Ας δεχθούμε ότι ο Μητσοτάκης νίκησε ποντάροντας στην ανάγκη των ψηφοφόρων για μιας κάποιας μορφής σταθερότητα. Γιατί δεν υπήρχε εναλλακτική. Καθώς οι Πολίτες δεν ήθελαν άλλα πειράματα της περιόδου 2015-19. Γιατί ο Ανδρουλάκης «έχει χρόνο μπροστά του…».
Αλλά αυτό ας μην σημάνει ότι μαζί με τους ακροδεξιούς (εντός και εκτός Βουλής), θα κυριαρχήσουν οικονομικά και, κυρίως σαν συμπεριφορές και «στιλ», τα νέα υφάκια των νεόπλουτων της παραοικονομίας.
Αλλά, οποιαδήποτε «σταθερότητα»;
Ας πούμε για τις τουριστικές «γαλέρες». Δεν είναι το μόνο εξευτελιστικό, της ανθρώπινης ύπαρξης, παράδειγμα η εικόνα με τον… αμφίβιο σερβιτόρο στη Ρόδο. Ο οποίος πρέπει να ζει πάνω από το νερό για να σερβίρει και κάτω από την επιφάνεια της κοινωνίας για να μην διαμαρτύρεται. Να υπομένει και να ευχαριστεί.
Όπως και με την αμοιβή του: κατά το ήμισυ «λευκός» και ασφαλισμένος και κατά το άλλο μισό «γκρίζος» και κάτω από τα προσποιητά ραντάρ της Επιθεώρησης Εργασίας.
Να μην ψηφίζει στις τελευταίες εκλογές, γιατί δεν μπορούσε να αφήσει το πόστο του, ώστε να είναι σε θέση να υπηρετεί πειθήνια όσους με περισσό θράσος «κλείδωσαν» τις αφορολόγητες αρπαχτές και τις μη επιστρεπτέες κρατικές ενισχύσεις στην κάλπη της 25ης Ιουνίου και «πέταξαν» να ξεσκάσουν. Χύνοντας σαμπάνιες των 5.000 ευρώ, κάνοντας «χαβαλέ» σε βάρος της αξιοπρέπειας των εργαζομένων.
Εδώ δεν υπάρχει η «σταθερότητα» των δύο τάξεων. Πρόκειται για κάτι πολύ χειρότερο. Είναι η ανεύθυνη σπατάλη που μεταλλάσει το «θεσμό» της δουλείας: Με πουρμπουάρ ένα 50άρικο, «χορεύω» και το γκαρσόν…
Ποτέ άλλοτε ο κεφαλαιούχος δεν ήταν τόσο εμφανώς υπερκαταναλωτικός (μη συγκρίνετε τους νεόπλουτους που ξέρετε στην ελληνική μπουζουκερί). Μπορεί ο εργαζόμενος να στερούνταν το μεγαλύτερο μέρος της αξίας που παρήγαγε, αλλά στα σύγχρονα χρόνια δεν στερούνταν τα ελάχιστα πολιτικά δικαιώματα, δεν έχανε την αξιοπρέπεια του.
Το όλο θέμα δεν ανήκει (μόνο) στην δικαιοδοσία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας. Είναι κάτι βαθύτερο που αφορά μεταλλαγμένους κλώνους μιας προβληματικής «ελίτ» που της προσφέρθηκαν τα πάντα για τα γίνει ξεδιάντροπη…
Η παραοικονομία…
Ο Μητσοτάκης κέρδισε τις εκλογές γιατί μοίρασε κρατικό χρήμα και επέτρεψε την κυριαρχία της παραοικονομίας επί των εισοδημάτων (κανονικής οικονομίας). Με αφορμή την πανδημία επιτράπηκαν, εκτός κάθε λογικής, οι αναδρομικές φορολογικές δηλώσεις με εικονικά τιμολόγια, γέμισαν οι πλατείες τραπεζοκαθίσματα -τα οποία ουδέποτε αποσύρθηκαν-, ο εισπραχθείς ΦΠΑ έγινε ασύστολη κατανάλωση των μεσαζόντων, το δημόσιο επιβαρύνθηκε με 65 δισ. ευρώ. Με συγχωρείτε, δεν ήταν όλα για την ανακούφιση της κοινωνίας…
… και κρατικό χρήμα
Αδιαμφισβήτητα, με κρατικό χρήμα βγήκε ο Μητσοτάκης.
