Οι Ιάπωνες λένε ότι αν έχεις κάνει το 95% του ταξιδιού, βρίσκεσαι μόνο στη μέση. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο, είχαν προγραμματιστεί για το περσινό Καλοκαίρι, τότε καταλαβαίνει ότι έχουν ξεπεράσει προ πολλού το 100%. Παρόλα αυτά ο στόχος φαίνεται να απομακρύνεται όλο και περισσότερο… και πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι νέα αναβολή δε χωράει και ότι οι επιλογές είναι δύο: ή θα γίνουν οι Αγώνες ή θα ματαιωθούν οριστικά.
Όπως αποδεικνύεται από πρόσφατη δημοσκόπηση, οι Ιάπωνες δεν πείθονται από τις διαβεβαιώσεις του Προέδρου της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΔΟΕ JohnCoates ότι οι αγώνες θα είναι ασφαλείς, ούτε από τις διακηρύξεις του Προέδρου ThomasBach ότι το 75% των αθλητών που θα λάβουν μέρος θα έχουν εμβολιαστεί. Έτσι, το 80% των Ιαπώνων θεωρεί ότι οι Αγώνες δεν πρέπει να ξεκινήσουν την 23η Ιουλίου και από αυτούς οι μισοί σχεδόν ισχυρίζονται ότι πρέπει να μη γίνουν καθόλου. Οι άλλοι μισοί προτιμούν την εκ νέου αναβολή τους.
Χωρίς φιλοξενούμενους θεατές
Οι διοργανωτές εμφανίζονται έτοιμοι, έστω και με έναν διαφορετικό σχεδιασμό, σε σχέση με τον αρχικό. Το πρόγραμμα των αγώνων, φυσικά, όπως και ο αριθμός των αθλητών (περίπου 11.000), δεν μπορούν να τροποποιηθούν. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι οι επισκέπτες που θα φιλοξενηθούν στο Τόκιο θα είναι λίγοι, καθώς ήδη έχει αποκλειστεί η φιλοξενία φιλάθλων από άλλες χώρες. Επίσης, ενώ ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε να φιλοξενηθούν 180.000 μέλη της λεγόμενης «Ολυμπιακής Οικογένειας», αν τελικά οι διεξαχθούν οι αγώνες, θα επιτραπεί να παραβρεθούν μόλις 78.000.
Όσο οι αριθμοί των κρουσμάτων, των νοσηλευομένων και των νεκρών στην Ιαπωνία, αλλά και στην ευρύτερη Άπω Ανατολή, διατηρούνται υψηλοί, η αβεβαιότητα θα παραμένει. Και ενδεχομένως, οι αριθμοί που θα καθορίσουν την κρίσιμη απόφαση είναι άλλοι…
Οι ασφαλιστικές εταιρείες υπολογίζουν ότι έχουν ήδη δώσει αποζημιώσεις ύψους 6 δις. Δολαρίων για τη ματαίωση πολιτιστικών, αθλητικών, συνεδριακών και άλλων γεγονότων, λόγω covid. Η ματαίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, θα τους επιβαρύνει με τουλάχιστον 2 δις. επιπλέον. Από αυτά τα 650 εκ. Δολάρια που πρόκειται να λάβει η Οργανωτική Επιτροπή και το 1 δις. που πρόκειται να λάβει η ΔΟΕ δύσκολα καλύπτουν το μέγεθος της ζημιάς.
Ενδεχομένως, οι ασφαλιστικές εταιρείες να καλύψουν τη ζημία από τα ασφάλιστρα των επόμενων Ολυμπιακών Αγώνων, καθώς οι επόμενες οργανωτικές επιτροπές του Παρισιού και του ΛοςΆντζελες, ήδη έχουν υπογράψει τα σχετικά συμβόλαια.
Στη μέση αυτής της διελκυστίνδας, οι αθλητές περιμένουν να μάθουν τί θα γίνει. Η αναβλητικότητα της ΔΟΕ να λάβει μία οριστική απόφαση ενόχλησε το μεγάλο Ρότζερ Φέντερερ, που ζήτησε διαβεβαιώσεις: «Αυτό που χρειάζονται οι αθλητές είναι μία απόφαση: Θα γίνουν ή δε θα γίνουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Τόκιο».
