Η εσπευσμένη προσπάθεια του Ερντογάν να αναζητήσει φόρμουλα εξομάλυνσης των σχέσεων της Τουρκίας με την Αίγυπτο ,την Σαουδική Αραβία και τα κράτη του Κόλπου θα είναι στην καλύτερη περίπτωση και για το ορατό μέλλον μια επικοινωνιακή εκεχειρία καθώς ένας ουσιαστικός συμβιβασμός απαιτεί μονομερείς παραχωρήσεις της Άγκυρας με απαγορευτικό κόστος.
Από την άνοδό του στην εξουσία στα τέλη του 2002 ο Ερντογάν κατέστησε σαφές ότι θεωρεί το ΑΚΡ αδελφό κόμμα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που έχει παρακλάδια σε όλες τις χώρες του Αραβικού αλλά και του Σουνιτικού Ισλαμικού Κόσμου.
Αρκούσε ο θρησκευτικός-πολιτικός αυτοπροσδιορισμός του Ερντογάν για να καταγραφεί κυρίως στον Αραβικό Κόσμο ως παράγων ενδεχόμενης αποσταθεροποίησης τόσο των συντηρητικών μοναρχικών καθεστώτων της Αραβικής Χερσονήσου όσο και των αυταρχικών κοσμικών καθεστώτων της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Ο Ερντογάν ως σπόνσορας του Πολιτικού Ισλάμ από υπόθεση εργασίας πρόβαλλε ως βαριά απειλή όταν την Άνοιξη του 2009 ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος των ΗΠΑ Ομπάμα σε ομιλίες του στην Κωνσταντινούπολη και το Κάιρο έστειλε μήνυμα για διάλογο και συνύπαρξη της Δύσης με το «μετριοπαθές» Πολιτικό Ισλάμ όχι μόνον του Ερντογάν αλλά και του εγκατεστημένου από το 1999 στις ΗΠΑ Ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν.
Η Αραβική Άνοιξη που ξέσπασε στις αρχές του 2011 για να μεταλλαχθεί γρήγορα σε Αραβικό Χειμώνα έστειλε από την Τύνιδα , την Δαμασκό , το Κάιρο και την Βαγδάτη έστειλε ένα σκληρό μήνυμα : Δεν υπάρχει στεγανή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο λεγόμενο μετριοπαθές Πολιτικό Ισλάμ και τις πιο ακραίες εκφάνσεις του Σουνιτικού Φονταμενταλισμού.
Τα όσα καταγράφηκαν στον ένα χρόνο διακυβέρνησης της Αιγύπτου το 2012-13 από την Μουσουλμανική Αδελφότητα και τον Μόρσι αλλά κυρίως η δραματική τροπή που πήραν οι εξελίξεις στην Συρία με τους υποστηριζόμενους από την Τουρκία Τζιχαντιστές να επισκιάζουν και να καθυποτάσσουν κάθε μετριοπαθή οργάνωση που μαχόταν το καθεστώς Ασαντ στη Δαμασκό προσγείωσαν την Δύση και κυρίως τις ΗΠΑ στην σκληρή πραγματικότητα της κατά προτεραιότητα αντιμετώπισης των Τζιχαντιστών.
Έτσι από σημείο αναφοράς για την διαμόρφωση ενός Ισλαμοδημοκρατικού πολιτικού ρεύματος που θα αντικαθιστούσε τα φθαρμένα καθεστώτα του Αραβικού Κόσμου η Τουρκία του Ερντογάν έγινε για τις ΗΠΑ ,την Σαουδική Αραβία , τα κράτη του Κόλπου εκτός του Κατάρ αλλά και για το Ισραήλ και για τις χώρες του Μαγρέμπ ( Τυνησία ,Αλγερία και Μαρόκο) το κέντρο φιλοξενίας και κάθε είδους στήριξης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας αλλά και ακραίων οργανώσεων ανακυκλωμένων και μη Τζιχαντιστών.
Η εμπλοκή και η παρουσία της Τουρκίας στην Λιβύη πέραν της φιλοδοξίας για κατοχύρωση των βλέψεων της στην Μεσόγειο υπηρετεί και την δυνατότητα υποστήριξης του Πολιτικού Ισλάμ στις όμορες χώρες.
Μπορεί και θέλει ο Ερντογάν να διακόψει την στήριξη στα παρακλάδια της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και να συμφιλιωθεί με το Κάιρο και το Ριάντ;
Μπορεί και θέλει να εγκαταλείψει την Χαμάς στην Γάζα που είναι το αδιαπραγμάτευτο προαπαιτούμενο για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ;
Μπορεί τέλος και θέλει να αναλάβει το κόστος μιας ταπεινωτικής απόσυρσης από την Λιβύη;
Με άλλα λόγια από τα ανοίγματα στην Αίγυπτο , την Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ μέχρι την εξομάλυνση των σχέσεων με τις ΗΠΑ του Μπάιντεν ο Ερντογάν καλείται όχι να προχωρήσει σε συμβιβασμό αλλά να παραδοθεί άνευ όρων ακυρώνοντας το αφήγημα του για αναβάθμιση της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη…
Ο Γιώργος Καπόπουλος είναι δημοσιογράφος-διεθνολόγος
