Οι εκλογές που έρχονται θα γίνουν σε ιδιαίτερο περιβάλλον. Η απλή αναλογική δημιουργεί συνθήκες, που παραπέμπουν σε ευρωεκλογές, παρά σε εθνικές εκλογές.
Αυτό το στοιχείο θα αναδεικνύεται όλο και πιο έντονα όσο ο καιρός περνάει, ενώ και η διάθεση τιμωρίας της ΝΔ, για όσα δεν έκανε 3 χρόνια, θα καθιστά την αυτοδυναμία “όνειρο μακρινό” .
Ειδικά, όσο η πραγματική οικονομία στραγγαλίζει την καθημερινότητα μας και το άγχος της επιβίωσης γίνεται εμφανές σε μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας, οι πολίτες θα αναζητούν πολιτική ελπίδα σε δυνάμεις που έχουν τεκμηριωμένο σχέδιο, πατριωτικό και μετρημένο λόγο.
Άλλωστε, η κρίση που προκύπτει θα αλλάξει για ακόμη μια φορά τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε την πατρίδα μας και τον πλανήτη. Η ακρίβεια διαλύει την κοινωνική συνοχή, ναρκοθετεί την ιδια την Δημοκρατία μας.
Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι ανατιμήσεις, ιδίως στις τιμές ενέργειας, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021, προκάλεσαν σοβαρές και αλληλένδετες συνέπειες.
Η πρώτη ήταν η σημαντική αύξηση του κόστους λειτουργίας τους. Με βάση τα ευρήματα της έρευνας του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ αυξήθηκαν μεσοσταθμικά το κόστος ενέργειας κατά 89,8%, το κόστος προμήθειας πρώτων υλών και εμπορευμάτων κατά 48,2%, το κόστος καυσίμων οχημάτων. Η δεύτερη συνέπεια, που είναι απόρροια της πρώτης, ήταν ο ιστορικά υψηλός αριθμός των επιχειρήσεων που αύξησαν τις τιμές πώλησης των αγαθών και υπηρεσιών του. Το δεύτερο εξάμηνο του 2021, 1 στις 3 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (34,8) αύξησε τις τιμές τους. Μεσοσταθμικά, οι τιμές πώλησης των αγαθών/υπηρεσιών των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 4,9%, γεγονός που σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος του αυξημένου κόστους λειτουργίας τους το απορρόφησαν. Ωστόσο, για το πρώτο εξάμηνο του 2022, τα ευρήματα της έρευνας κατέδειξαν πως 1 στις 2 επιχειρήσεις (48,9%) θα προχωρούσαν σε αύξηση των τιμών πώλησης των αγαθών/υπηρεσιών τους. Η τρίτη συνέπεια , που σχετίζεται τόσο με την αύξηση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων, τη μείωση της ζήτησης λόγω των ανατιμήσεων, την επιβράδυνση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας που κινδυνεύει να εισέλθει σε μια περίοδο στασιμοπληθωρισμού και των υποχρεώσεων που συσσώρευσαν οι επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης, σχετίζεται με τη σοβαρή αύξηση των υπερχρεωμένων μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021 σχεδόν 1 στις 2 επιχειρήσεις ειχαν τουλάχιστον μια ληξιπρόθεσμη οφειλή προς το Δημόσιο ή τους ιδιώτες, ενώ 1 στις 3 επιχειρήσεις είχε πολλαπλές ληξιπρόθεσμες οφειλές. Επιπλέον 1 στις 5 επιχειρήσεις είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές τόσο προς την εφορία όσο και προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Τα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνουν το οικονομικό αδιέξοδο, το οποίο δε μπορεί να αντιμετωπίσει ο κ. Μητσοτάκης όσες εκλογικές αναμετρήσεις και αν κάνει, όποτε και αν τις κάνει. Για τη ΝΔ ο πολιτικός χρόνος τελειώνει και μαζί με αυτόν τελειώνουν οι δυνατότητες ελιγμών. Απέναντι στη συντήρηση και τις ανισότητες που παράγει, το κοινωνικό συμβόλαιο που προτείνει το ΠΑΣΟΚ είναι η Ελπίδα που ενσαρκώνει την κοινωνική δικαιοσύνη, την εθνική περηφάνια, την αποτελεσματικότητα, την αξιοκρατία και την διαφάνεια.
(Ο Παύλος Χρηστίδης είναι Δικηγόρος, μέλος Πολιτικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ)