Ζούμε μέρες γεμάτες οργή και οδύνη. Για τις άδικες απώλειες, για την τραγωδία, για τον θάνατο τόσων παιδιών, του καλύτερου κομματιού του εαυτού μας. Οργή για τους υπεύθυνους που δεν μπόρεσαν να κάνουν το αυτονόητο καθήκον τους.
Και απέναντι στην κοινωνία που μετά από χρόνια βγαίνει στους δρόμους, μια κυβέρνηση που στηρίζεται στην Επικοινωνία για το «damage control». Μια κυβέρνηση που εντέχνως διαρρέει στον τύπο φωτογραφίες από ένα Υπουργικό Συμβούλιο «τεθλιμμένων Υπουργών». Σαν παράσταση. Που κανέναν όμως δεν πείθει. Το αληθινό όμως πένθος είναι βουβό και η οργή βράζει. Και δεν υπάρχει περιθώριο για «διαχείριση του κόστους». Οι ευθύνες είναι βαριές και τους κοιτούν κατάματα, ενώ όλο το αφήγημα της «αποτελεσματικότητας» και της «τεχνοκρατικής επάρκειας» που τέσσερα χρόνια προβάλλουν κατέρρευσε με βοή.
Ο κύριος Πρωθυπουργός απέδειξε ότι «το επιτελικό κράτος» είναι μια απλά μια συγκεντρωτική, αναποτελεσματική εξουσία με στόχο να αποκλείει τους εσωκομματικούς αντιπάλους του, ώστε να κυβερνά μόνος με το στενό του περιβάλλον.
Ο κύριος Πρωθυπουργός ,που μας μιλούσε για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας και τις άπειρες δυνατότητες του gov.gr. , δεν μπόρεσε δια του αρμόδιου Υπουργού του να διασφαλίσει την ασφάλεια των επιβατών στους, κατά γενική διαπίστωση, χειρότερους σιδηροδρόμους της Ευρώπης.
Ο κύριος Πρωθυπουργός , ο ίδιος που αποδεδειγμένα παρακολουθούσε χιλιάδες πολίτες, μεταξύ των οποίων τη στρατιωτική ηγεσία, τους υπουργούς του, μέχρι και μέλη της οικογένειας του, δεν μπόρεσε να διασφαλίσει την παρακολούθηση ενός τρένου που για 12 ολόκληρα λεπτά βρισκόταν σε μετωπική με μια άλλη αμαξοστοιχία.
Μετά την τραγωδία, ο κύριος Πρωθυπουργός ξεκίνησε μιλώντας για ‘ανθρώπινο λάθος’ επιχειρώντας να δείξει ως μόνο υπεύθυνο τον σταθμάρχη. Όταν το επιχείρημα δεν μπορούσε να στηριχτεί προσπάθησε να ρίξει τις ευθύνες στους προηγούμενους. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να ζητήσει συγγνώμη εξ ονόματος τους ‘ως ένας νέος Ιησούς’ που παίρνει στους ώμους του τις αμαρτίες του κόσμου… Τελευταία εκδοχή αυτή στο Υπουργικό Συμβούλιο: «Όλοι φταίμε ..Όμως η τραγωδία έγινε με εμάς στο τιμόνι της χώρας». Ποιος όμως πιστεύει πλέον στην ειλικρίνεια του;
Την ίδια ώρα, ο κύριος Πρωθυπουργός δίνει εντολή κανένας αξιωματούχος της κυβέρνησης να μη συναντήσει την επιτροπή Δικαιωμάτων και Ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου LIBE,για να μην αναγκαστούν να απαντήσουν για την θλιβερή εικόνα του κράτους δικαίου, της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και της Δημοκρατίας στη χώρα. Όπως ακριβώς θα έκανε και ο Όρμπαν.
Όμως τα ψέματα και η ανοχή τελείωσαν. Όπως και ο μύθος του αποτελεσματικού κράτους και της ψηφιακής διακυβέρνησης. Γιατί τι να το κάνεις το ‘ηλεκτρονικό πορτοφόλι’ όταν δεν μπορείς να εντοπίσεις δυο τρένο σε τροχιά θανάτου; Όταν έχεις αγνοήσει τις αλλεπάλληλες διαμαρτυρίες των εργαζομένων που διέβλεπαν την προδιαγραμμένη τραγωδία;
Τώρα ο κύριος Πρωθυπουργός οφείλει απαντήσεις. Δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από τις ευθύνες άλλων κυβερνήσεων. Προφανώς και αυτές φυσικά πρέπει να διερευνηθούν. Πρώτα όμως να μιλήσουμε για τις ευθύνες αυτής της κυβέρνησης που για 4 χρόνια κώφευε στις εκκλήσεις των σωματείων για ανάληψη δράσης για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Και οι ευθύνες είναι πολλές και μεγάλες.
Οι μαζικότατες διαδηλώσεις της Τετάρτης, οι μεγαλύτερες στη χώρα από την Μεταπολίτευση σηματοδοτούν αυτό το τέλος της ανοχής. Φοιτητές, μαθητές, εργαζόμενοι νέοι και μεγαλύτεροι, ένωσαν τη φωνή τους ενάντια στην απαξίωση της ανθρώπινης ζωής, ενάντια σε μια αλαζονική εξουσία που επέτρεψε να συμβεί αυτή η τραγωδία.
Αλλά πρόκειται και μια αλλαγή σελίδας, μια αλλαγή εποχής.
Ο κόσμος που βγήκε τις τελευταίες μέρες στο δρόμο είναι αφενός νέοι αλλά και άνθρωποι κάθε ηλικίας, που έχουν χρόνια να βγουν στο δρόμο. Μια νέα δυναμική αναπτύσσεται, που συνδέει με μια αόρατη κλωστή το θυμό μιας νέας γενιάς που έχει υποστεί πολλά, ατομικά και οικογενειακά και για την οποία δεν υπάρχει προοπτική, με μια βουβή για χρόνια πλειοψηφία. Το ζήτημα δεν είναι μόνο τι σημαίνει αυτό για τις εκλογές που έρχονται. Είναι τι σημαίνει για το μέλλον, για τις προοπτικές της χώρας, μιας Ελλάδας που αφήνει να χαθούν τα καλύτερα της νιάτα, μιας Ελλάδας έρμαιο στα ξένα κεφάλαια που την έχουν αγοράσει. Μια χώρα που έχει εξελιχθεί σε παρωδία Δυτικής δημοκρατίας.
(Η Μαριλένα Κοππά είναι Καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο)