Και αφού «κλείδωσαν» δημοκρατικά τα ουρανοκατέβατα «κέρδη», οι γονείς στράφηκαν στο real estate και οι κάθε λογής γόνοι ξεχύθηκαν στις αντιπροσωπείες αυτοκίνητων και στους ακριβούς τουριστικούς προορισμούς.
Έστω να το δεχτούμε: Λόγω τουριστικής ιδιομορφίας δεν μπορούν οι μικρές επιχειρήσεις του τουριστικού κυκλώματος και οι εργαζόμενοι της σεζόν να βγάλουν το έτος με όλα τα θερινά εισοδήματα φορολογημένα.
Ωστόσο, άλλο αυτό και εντελώς διαφορετικό αυτό που έκανε τον Στουρνάρα να λαχταρίσει: Δηλώνουμε 80 δισ. ευρώ στην εφορία και ξοδεύουμε 140!
Στην Ελλάδα μπορεί να μην έχουμε φαινόμενα Γαλλίας, αλλά η κοινωνική έκρηξη δεν αργεί να πυροδοτηθεί από την απουσία προοπτικής, από τους φόρους για τη δημιουργία των δημοσιονομικών πλεονασμάτων, από την σκληρή ψαλίδα μεταξύ βιοπαλαιστών και προκλητικού πλούτου:
-η κατώτερη εισοδηματική τάξη θα πληρώσει -μέσω ακρίβειας- περισσότερο ΦΠΑ (σταθερό το ποσοστό στο 24% και επί των σημερινών υψηλότερων τιμών) και
-τα μεσαία επιχειρηματικά εισοδήματα θα συνειδητοποιήσουν την… κανονικότητα με την σταδιακή συμπίεση της φοροδιαφυγής. (Εδώ είναι αναγκαία η αλλαγή μοντέλου ώστε να εξουδετερωθεί η καμπύλη Λαφέρ.
Σίγουρα υπάρχει ένα σημείο πάνω από τι οποίο όταν αυξάνεις τους φόρους, μειώνονται τα κρατικά έσοδα…).
Ο βάτραχος…
Οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και επιτηδευματίες κινδυνεύουν να την πατήσουν όπως ο βάτραχος στην κατσαρόλα. Η θερμοκρασία ανεβαίνει, αλλά συνηθίζει σιγά-σιγά το νερό που βράζει…
Ας προετοιμαστούμε. Το θέμα των φόρων, των δικαιωμάτων και των ευκαιριών θα κυριαρχήσει το επόμενο διάστημα. Οι εξελίξεις στο ΣΥΡΙΖΑ φέρνουν στο τραπέζι τη σοσιαλδημοκρατική εναλλακτική. Θα είναι η ευκαιρία του Νίκου Ανδρουλάκη.
…και ο πρίγκιπας
Το ΠΑΣΟΚ καλείται να δράσει. Όχι σαν «λευκός ιππότης» ή πρίγκιπας, αλλά σαν χρήσιμη εναλλακτική!
Είναι αναγκαία η διαμόρφωση μιας Κοινωνικής Ατζέντας συνεχούς πυράς. Η οποία θα επεξεργάζεται τα σύγχρονα προβλήματα, θα παρεμβαίνει στις εργασιακές τριβές και, κυρίως, θα είναι ελκυστική για τους (νέους) εργαζόμενους οι οποίοι θα έχουν συγκεκριμένους λόγους να την αγκαλιάσουν.
Διαφορετικά, ελλοχεύει η ακροδεξιά και η κοινωνική σύγκρουση. Μπορεί το 2010-12 να επαναληφθεί σαν τραγωδία που, αν δε πυροδοτηθεί από τα εθνικά θέματα (Θράκη, Ελληνοτουρκικά), θα διχάσει με τα οικονομικά, τον προκλητικό πλούτο. Κυρίως τα αδιέξοδα των νέων!
(Ο Χρήστος Μέγας είναι δημοσιογράφος)
