Η πανδημία, όπως και κάθε πανδημία που βίωσε η ανθρωπότητα είναι μια δύσκολη ιστορία. Και είναι μια δύσκολη ιστορία γιατί εκτός από τις συνέπειες στην υγεία χτυπά την οικονομία, τις κοινωνικές σχέσεις, τη σχέση των νεότερων μελών της κοινωνίας με την εκπαιδευτική διαδικασία, επηρεάζει την επαφή με τον πολιτισμό μας, με τις τέχνες, ακόμη και τον τρόπο που έχουμε επιλέξει να ασκούμε το θρησκευτικό μας δικαίωμα. Επηρεάζει τελικά τον τρόπο ζωής μας και τον τρόπο που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας.
Αυτό το τελευταίο μου το θύμισε χθες η σχεδόν εξάχρονη κόρη μου. Ακούγαμε στο ραδιόφωνο του αυτοκινήτου την απογευματινή ενημέρωση των υγειονομικών συντακτών, όταν κάποια στιγμή ο Σωτήρης Τσιόδρας αναφέρθηκε στο πολυαναμενόμενο εμβόλιο και στην πιθανότητα μέσα στους επόμενους μήνες να είναι διαθέσιμο. Από το πίσω κάθισμα κι ενώ ούτε καν πίστευα ότι η μικρή έδινε βάση ακούστηκε ένα «Ουάου μπαμπά άκουσες; Το εμβόλιο! Να πάρουμε τον παππού να του το πούμε». Με όση αντικειμενικότητα μπορώ να έχω θα το χαρακτήριζα χαριτωμένο, αλλά και χαρακτηριστικό του τρόπου που η πανδημία έχει μπει στη ζωή μας. «Εκπαιδεύσαμε» τα παιδιά, μέχρι και τα νήπια στη ύπαρξη και στις επιπτώσεις του κορονοϊού, στα (ατομικά) μέτρα προστασίας από αυτόν και στο πόσο σημαντικό είναι να προστατεύσουμε τους παππούδες και τις γιαγιάδες.
Και με αυτόν τον τρόπο δεν εκπαιδεύτηκαν μόνο τα νήπια, αλλά και τα μεγαλύτερα παιδιά και οι έφηβοι, αλλά και οι νέοι άνθρωποι. Οι νέοι άνθρωποι που έχουν πάρει σειρά τις τελευταίες μέρες στην «εργαλειοθήκη» της Κυβέρνησης Μητσοτάκη προκειμένου η τελευταία να δικαιολογήσει ή να νομιμοποιήσει τις όποιες αποφάσεις, λάθη ή ολιγωρίες της. Στην πραγματικότητα όμως αυτή η ευρεία ηλικιακή ομάδα των νέων ή αν προτιμάτε των νεότερων ανθρώπων, η οποία εμφανίζεται ως βασικός στόχος για την ανακοπή της εκθετικής αύξησης του ιού κινείται εδώ και μήνες στα όρια της ατομικής της ευθύνης. Και μπορεί κοιτάζοντας την ηλικιακή κατανομή των κρουσμάτων, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία του ΕΟΔΥΥ (Ημερήσια Έκθεση Επιτήρησης COVID-19, 27/10/20),να παρατηρούμε αναλογικά σημαντικό αριθμός κρουσμάτων στις νεότερες ηλικιακές ομάδες (βλ. πίνακα), αλλά ειδικά η κατηγορία 18-39 ετών είναι από τις πλέον ενεργές στην κοινωνική και οικονομική ζωή, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για τον βαθμό έκθεσής της.
