Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η κυβέρνηση της ΝΔ αυξάνει τις ασφαλιστικές εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών (μη μισθωτοί).
Μετά την αύξηση των εισφορών τον Ιανουάριο του 2023 κατά 9,6%, ακολουθεί και νέα αύξηση κατά περίπου 4%, από την 1.1.2024.
Συνολικά από την 1.1.2020 οπότε και ψηφίστηκε ο «νόμος Βρούτση» (ν.4670/2020) η κατώτατη εισφορά, την οποία πληρώνει περίπου το 80% των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών, θα αυξηθεί από τα 186 ευρώ το 2019, στα 250 ευρώ (μαζί με την εισφορά υπέρ ανεργίας). Πρόκειται για αύξηση στις ασφαλιστικές εισφορές κατά 26% σε 3 χρόνια, από μια κυβέρνηση, που τόσο το 2019 όσο και το 2023 … ορκιζόταν στο όνομα της μεσαίας τάξης και υπόσχεται συνεχώς μείωση των εισφορών(που προς το παρόν αφορά μόνο τους μισθωτούς).
Συγκεκριμένα, η επιβάρυνση για την εισφορά για τη χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία που επιλέγει η συντριπτική πλειοψηφία των μη μισθωτών, θα είναι 10 ευρώ και από 230.5 ευρώ σήμερα, θα διαμορφωθεί στα 240.14. Δηλαδή, η ετήσια επιβάρυνση των μη μισθωτών θα είναι, μόνο για κύρια ασφάλιση και υγεία, επιπλέον 120 ευρώ.
Εάν οι μη μισθωτοί έχουν ασφάλιση και για επικούρηση(δικηγόροι-μηχανικοί κλπ.), τότε θα πρέπει να πληρώσουν επιπλέον 44,59 ευρώ τον μήνα για επικούρηση, από 42,76 ευρώ σήμερα (+1,83 ευρώ). Στην περίπτωση που υπάρχει και υποχρέωση για εφάπαξ, η εισφορά ανεβαίνει από 28,51 ευρώ (1η κατηγορία) στα 29,7 ευρώ (+1,2 ευρώ).
Η δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία θα ανέβει στα 288.2 ευρώ από 277,2 ευρώ, η τρίτη κατηγορία στα 345.5 από 332,2 ευρώ , η τέταρτη ασφαλιστική κατηγορία θα ανέβει στα 415.2 από 399,3 ευρώ τον μήνα, η πέμπτη στα 497.6 από 478,5 ευρώ και η έκτη ασφαλιστική κατηγορία θα αυξηθεί στα 647.5 από 622,6 ευρώ τον μήνα σήμερα.
Η ειδική κατηγορία για τους νέους ασφαλισμένους για δραστηριότητα έως και 5 έτη θα φτάσει στα 143.6, από 138 ευρώ.
Για τη επικούρηση, η 3η υψηλότερη κατηγορία θα ανέλθει σε 64 ευρώ, από 61,4 ευρώ (+2,6 ευρώ) και για το εφάπαξ σε 42,3 ευρώ, από 40,57 ευρώ (+1,7 ευρώ). Η συνολική μηνιαία επιπλέον επιβάρυνση λόγω του πληθωρισμού θα είναι, δηλαδή, στα 20,3 ευρώ τον μήνα ή 243,6 ευρώ τον χρόνο.
Τέλος, οι αγρότες από 137,6 ευρώ τον μήνα (για κύρια σύνταξη, υγεία και Αγροτική Εστία) στην κατώτατη ασφαλιστική κλάση του πρώην ΟΓΑ, θα κληθούν να καταβάλλουν 143 ευρώ τον μήνα ή συν 77 ευρώ τον χρόνο.
