Στις αρχές της δεκαετίας του 50 στην σκιά του Μακαρθισμού αλλά και του πολέμου στην Κορέα όλοι όσοι θεωρούσαν τον πρόεδρο Τρούμαν και τον ΥΠΕΞ Άτσεσον πολύ χαλαρούς απέναντι στην κομμουνιστική απειλή ζητούσαν να μάθουν ποιος έχασε την Κίνα (Who lost China);
Ποιος δηλαδή επέτρεψε στον Μάο και το ΚΚ Κίνας να μπουν θριαμβευτές στο Πεκίνο τον Οκτώβριο του 1949 τερματίζοντας έναν εικοσαετή εμφύλιο πόλεμο.
Σήμερα το κύριο επιχείρημα όλων όσοι στην αμερικανική πρωτεύουσα συνιστούν ψύχραιμα και υπομονή απέναντι στις προκλήσεις του Ερντογάν είναι ότι δεν πρέπει να τον ταυτίζουμε με την Τουρκία και έτσι να διακινδυνεύουμε να χάσουμε ανεπιστρεπτί έναν σύμμαχο της Δύσης που βρίσκεται σε στρατηγική γεωπολιτική θέση.
Με άλλα λόγια να μην τεθεί το ερώτημα ποιος έχασε την Τουρκία.
Την Τετάρτη 17 Νοεμβρίου ο γνωστός αμερικανός αναλυτής Michael Rubin ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής, Iράν και Τουρκίας δημοσίευσε ανάλυση στο The National Interest με τίτλο «Μπορεί να αναρρώσει η Τουρκία από την Βασιλεία του Ερντογάν;».
Πιο συγκεκριμένα θέτει ένα διπλό ερώτημα αν η πτώση της δημοτικότητας του μπορεί να οδηγήσει στην πολιτική του ανατροπή και δεύτερον αν στην μετά Ερντογάν εποχή μπορεί η Τουρκία να επιστρέψει στην πιο μετριοπαθή κοσμική πορεία που είχε χαράξει πριν από το 2002.
Η απάντηση του Rubin είναι ένα κατηγορηματικό Όχι και στα δύο ερωτήματα, μια εκτίμηση η οποία προφανώς θεωρεί άνευ νοήματος τον φόβο απώλειας της Τουρκίας γιατί πολύ απλά την θεωρεί ήδη χαμένη.
Με ή χωρίς τον Ερντογάν ξεχάστε την Τουρκία που ξέρατε προειδοποιεί ο αμερικανός αναλυτής μετά από είκοσι χρόνια διακυβέρνησης από το ΑΚΡ, με τον ίδιο τρόπο που ξεχάσατε το Ιράν του Σάχη σαράντα χρόνια μετά την εγκαθίδρυση του ισλαμικού καθεστώτος.
Ο Michael Rubin δεν είναι ένας από τους πολλούς ειδικευμένους αναλυτές είναι αυτός ο οποίος τον Μαίο του 2016 με άρθρο του στο Newsweek προανήγγειλε το πραξικόπημα της 16ης Ιουλίου της ίδιας χρονιάς και θεωρείται από το καθεστώς Ερντογάν ως ο συντονιστής της αποτυχημένης παρέμβασης των Ενόπλων Δυνάμεων.
Η Τουρκία καταλήγει ο αρθρογράφος αν ο καρκίνος νικήσει τον Ερντογάν θα χρειασθεί όχι μήνες αλλά δεκαετίες για να επιστρέψει στην –δυτική προφανώς – κανονικότητα.
Από τα τέλη του 18ου αιώνα η Βρετανία στο όνομα της παρεμπόδισης του προς νότον επεκτατισμού της Ρωσίας είχε προβάλλει ως εγγυητής της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μια σταθερή γραμμή πλεύσης μέχρι την Επανάσταση των Νεοτούρκων του 1908 που αναζήτησε στήριξη από την Γερμανία.
Τότε στην Ντάουνιγκ Στριτ μέσα σε δύο-τρία χρόνια κατάλαβαν ότι η Τουρκία έχει χαθεί πολύ γρηγορότερα δηλαδή από την εικοσαετία που χρειάσθηκε η Ουάσιγκτον για να αρχίσει να καταλαβαίνει ότι δεν μπορείς να φοβάσαι ότι θα χάσεις έναν ήδη χαμένο στρατηγικό σύμμαχο.
(Ο Γιώργος Καπόπουλος είναι δημοσιογράφος-διεθνολόγος)