Πίνακας ηλικιακής κατανομής επιβεβαιωμένων κρουσμάτων COVID-19 (για τα οποία είναι γνωστή η ηλικία τους), 27/10/20
|
Ηλικιακές ομάδες |
Σύνολο κρουσμάτων COVD-19 |
Θάνατοι ασθενών COVID-19 |
Νοσηλευόμενοι διασωληνωθέντες |
|
0-17 ετών |
2379 (7,7%) |
0 (0%) |
0 (0%) |
|
18-39 ετών |
13510 (43,9%) |
6 (1%) |
2 (2%) |
|
40-64 ετών |
11278 (36,6%) |
100 (16,9%) |
45 (44,1%) |
|
65 και άνω |
3636 (11,8%) |
487 (82,1%) |
55 (53,9%) |
Σε αντίθεση με την εικόνα νεαρών partyanimals που διασπείρουν ανεύθυνα τον ιό, όπως εμφανίζεται σε διάφορες εκφάνσεις του δημόσιου λόγου το τελευταίο διάστημα, οι νεότεροι συμπολίτες μας, αυτοί οι ίδιοι που πειθάρχησαν απόλυτα την περίοδο του ανοιξιάτικουlockdown:
• Είναι σπουδαστές, φοιτητές, άνεργοι που έχοντας συνήθως επαφή με ηλικιωμένους συγγενείς, στη συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν συνειδητοποιήσει την ανάγκη προστασίας τους, παρά τα πολλές φορές αντικρουόμενα μηνύματα των κυβερνητικών παραγόντων.
• Είναι εργαζόμενοι, οι οποίοι εξαντλώντας την ατομική τους ευθύνη πολλές φορές βρίσκονται στο δίλημμα απώλειας σημαντικού ή ακόμη και ολόκληρου μέρους του εισοδήματος τους προκειμένου να παραμείνουν οι συνάδελφοι τους ασφαλείς, σε ένα περιβάλλον εργασιακής ανασφάλειας και παντελούς απουσίας ελεγκτικών μηχανισμών στους χώρους εργασίας.
• Είναι χρήστες των μέσων μαζικής μεταφοράς, τα οποία μήνες τώρα αποτελούν σημεία συνωστισμού και διασποράς του ιού. Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση εξάγγειλε ένα μήνα πριν τη δρομολόγηση κάποιων ελάχιστων επιπλέον μέσων για τους επόμενους μήνες, παραμένουν αναξιοποίητοι ευρωπαϊκοί πόροι που θα μπορούσαν άμεσα να ενισχύσουν με μέσα και προσωπικό τις δημόσιες συγκοινωνίες, καθώς και να επιστρατευτεί με όρους δημόσιου συμφέροντος ένας μεγάλος αριθμός τουριστικών μέσων μεταφοράς, δημιουργώντας παράπλευρες θετικές συνέπειες σε έναν κλάδο που τόσο δοκιμάστηκε από την πανδημία
• Είναι ελεύθεροι επαγγελματίες ή συνβοηθούντα μέλη σε μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις που ζουν με τη συρρίκνωση των εισοδημάτων, με τη συνέχεια των υποχρεώσεων, με την ανασφάλεια της (αμέσως) επόμενης μέρας και την ίδια ώρα με τον φόβο της συναναστροφής με κόσμο ή/και της εμφάνισης κρούσματος στην επιχείρηση, που μπορεί να αποδειχθεί και οικονομικά μοιραίο.
• Είναι τέλος μεγαλύτερα αδέλφια, θείοι, γονείς σε παιδιά, των οποίων η «συνεισφορά» στη διασπορά του ιού δεν έχει εκτιμηθεί και αποτυπωθεί ακριβώς, ιδίως όταν περνούν ένα σημαντικό μέρος της ημέρας του σε ένα υγειονομικά προβληματικό σχολικό περιβάλλον, που συνεχίζει να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο (σχολικές τάξεις στα όρια του συνωστισμού) ακόμη και σε περιοχές που έχει επιβληθεί lockdown.
Συνεπώς κι επειδή η υγειονομική κρίση που βιώνουμε απαιτεί μεγάλη προσπάθεια, σύνεση και υπευθυνότητα, ας αφήσει η Κυβέρνηση στην άκρη τις εμμονές εργαλειοποίησης άλλοτε των νέων, άλλοτε των επιστημόνων και στο τέλος της κοινωνίας ολόκληρης και του καθενός από εμάς κι ας κάνει, παρά τις καθυστερήσεις, όσα πρέπει και όσα μπορεί για την προστασία της δημόσιας υγείας, αντισταθμίζοντας με επάρκεια τις επακόλουθες οικονομικές συνέπειες. Πλέον δεν είναι ζήτημα πολιτικής επιλογής, αλλά νομιμοποίησης.
(Ο Σταμάτης Βαρδαρός είναι Πολιτικός Επιστήμονας, πρώην Αν. Γενικός Γραμματέας Υπουργείου Υγείας, Επ. Συνεργάτης ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ)