Από τα ανωτέρω και τις επιβαρύνσεις των μη μισθωτών προκύπτουν ορισμένα συμπεράσματα:
1.Η κυβέρνηση δεν υπολογίζει την χρονική συγκυρία κατά την οποία το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων, έχει αυξηθεί δραματικά λόγω της αύξησης του κόστους των πρώτων υλών. Οι μικρομεσαίες επιχιερήσεις αδυνατούν να ανταποκριθούν στις αυξήσεις του ρεύματος, στην εκτόξευση της τιμής των καυσίμων και σε μια σειρά από αυξήσεις που αδυνατούν να «περάσουν» στην κατανάλωση, με αποτέλεσμα να συμπιέζουν δραστικά το περιθώριο κέρδους τους.
2.Παρά τις αυξημένες εισφορές των μη μισθωτών το γεγονός ότι οι περισσότεροι πληρώνουν την ελάχιστη εισφορά θα οδηγήσει στην δημιουργία «συνταξιούχων – φτωχών». Ελεύθεροι επαγγελματίες με το υπάρχον σύστημα υπολογισμού των εισφορών έπειτα από 40 χρόνια ασφάλισης, εφόσον παραμείνουν στην πρώτη κατηγορία, θα βρεθούν με μια σύνταξή που δεν θα ξεπερνάει τα 770 ευρώ μεικτά. Ένας μικρομεσαίος επιχειρηματίας που κατόρθωσε να κρατήσει για 40 έτη μια επιχείρηση, να επενδύσει, να προσφέρει θέσεις εργασίας, να πληρώσει τους δυσβάσταχτους φόρους, θα βρεθεί να μην μπορεί να πληρώσει το ρεύμα του σπιτιού του!. Αυτή είναι η βασική συνέπεια του αναποτελεσματικού συστήματος εισφορών του «νόμου Βρούτση».
3.Μπορούσε η κυβέρνηση να αποτρέψει την εξέλιξη αυτή; Φυσικά αρκεί να ακούσει τι λένε οι ίδιοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Πέρυσι τέτοια εποχή οι επιστημονικοί φορείς της χώρας, έλεγαν σε ανακοίνωση τους:
«…η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού στο υπέρογκο για το μέσο εισόδημα ποσοστό 10-12%, η πληθωριστική και ενεργειακή κρίση στην οποία έχει εισέλθει η Χώρα, αλλά και η Ευρώπη γενικότερα, σε συνδυασμό με τη δραματική μείωση των εισοδημάτων μας μετά την 10ετή υπαγωγή σε καθεστώς Μνημονίων, αλλά και στη κρίση στη διετή μέχρι σήμερα πανδημία του Covid-19, καθιστούν αναγκαία την αναστολή εφαρμογής της άνω ρύθμισης τουλάχιστον για το 2023.Εξάλλου, στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία που η πλειοψηφία των ασφαλισμένων καλείται να τηρήσει και τις θεσπισμένες ρυθμίσεις ασφαλιστικών οφειλών, οποιαδήποτε αύξηση στις μηνιαίες υποχρεώσεις θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε δημιουργία νέου κύματος οφειλών, γεγονός που θα διαταράξει και την εισπραξιμότητα των εισφορών από τον ΕΦΚΑ.».
Τι μεσολάβησε από τότε; Μα φυσικά η αναμενόμενη αύξηση των οφειλών στο ΚΕΑΟ που συνολικά σήμερα ξεπερνά τα 46 δισεκατομμύρια ευρώ!
Μόνη λύση είναι να παγώσουν οι αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές, να αυξηθούν τα ποσοστά αναπλήρωσης της ανταποδοτικής σύνταξης για να υπάρχει κίνητρο ασφάλισης, αλλά και να υπάρξει ένα φιλικότερο περιβάλλον για τους επαγγελματίες(ρευστότητα, κρατική υποστήριξη, σταθερότητα, πάταξη γραφειοκρατίας, σύγκλιση μ ευρωπαϊκά πρότυπα λειτουργίας της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, πάταξη φοροδιαφυγής κλπ.).
Αν η κυβέρνηση επιμείνει στην …πεπατημένη τότε θα αποδειχτεί, ότι η στρατηγική της επιλογή, όπως εκφράστηκε στην «Εκθεση Πισσαρίδη» για λουκέτο σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίες, δεν αποτελεί «ατύχημα» αλλά συνειδητή επιλογή.
(Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος)
