Κανονικά θα έπρεπε να βάλω ερωτηματικό. Αλλά επειδή είμαι αθεράπευτα αισιόδοξος, ίσως επειδή σφόδρα το επιθυμώ, βάζω τελεία.
Ο λόγος για την προοπτική της προοδευτικής διακυβέρνησης και τις σχέσεις ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία με το ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ. Οι δυο στόχοι συνδέονται χωρίς όμως η προοπτική της προοδευτικής διακυβέρνησης να εξαρτάται πλήρως από την δυνατότητα συνεργασίας των δυο χώρων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία έχει την δυνατότητα να πορευτεί και να νικήσει μόνος του. Είναι όμως αναμφισβήτητο ότι η διαμόρφωση από τώρα όρων μιας μετεκλογικής συνεργασίας επιταχύνει καταστάσεις και διευκολύνει εξελίξεις από την κάλπη της απλής αναλογικής. Αξίζει να κάνουμε μια αναδρομή για να αναλογιστούμε τι διαδρομή διανύσαμε.
Πριν τρία χρόνια ήμασταν ελάχιστοι όσοι πιστεύαμε σε αυτήν την προοπτική και στην ανάγκη να ξεπεραστούν τα προβλήματα ανάμεσα στις προοδευτικές δυνάμεις, προβλήματα που είχαν διογκωθεί την τελευταία δεκαετία. Ευτυχώς ανάμεσα σε αυτούς που το πίστευαν ήταν ο Αλέξης Τσίπρας. Γύρισε αποφασιστικά σελίδα στην πολιτική των συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία και την προσγείωσε με ρεαλισμό στην μετά τα μνημόνια εποχή. Δεν ήταν εύκολο. Αρκεί να φέρουμε στην μνήμη μας την κατάσταση το 2020. Η κυριαρχία της ΝΔ – όχι η τεχνητά συντηρούμενη όπως τώρα αλλά η πραγματική – ήταν αδιαμφισβήτητη, το αντιΣΥΡΙΖΑ Μέτωπο ήταν αρραγές, ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθούσε να αποφύγει κλυδωνισμούς στην μετατροπή του σε ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία. Ακολούθησε η πανδημία όπου η πρώτη αντίδραση φυσιολογικά ήταν η συσπείρωση γύρω από την σημαία, δηλαδή την όποια κυβέρνηση. Σε εκείνες τις συνθήκες φαίνονταν «τρελό» να προτείνει κάποιος προοδευτική διακυβέρνηση και συνεργασία των δυνάμεων που μέχρι πρότινος ήσαν σε αντίθετα χαρακώματα.
Δυο πράγματα δεν ελάμβαναν υπόψη τους όσοι θεωρούσαν σπατάλη χρόνου να ασχοληθούν με αυτό το σενάριο. Ότι η πολιτική παραμένει πάντα τέχνη του προβλέπειν και ότι η αναγκαιότητα επίτευξης ενός μεγαλεπήβολου στόχου προϋποθέτει μια δόση υγιούς βολονταρισμού. Ρόλο πάντα παίζουν το τυχαίο και τα λάθη του αντιπάλου. Αν το πρώτο είναι εξ ορισμού μη προβλέψιμο, αντιθέτως τα λάθη του συγκεκριμένου αντιπάλου ήταν απολύτως προβλέψιμα σε όσους δεν είχαν καταπιεί αμάσητο τον μύθο του επιτελικού κράτους και ήξεραν ότι το όλο κυβερνητικό κατασκεύασμα στηρίζονταν σε πήλινα πόδια.
Στην πορεία αποδυνάμωσης της κυβερνητικής ηγεμονίας είναι δίκαιο να αναδείξουμε τον ρόλο της Φώφης Γεννηματά. Έκανε τα πρώτα και αποφασιστικά βήματα αποκόλλησης του ΚΙΝΑΛ από το αντιΣΥΡΙΖΑ Μέτωπο, άρχισε την αντιπαράθεση με την ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη και ξεκίνησε την ομαλοποίηση των σχέσεων με τον ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία. Η πολιτική των ίσων αποστάσεων εκείνη την περίοδο ήταν πρόοδος για ένα κόμμα που εκ των πραγμάτων είχε γίνει παρακολούθημα της ΝΔ.
