Μετά τον βαθύ αναστεναγμό ανακούφισης που ακούστηκε από τις Βρυξέλλες για την μη εκλογή για δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, τη σκυτάλη πήραν οι αναλυτές για να θέσουν το προφανές ερώτημα: Που αλλάζει η πολιτική των ΗΠΑ έναντι της ΕΕ με τη νέα ηγεσία;
Το προφανές είναι ότι επί της αρχής έχουμε επιστροφή στην προβλεψιμότητα και τον ορθολογισμό. Το πρώτο και βασικό βήμα είναι ότι η νέα κυβέρνηση στην Ουάσιγκτον όχι μόνο αναγνωρίζει την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της, πραγματικότητα την οποία αρνούνταν ο Τραμπ, αλλά οι ΗΠΑ επιστρέφουν στη συμφωνία του Παρισιού προκειμένου να συμμετάσχουν στην παγκόσμια προσπάθεια για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Το ενδιαφέρον είναι ότι παρά τη σκανδαλώδη εύνοια του Τραμπ στις πετρελαϊκές επιχειρήσεις, σύμφωνα με το Bloomberg, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αναδύθηκαν ως επενδυτικές ευκαιρίες στις ΗΠΑ με μεγάλη ζήτηση και από τους καταναλωτές. Τώρα οι ΗΠΑ στρίβουν το τιμόνι και ακόμη και αν το fracking ,η εξόρυξη αερίου σχιστολίθου, συνεχιστεί η έμφαση θα είναι στην πράσινη ενέργεια. Οι ΗΠΑ με το Μπάιντεν γυρίζουν σελίδα και συναντούν την Ευρώπη αλλά και την Κίνα στη νέα πράσινη εποχή.
Παράλληλο είναι το βήμα που κάνουν οι ΗΠΑ ως φάρος υπεράσπισης του Κράτους Δικαίου. Οι βαθιές φυλετικές διαφορές ,που αναδείχθηκαν με τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, δεν είναι δυνατόν θα γεφυρωθούν εντός της τετραετίας Μπάιντεν.
Όμως η κατεύθυνση της ενότητας απέναντι στο διαιρετικό λόγο που είχε κυριαρχήσει τα περασμένα χρόνια, του σεβασμού του διαφορετικού απέναντι στο υποδόριο μίσος που διαχέονταν σαν δηλητήριο στις επιλογές Τραμπ για Αφροαμερικανούς και μετανάστες δεν θα …κοσμεί τη βιτρίνα της διακυβέρνησης. Αυτό το βήμα έρχεται να συμπέσει με το συμβιβασμό Ευρωκοινοβουλίου-Συμβουλίου στην ΕΕ για τον προϋπολογισμό 2021-2027 σύμφωνα με τον οποίο ο σεβασμός του Κράτους Δικαίου αποτελεί κριτήριο για τη λήψη χρηματοδότησης από τα κράτη-μέλη. Η Ευρώπη περιορίζει την ανοχή της στις αυθαιρεσίες των κυβερνήσεων της Ουγγαρίας και της Πολωνίας και επιχειρεί να περιφρουρήσει τις αρχές και τις αξίες του Δυτικού κόσμου , την ώρα που στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού αυτές οι αρχές και οι αξίες αποτελούν οδηγό της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θα προτάσσει προσωπικές φιλίες με επικεφαλής αμφιλεγόμενων καθεστώτων όπως είναι ο Ταγιπ Ερτογάν και ο Βλαδιμιρ Πούτιν. Προφανώς τα αμερικανικά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Συρία ,το Ιράκ, το Αφγανιστάν και τον Καύκασο δεν αλλάζουν προσανατολισμό, αλλά η σχέσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Τουρκία αλλά και στις ΗΠΑ και τη Ρωσία ,δεν θα προσδιορίζονται πλέον και από ύποπτες διαδρομές προσωπικού χρήματος.
Διαφορές ανάμεσα στην ΕΕ και τις ΗΠΑ θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Ο καταμερισμός των βαρών στο ΝΑΤΟ, οι σχέσεις με την Κίνα σε διάφορα πεδία με πρώτο την υποδομή των δικτύων 5G, η συμφωνία με το Ιράν για τα πυρηνικά και η εμπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ, η περίφημη TTIP, που ποτέ δεν ολοκληρώθηκε ,είναι ορισμένα από τα προφανή αγκάθια.
Ωστόσο η εκλογή Μπάιντεν θα μπορούσε να συνοψιστεί σε μια φράση:
«Η Δύση επιστρέφει». Δημιουργούνται πλέον ευνοϊκοί όροι για στρατηγική συνεργασία ανάμεσα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ στις σημαντικές προκλήσεις και συμπληρωματικότητα που αυξάνει την παγκόσμια επιρροή των παικτών και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού στα μεγάλα παγκόσμια ζητήματα.
Τελικά είναι αυτό που πολύ απλά ένιωσαν σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου στις ΗΠΑ, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι: ο Τζο Μπάιντεν ταιριάζει στην Ευρώπη.
(Η Μαρία Σπυράκη είναι ευρωβουλευτής ΝΔ-ΕΛΚ)
