Στον ιδεολογικό του χώρο και δεξιότερα αυτού θα πρέπει να αναζητήσει ο πρωθυπουργός τους «ψεκασμένους», τους αρνητές της μάσκας και τους αμφισβητίες του κορονοϊού που αντιδρούν στην εφαρμογή των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Μια μόνο σύγκριση του φωτογραφικού υλικού από τα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό και από τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας των αρνητών της μάσκας, εύκολα θα διαπιστώσει κανείς ότι αυτοί που σήμερα αρνούνται να φορέσουν την μάσκα πριν δυο χρόνια φορούσαν την περικεφαλαία του μακεδονομάχου.
Δεν πρόκειται για πρόχειρη ή αυθαίρετη προσωπική εκτίμηση βασισμένη ενδεχομένως σε τυχόν αρτηριοσκληρωτικές «αριστερές ιδεοληψίες» του υπογράφοντος. Πρόκειται για αποτέλεσμα ερευνών που διεξάγονται παγκοσμίως εν μέσω πανδημίας από μεγάλες αξιόπιστες πολυεθνικές εταιρίες στα δείγματα των οποίων στηρίζεται η στρατηγική της παγκόσμιας αγοράς.
Είναι παγκόσμιο φαινόμενο οι αμφισβητίες της πανδημίας και εκείνοι που έχουν μικρή ή καθόλου εμπιστοσύνη στους λοιμωξιολόγους να αυτοπροσδιορίζονται στον Δεξιό ιδεολογικό χώρο.
Καταρχάς, στον καιρό του COVID -19, οι άνθρωποι δείχνουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους επιστήμονες και την εμπειρία τους, παρά στις εθνικές κυβερνήσεις, τα ΜΜΕ και τις επιχειρήσεις που προσπαθούν να βοηθήσουν τις κοινωνίες να διαχειριστούν και να ξεπεράσουν την πανδημία.
Συνολικά, οι έρευνες αποτυπώνουν τον χαμηλό βαθμό εμπιστοσύνης προς τις κυβερνήσεις κυρίως των χωρών εκείνων με ανεπτυγμένες οικονομίες που έχουν βιώσει την οικονομική ανισότητα.
Η πλειοψηφία των πολιτών στις αναπτυγμένες χώρες δηλώνουν «πολύ» ή «κάποια» πίστη στους επιστήμονες ότι «κάνουν το σωστό». Η έρευνα Pew που έγινε διεθνώς εν μέσω πανδημίας διαπίστωσε ότι το 66% των ερωτηθέντων θεώρησε ότι «είναι καλύτερο να βασίζεσαι σε άτομα με πρακτική εμπειρία» για την επίλυση προβλημάτων.
Αυτό είναι ένα ενθαρρυντικό στοιχείο σε μια εποχή που η ιατρική επιστήμη είναι απαραίτητη για την καταπολέμηση της πανδημίας αλλά και ιδιαιτέρως κρίσιμη για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών και άλλων προβλημάτων που δημιουργεί η Κλιματική Αλλαγή και επηρεάζουν αρνητικά έως και καταστροφικά την ανθρωπότητα.
Οι Ευρωπαίοι με ανώτερο και ανώτατο μορφωτικό επίπεδο εμπιστεύονται περισσότερο τους επιστήμονες.
Ωστόσο, οι έρευνες εντοπίζουν ένα ιδεολογικό χάσμα μεταξύ εκείνων που εμπιστεύονται τους επιστήμονες από τους αμφισβητίες και τους αρνητές του COVID-19. Σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο η πλειοψηφία όσων δηλώνουν εμπιστοσύνη στην επιστήμη βρίσκονται στα αριστερά του πολιτικού φάσματος παρά εκείνων που βρίσκονται πολύ πιο πιθανό να εμπιστεύονται στα δεξιά…
Και ενώ οι ευρισκόμενοι στα Αριστερά εμπιστεύονται περισσότερο την επιστήμη , ευρισκόμενοι στα Δεξιά δίνουν μεγαλύτερη βαθμολογία και εμπιστοσύνη στον Στρατό!
Σε χώρες όπως η Ινδία, οι ΗΠΑ, η Μαλαισία και ο Καναδάς, οι ερωτηθέντες που δηλώνουν ότι κινούνται στον Δεξιό ιδεολογικό χώρο δηλώνουν πολύ μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον στρατό παρά στην επίσημη !
Είναι σαφές ότι υπάρχει μια ιδεολογική διαίρεση σε ορισμένες χώρες, με τους ανθρώπους στα δεξιά του πολιτικού φάσματος να εμπιστεύονται περισσότερο τον στρατό από αυτούς που βρίσκονται στην αριστερή πλευρά που εμπιστεύονται την επιστήμη.
Οι έρευνες -με εξαίρεση την Σιγκαπούρη- διαπιστώνουν πολύ χαμηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης στις εθνικές κυβερνήσεις , τα ΜΜΕ και τις επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με την Pew, η εμπιστοσύνη των εθνικών κυβερνήσεων συγκεντρώνει πολύ χαμηλά ποσοστά που δεν ξεπερνάνε το 13%, τα ΜΜΕ το 12% & οι επιχειρήσεις το 9%.