Ταυτοχρόνως ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία προχώρησε στην διεύρυνση του, έγινε ένα ακόμα πιο μαζικό κόμμα ενώ βελτιώθηκε και προγραμματικά.
Μπορεί αυτά να μην δημιουργούσαν αυτόματα ρεύμα υπέρ του, δημιούργησαν όμως μια ευρύχωρη βάση υποδοχής της λαϊκής δυσαρέσκειας μόλις τα αδιέξοδα της κυβερνητικής πολιτικής σε όλα τα επίπεδα -της πανδημίας συμπεριλαμβανομένης- άρχισαν να γίνονται αισθητά. Έκτοτε οι εξελίξεις ήσαν καταιγιστικές.
Στα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα λαϊκά στρώματα και τμήματα της μεσαίας τάξης προστέθηκαν τα ζητήματα δημοκρατίας, ατομικών δικαιωμάτων και διαφθοράς. Από όλα είχε ο μπαξές της ΝΔ και της κυβερνώσας οικογένειας. Κάθε μια περίπτωση συνδέθηκε και με ένα όνομα. Και δεν είναι λίγα, ούτε όλα της ίδιας βαρύτητας, όλα μαζί όμως συγκροτούν το παζλ μιας αφόρητης και όζουσας νεοδημοκρατικής κανονικότητας και σταθερότητας. Πάτσης, Δημητριάδης, Κοντολέων, Βλάχου, Καϊλή (ελάτε τώρα που ήταν ΠΑΣΟΚ, όλοι ξέρουμε ότι ήταν στον προθάλαμο της ΝΔ) Σπυράκη, Αβραμοπουλος και ο κατάλογος δεν έχει τέλος. Τάξις και ασφάλεια παντού, κάθε άνθρωπος μπορεί άνετα να πιει τον τελευταίο του καφέ στην Νέα Σμύρνη, αν την έχει γλυτώσει από την πανδημία που συνεχίζει να θερίζει.
Και μια δικαιοσύνη που κρυφοκοιτάζει από το δεξιό μάτι του κ. Ντογιάκου. Και με τον Γεραπετρίτη να καταγγέλλει την ΑΔΑΕ και τον κ. Ράμμο που έχει το θράσος να παίρνει τοις μετρητοίς το Σύνταγμα. Και όλα αυτά μέσα στο περιτύλιγμα αποδεδειγμένων παρακολουθήσεων, των πάντων. Από τον Ανδρουλάκη, μέχρι Υπουργούς, στρατηγούς, δημοσιογράφους, όλοι γίνονται στόχοι για την ΕΥΠ με ένα νούμερο στο κούτελο.
Εδώ είμαστε αυτή την στιγμή. Είναι η κρίσιμη στιγμή όπου η σωρευμένη αγανάκτηση θα γίνει ορμητικό κύμα αλλαγής και απαλλαγής. Αυτό θα γίνει ούτως η άλλως αλλά μια καθαρή προοπτική συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων θα λειτουργήσει σαν επιταχυντής και εμβρυουλκός.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη και όλος ο μηχανισμός στήριξης της έχει επιδοθεί σε μια επιχείρηση τρομοκράτησης της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ με στόχο να παραμένει μετέωρη και άβουλη ώστε να φτάσει στις εκλογές χωρίς καθαρή ατζέντα και αποδυναμωμένη.
