουργική απόφαση(ΚΥΑ) ωστόσο αν αυτό συμβεί μετά την Πρωτοχρονιά, οι υποψήφιοι συνταξιούχοι δεν θα έχουν δικαίωμα επιλογής(έστω οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, για τους οποίους υπάρχει ακόμα χρόνος).
Σημειωτέο ότι, οι αυξήσεις στις συντάξεις δεν αφορούν το σύνολο των συνταξιούχων, αφού περίπου 900.000 δεν θα λάβουν αυξήσεις, λόγω της προσωπικής διαφοράς. Αν σε αυτό συνυπολογίσει κανείς ότι, ο πληθωρισμός για το 2022, θα κλείσει κοντά στο 9,5%, η αύξηση του 2023 δεν είναι πραγματική αύξηση, αλλά ουσιαστικά πρόκειται για συγκράτηση απωλειών και σε κάθε περίπτωση για περαιτέρω συρρίκνωση, του εισοδήματος των συνταξιούχων.
Τα ανωτέρω καλό θα είναι να τα σταθμίσει καλά το υπουργείο Εργασίας, πριν αποφασίσει να κάνει «παιχνίδια» με τους συνταξιούχους. Οι τελευταίοι έχουν δώδεκα χρόνια να δουν αυξήσεις και η τεράστια οικονομική πίεση που υφίστανται δεν αφήνει περιθώρια για νέες εξαπατήσεις.
(Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος)