Το βάρος της απόφασης
Μοναδική αρχή που μπορεί να αποφασίσει αναφορικά με την αναβολή ή τη ματαίωση των Ολυμπιακών Αγώνων είναι η ΔΟΕ. Βάσει του Ολυμπιακού Χάρτη αποστολή της είναι η προώθηση του Ολυμπισμού σε όλο τον κόσμο και η ηγεσία του Ολυμπιακού Κινήματος. Η αποστολή αυτή περιλαμβάνει τη διατήρηση της ηθικής στον αθλητισμό, την ενθάρρυνση της συμμετοχής στον αθλητισμό, τη διασφάλιση των Ολυμπιακών Αγώνων σε τακτική περίοδο, την προστασία του Ολυμπιακού Κινήματος και την ενθάρρυνση και υποστήριξη της ανάπτυξης του αθλητισμού.
Μεγάλο το βάρος και η ευθύνη της ΔΟΕ, η οποία συνδέει έχει βρει έναν πραγματικά έξυπνο τρόπο να συνδέσει τις αξίες του Ολυμπισμού με την εκάστοτε διοργανώτρια πόλη; Η ΔΟΕ επιβάλλει στις διοργανώτριες πόλεις μία σύμβαση. Ένα απλό συμβόλαιο αστικού δικαίου, τη λεγόμενη «Σύμβαση φιλοξενούσας πόλης», η οποία υπογράφεται αμέσως μετά την ανακοίνωση της πόλης που αναλαμβάνει «την τιμή και την ευθύνη» της διοργάνωσης. Πρόκειται για μία σύμβαση προσχώρησης, δηλαδή ένα συμφωνητικό που δεν επιδέχεται καμίας διαπραγμάτευσης (όπως αυτά που υπογράφει ο καθένας μας με μία εταιρεία τηλεφωνίας ή με μία τράπεζα).
Ένα χαρτί σκληρών κανόνων που η ΔΟΕ συνυπογράφει με τις αρχές της φιλοξενούσας πόλης και την εκάστοτε Εθνική Ολυμπιακή Επιτροπή και με την οποία δεσμεύεται κυριολεκτικά η εθνική έννομη τάξη της χώρας.
Ταυτόχρονα η ΔΟΕ απαλλάσσεται από κάθε ευθύνη, που σχετίζεται με τους Αγώνες διατηρώντας, ωστόσο, το δικαίωμα ματαίωσης ή αναβολής σε ειδικές περιπτώσεις, όπως ο πόλεμος, οι κοινωνικές αναταραχές ή άλλες καταστάσεις που χαρακτηρίζονται ως εμπόλεμες. Επίσης, μπορεί η ΔΟΕ μπορεί να ματαιώσει ή να αναβάλει τη διεξαγωγή των αγώνων, όταν αυτή η διεξαγωγή τίθεται υπό διακινδύνευση ή όταν η κυβέρνηση της φιλοξενούσας χώρας δε σέβεται τις εγγυήσεις που έχει ήδη δώσει, σε σχέση με την διοργάνωση των Αγώνων.
Επομένως, οι διοργανωτές, εν προκειμένω οι Ιάπωνες, δεν έχουν δικαίωμα να επικαλεστούν ανωτέρα βία και να μη διοργανώσουν τους αγώνες, παρά την βαριά υγειονομική κρίση που περνάνε και παρά τους κινδύνους που εγκυμονεί η τέλεση των αγώνων. Και αν δεν πέφτει λόγος στους διοργανωτές, μπορεί εύκολα κάποιος να φανταστεί αν πέφτει λόγος στους αθλητές ή στους πολίτες του Τόκιο.
Λιγότερο από δύο μήνες πριν από την έναρξη τους, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο παραμένουν μία παγκόσμια γιορτή που κανείς δεν ξέρει αν θα ξεκινήσει. Ένα πάρτι που -αν γίνει – κινδυνεύει να έχει απρόθυμους οικοδεσπότες και καλεσμένους που θα καταφτάσουν άκεφοι και καθυστερημένοι.
(Ο Κώστας Καρβουναρίδης είναι Δικηγόρος – Διεθνές Μάστερ Αθλητικού Δικαίου και Μάνατζμεντ – Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών – CIES / FIFA)