Το βαρόμετρο εμπιστοσύνης Edelman 2020, το οποίο εξέτασε δεδομένα από 28 αγορές, διαπίστωσε επίσης υψηλά επίπεδα εμπιστοσύνης στους επιστήμονες (80%). Τα επίπεδα εμπιστοσύνης στις εθνικές κυβερνήσεις ήταν υψηλότερα από αυτά που έδειξε ο Pew, αλλά εξακολουθούν να μην είναι εντυπωσιακά, κυμαίνονται στο 49%. Η ίδια έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι μόνο το 46% των ερωτηθέντων είχαν εμπιστοσύνη σε θρησκευτικούς ηγέτες.
Τα ΜΜΕ είχαν καλύτερη απόδοση στο βαρόμετρο από ό, τι στην έρευνα Pew, αγγίζοντας το 49%.
Το βαρόμετρο βρήκε πολύ υψηλότερο επίπεδο εμπιστοσύνης στις επιχειρήσεις 58% από την έρευνα Pew.
Βεβαίως αυτές οι δύο διεθνείς μελέτες έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις στην έρευνα και θα πρέπει να αποφευχθούν συγκρίσεις για να εξαχθούν ακριβή αποτελέσματα , ωστόσο καταδεικνύουν την παγκόσμια τάση εμπιστοσύνης που εν καιρώ πανδημίας οι νορμάλ άνθρωποι εμπιστεύονται την επιστήμη και την ιατρική περισσότερο από τις κυβερνήσεις και τις θρησκείες τους…
Παγκοσμίως με βάση τις τάσεις εμπιστοσύνης τον καιρό της πανδημίας έχουν εντοπιστεί άλλες δυο ομάδες : Μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) και πολυμερείς θεσμοί. Οι πολίτες τείνει να έχουν σχετικά υψηλά επίπεδα εμπιστοσύνης και αποδοχή για αυτούς τους οργανισμούς.
Το βαρόμετρο Edelman διαπίστωσε 58% εμπιστοσύνη στις ΜΚΟ. Το ίδιο συμβαίνει και με τον ΟΗΕ.
Το 2019 μια έρευνα της Pew για 32 χώρες διαπίστωσε ότι η μέση θετική άποψη του ΟΗΕ ήταν 61% , σε σύγκριση με μια διάμεση αρνητική άποψη του 26%.
Το 2020 μια έρευνα της Pew σε 14 χώρες διαπίστωσε υψηλή βαθμολογία για τον ΟΗΕ σε θέματα όπως η προώθηση της ειρήνης και οι δράσεις του για τις μολυσματικές ασθένειες.
Η ίδια έρευνα διαπίστωσε ότι το 63% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας κάνει καλή δουλειά για να ανταποκριθεί στην πανδημία του κοροναϊού.
Στις ανεπτυγμένες αγορές βλέπουμε , να μειώνεται η «εμπιστοσύνη» στις εθνικές κυβερνήσεις διότι οι πολίτες αισθάνονται ότι δεν λαμβάνουν το μερίδιό τους στην αυξανόμενη ευημερία.
Αυτό το ποσοστό εμφανίζεται μικρότερο στις αναπτυσσόμενες αγορές στην Ασία και τη Μέση Ανατολή, αλλά αντιπροσωπεύει μια σημαντική τάση στα περισσότερα μέρη του κόσμου.
Οι πολιτικοί ηγέτες, αν θέλουν να φρενάρουν την μείωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τις εθνικές κυβερνήσεις τους, ας κάνουν την αυτοκριτική τους και να αναλάβουν δράση, όπως :
– Καταπολέμηση της διαφθοράς.
– Αντιμετώπιση οικονομικής ανισότητας.
– Ενίσχυση της εκπαίδευσης.
– Βελτίωση της διαφάνειας.
Η ηθική είναι ιδιαίτερα σημαντική παράμετρος ως προς την αξιοπιστία της πολιτικής. Όταν ο κόσμος αντιλαμβάνεται ότι οι κυβερνήσεις, οι δημόσιες υπηρεσίες, τα ΜΜΕ , οι επιχειρήσεις, τα ιδρύματα έχουν προσβληθεί από τον ιό της διαφθοράς και της ανηθικότητας, αναπόφευκτα διαταράσσεται η εμπιστοσύνη του.
Όταν η εμπιστοσύνη στους θεσμούς – όπως και η εμπιστοσύνη στους ανθρώπους – διαλύεται, είναι πολύ δύσκολο να ανοικοδομηθεί.
Ωστόσο την περίοδο που διανύουμε είναι απαραίτητο να καταβληθεί προσπάθεια για την ανάκριση της εμπιστοσύνης .
Η εμπειρία από το πρώτο κύμα της πανδημίας μας δίδαξε ότι οι πληθυσμοί που εμπιστεύονται τις κυβερνήσεις τους υιοθετούν ευκολότερα πολιτικές και μέτρα για τον μετριασμό της εξάπλωσης του COVID-19. Κάτι που φάνηκε ξεκάθαρα και στην Ελλάδα. Η πειθαρχία των Ελλήνων στα μέτρα και τις υποδείξεις των ειδικών ήταν μεγαλύτερη κατά το πρώτο κύμα διότι δεν είχαν προκύψει αμφιταλαντεύσεις και πισωγυρίσματα ανάμεσα στα υγειονομικά μέτρα και τους οικονομικούς δείκτες..
(Ο Δήμος Βερύκιος είναι δημοσιογράφος)