Είναι πολλές οι ζυμώσεις στον χώρο δεξιά της Νέας Δημοκρατίας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα όρια απέναντί της είναι πάντα σαφή και στεγανά. Διαφορετική η εικόνα από το 2019, όταν η ΝΔ με ισχυρή προοπτική νίκης είχε μεγαλύτερες δυνατότητες συσπείρωσης της δεξιάς/ακροδεξιάς ψήφου. Σήμερα, τάσεις αποσυσπείρωσης απελευθερώνουν μέρος δεξιού ακροατηρίου, κινητοποιούν όσους θεωρούν ότι μπορούν να εκμεταλλευτούν πολιτικά αυτή τη δυναμική και αντιμετωπίζονται από τη ΝΔ με άλλη στρατηγική.
Βρίσκεται σε εξέλιξη η πάση θυσία και παντί τρόπω απορρόφηση της Ελληνικής Λύσης από τη ΝΔ για να ενισχυθούν, προεκλογικά και μετεκλογικά, οι προοπτικές ανάληψης της εξουσίας. Το κόμμα Βελόπουλου, με επικοινωνία τύπου Καρατζαφέρη, ρωσόφιλο εθνικισμό, θεωρίες συνωμοσίας, αντιεμβολιασμό και γραφικές τηλεπωλήσεις, αποτελεί σχετικά πιο εύκολο στόχο. Πιο παραδοσιακοί δεξιοί ψηφοφόροι, μεγαλύτερης ηλικίας και στελέχη ευεπίφορα σε ανταλλάγματα. Είναι δηλαδή πιθανό να έχουμε επανάληψη όσων έγιναν και με το κόμμα του Λεβέντη.
Μέρος της στρατηγικής διείσδυσης αποτελεί και η ακροδεξιά συνιστώσα της ΝΔ. Δεν αναφερόμαστε μόνο στην τριάδα που προέρχεται από το ΛΑΟΣ. Μιλάμε και για μια ομάδα βουλευτών και στελεχών, υπολογίσιμη αριθμητικά, με αντιλήψεις και λόγο Alt-Right. Η δική τους εισφορά στην προώθηση αντιδραστικών αντιλήψεων (σε θέματα ασφάλειας, μετανάστευσης, έμφυλης ισότητας, ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων κ.α.) πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ως μέρος του ευρύτερου τοπίου της ακροδεξιάς. Το ίδιο και όψεις της επίσημης κυβερνητικής ρητορικής, ιδίως αναφορικά με τον αντιμετώπιση του προσφυγικού/μεταναστευτικού.
Το άλλο σκέλος της κυβερνητικής στρατηγικής είναι αυτό που μιντιακά έχει κωδικοποιηθεί ως «μπλόκο στο κόμμα Κασιδιάρη». Τόσο η μακρά αδράνεια μετά την καταδίκη της Χρυσής Αυγής όσο και οι άγαρμποι και θεσμικά αμφιλεγόμενοι χειρισμοί ως προς τη νομοθέτηση του αποκλεισμού είναι δώρο στον διευθυντή εγκληματικής οργάνωσης Ηλία Κασιδιάρη. Του έδωσαν διαρκή δημοσιότητα, ενίσχυσαν το προφίλ του «αντισυστημικού» που απειλεί το κατεστημένο. Ωστόσο, ασκούν οι χειρισμοί αυτοί και πίεση στον καταδικασμένο Κασιδιάρη, με αποτέλεσμα τους ελιγμούς και τις διαφορετικές προβιές που επιχειρεί μπορεί να φορέσει το σχήμα Έλληνες-ΕΑΝ, τις ανακοινώσεις πως δε θα είναι υποψήφιος κ.λπ. Είναι φανερό πως ο πρώην εισαγγελέας Κανελλόπουλος αποτελεί εικονική ηγεσία και ότι οι «Έλληνες» είναι εν μέρει εξέλιξη της Χρυσής Αυγής. Οι κινήσεις αυτές αποτελούν εν τοις πράγμασι προσπάθεια για «σοβαρή Χρυσή Αυγή». Σημαντικό επίσης πως η κίνηση του εισαγγελέα Κανελλόπουλου αποτελεί την πιο βροντερή ομολογία της λειτουργίας βαθέως κράτους της ακροδεξιάς στη δικαιοσύνη. Επιπλέον, είναι αστείο να μιλάμε για αντισυστημικό σχήμα με επικεφαλής πρώην Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, την επιτομή δηλαδή του συστημικού προσώπου.
Είναι πολλές οι ενδείξεις πως το ΕΑΝ του Κανελλόπουλου επιχειρείται να αποτελέσει μια ομπρέλα, όπου θα συνυπάρχουν διάφορα άνθη του ακροδεξιού κήπου. Εξάλλου, προσπάθειες επιμέρους συνενώσεων είχαμε και πριν. Η μία είχε επίκεντρο το κόμμα Τζήμερου-Κρανιδιώτη. Ο λόγος τους συνδυάζει τον ακραίο νεοφιλελευθερισμό στην οικονομία και την επιθετική αντιδραστική ατζέντα στο κοινωνικό πεδίο με ισχυρότατο αντικομμουνισμό μετεμφυλιακής κοπής. Στον ίδιο αστερισμό κατατάσσονται πρόσωπα όπως οι Μπογδάνος και Λατινοπούλου, αστέρες της Alt-Right των social media. Προσώρας οι προσπάθειες συνεργασίας κατέληξαν σε κωμικοτραγικές καταστάσεις αλληλοκατηγοριών με όρους φτηνής σαπουνόπερας. Δεν πρέπει όμως να παραβλέψουμε την εμπλοκή οικονομικών παραγόντων, με εμφανέστερο τον εργολάβο Πρόδρομο Εμφιετζόγλου οποίος δεν περιορίζεται στον ρόλο του κρυφού χορηγού, όπως άλλοι, αλλά δραστηριοποιείται ενεργά ο ίδιος.
Σε όλα αυτά, να προστεθούν δύο στοιχεία ακόμα. Κυβέρνηση και μεγάλο μέρος των ΜΜΕ αντιμετωπίζουν ως ακροδεξιά μόνο τον Κασιδιάρη. Είναι ραγδαία η κανονικοποίηση των άλλων και η αντίληψη ότι ακροδεξιά είναι μόνο οι νεοναζί. Από την άλλη, περνάνε στα ψιλά αλλά δεν είναι διόλου αμελητέα τα περιστατικά που δείχνουν τάση επανόδου των νεοναζιστών στον ακτιβισμό. Τους τελευταίους μήνες σε περιοχές της χώρας (Φλώρινα, Θεσσαλονίκη, Αθήνα και αλλού) είχαμε τέτοιες επιχειρήσεις που δεν επιτρέπουν κανέναν εφησυχασμό.
(Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι Διευθυντής του Σημείου για τη μελέτη και αντιμετώπιση της ακροδεξιάς)