Οι εκλογές έχουν πάντα κυρίαρχο δίλημμα. Το δίλημμα είναι: Μητσοτάκης και ΝΔ για την συνέχιση αυτής της κατάστασης που βιώνουμε ή κυβέρνηση των προοδευτικών δυνάμεων, πάνω σε κοινό πρόγραμμα με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα. Όλα τα άλλα που προσπαθούν να παρακάμψουν το δίλημμα – με κορυφαίο σόφισμα το κυβέρνηση που δεν θα έχει πρωθυπουργό ούτε τον Μητσοτάκη ούτε τον Τσίπρα- δεν ακούγονται, χάνονται μέσα σε ένα μειδίαμα. Όσο πιο γρήγορα το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ απαντήσει με ρεαλισμό στο υπαρκτό και σκληρό δίλημμα, τόσο το καλύτερο για το σύνολο της προοδευτικής παράταξης και για το ίδιο. Που πολύ σωστά – γιατί γνωρίζει τις συνέπειες που θα υπάρξουν για αυτό αν φτάσουμε στην κάλπη της ενισχυμένης – θέλει λύση από την κάλπη της απλής αναλογικής. Λύση όπως λέει σοσιαλδημοκρατική. Υπερθεματίζει δηλαδή γιατί εμείς ικανοποιούμαστε και με μια προοδευτική.
Σε κάθε περίπτωση λύση προοδευτική, λύση σοσιαλδημοκρατική, λύση τέλος πάντων, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς εμάς. Αυτό επιτάσσει η λογική και η αριθμητική. Και για να μην χαθούμε στην μετάφραση ας αφήσουμε να δώσει την απάντηση ο προγραμματικός λόγος, η προγραμματική όσμωση. Προφανώς δεν μπορούμε μέρες ή μήνες πριν τις εκλογές -όπου κάθε κόμμα θα μετρήσει τις δυνάμεις του- να φτιάξουμε κοινό εκλογικό πρόγραμμα. Όμως ένα μίνιμουμ κοινά αποδεκτών στόχων, επιβάλλεται από τώρα να ιχνηλατήσουμε. Δεν είναι ανάγκη αυτό να γίνει από κομματικές αντιπροσωπείες ούτε να εκδοθούν κοινά ανακοινωθέντα. Υπάρχει το ΙΣΤΑΜΕ, το Ίδρυμα Νίκος Πουλαντζάς, κινήσεις , ομάδες πρωτοβουλίας, διανοούμενοι που κινούνται κοντά ή στο ενδιάμεσο των δυο χώρων. Για να γίνω πιο πρακτικός: ποιος δεν θα ενδιαφέρονταν για μια συζήτηση ανάμεσα στον Ανδρέα Ξανθό και τον Στέφανο Παραστρατίδη για την υγεία, τον Νίκο Χριστοδουλάκη και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο για τις ανισότητες, τον Ξενοφώντα Κοντιάδη και τον Μιχάλη Καλογήρου για τις παθογένειες της Δικαιοσύνης. Για να δούμε επί της ουσίας τι είναι σοσιαλδημοκρατικό και προοδευτικό. Και να ξέρει από τώρα ο πολίτης που πάνω κάτω θα κινηθεί μια προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας.
Ιδού η Ρόδος αγαπητοί σύντροφοι του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ. Και κάθε σας δισταγμός θα έχει κόστος, λιγότερο για εμάς, περισσότερο για εσάς. Το ξέρει η ΝΔ και γι΄ αυτό σας πιέζει ώστε να πείτε «Απεταξάμην τον ΣΥΡΙΖΑ» και να επιλέξετε την ακινησία των ίσων αποστάσεων που σε αυτή την φάση αντικειμενικά εξυπηρετεί την ίδια.
Εμείς δεν έχουμε λόγο να αλλάξουμε σε τίποτε την πολιτική μας. Δεν υπάρχει καμία αμφισημία σε αυτήν, είναι πεντακάθαρη. Νίκη με μια ψήφο και αμέσως συγκρότηση προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας. Τα πράγματα για εμάς έχουν πάρει τον δρόμο τους. Για εμάς η Ρόδος δεν είναι τόσο μακριά όπως την εποχή του Αισώπου και δεν κομπάζουμε γιατί αποδεδειγμένα το «έχουμε» το πήδημα.
(Ο Νίκος Μπίστης είναι μέλος της Πολιτικής Γραμματείας και συντονιστής Πολιτικού Σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία)
