Η (ευκαιριακή) διάρθρωση της οικονομίας και η (ρηχή) δομή της εργασίας στη χώρας μας προσφέρει εύκολα «επιχειρήματα» για τα παράθυρα του τηλεοπτικού εντυπωσιασμού.
-Η Ελλάδα βγαίνει από την «σκληρή» εποπτεία, αλλά, ταυτόχρονα, δεν βγαίνει στις αγορές (λόγω υψηλών επιτοκίων)…
-Οι τράπεζες θα προχωρήσουν μια γενναία πιστωτική επέκταση, θα δώσουν δάνεια δηλαδή, αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο πρέπει να βελτιώσουν (και την ποιότητα) των εποπτικών τους κεφαλαίων. Αλλά δεν τολμούν να βγάλουν (εταιρικά) ομόλογα προς τούτο, γιατί απλά δεν μπορούν να δανειστούν οι ίδιες…
-Η χώρα έχει ταυτόχρονα έλλειψη εργατικών χεριών και υψηλή ανεργία.
Όλα ξεκινούν από τα λάθη προ της οικονομικής κρίσης, την σκληρή πολιτική των ονομαστικών δεικτών του μνημονίου και το γεγονός ότι στην Ελλάδα ο σκληρός ανταγωνισμός με… εγκατάλειψη θυμάτων αφορά, σχεδόν αποκλειστικά, τους νέους και τους μισθωτούς. Οι οποίοι καλούνται μόνο με ίδια μέσα (ή την οικογενειακή συνδρομή) να σπουδάσουν, να βρουν δουλειά, να «πιάσουν» σπίτι, να κάνουν οικογένεια, να πληρώσουν φόρους για ένα «αποξενωμένο» κοινωνικό κράτος…
Ταυτόχρονα, για όσους έχουν ήδη (πολλά) χρήματα βρίσκεται ο τρόπος για τραπεζικό δανεισμό, δωρεάν επιδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης. Όπου, για να ωφεληθείς θα πρέπει η τράπεζα να εγκρίνει το «πρότζεκτ», δηλαδή να έχεις σε αυτή παχυλές καταθέσεις. Άρα, λογικά δεν καίγεσαι για επιδοτήσεις…
Οι φόροι και ο σοφέρ…
Και στο τέλος, ο μερισματούχος πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές χαμηλότερες (210 € το μήνα) από τον μισθωτό-σοφέρ του (συνολικά 350 € σε καθαρές απολαβές 800 €) και ο ραντιέρης φόρο 5%, από 10% έως 44% φόρο ο εργαζόμενος…
Αυτά είναι μόνο λίγα παραδείγματα για τις λεγόμενες στρεβλώσεις, δηλαδή για την ακραία εκμετάλλευση των πιο φτωχών στρωμάτων. Κυρίως όμως για τον αποκλεισμό που υφίστανται οι νέοι και οι μισθωτοί.
Όσοι νέοι, μέσα από εντατικά φροντιστήρια σε ξενώνες γλώσσες, μαθηματικά κ.λπ. απέκτησαν ένα καλό πρώτο πτυχίο, εγκατέλειψαν τη Ελλάδα. Η οικονομία της δεν χρειάζεται τέτοια εξειδίκευση… Πίσω έμειναν νέοι με χαμηλότερα τυπικά προσόντα. Αλλά δεν είναι αυτό το πρόβλημα της έλλειψης εργατικών χεριών.
Το πρόβλημα δημιουργείται από την απουσία του Κοινωνικού Κράτους. Όταν ο νέος συγκατοικεί με τους γονείς του για την αντιμετώπιση των κινδύνων της ζωής, δεν μπορεί να κινηθεί ευέλικτα προς τον τόπο που δημιουργούνται θέσεις εργασίας.
Τι θα απολογηθεί άραγε γι’ αυτά η κυβέρνηση στην προ ημερήσιας Διάταξης συζήτηση της Τετάρτης 6/7 στη Βουλή;
Δίχως στέγη
Όταν εδώ και 14 χρόνια δεν έχει χρηματοδοτηθεί κανένα κοινωνικό-κρατικό πρόγραμμα στέγασης και, επιπλέον, την κυβέρνηση να κομπάζει ότι… κατάργησε τις σχετικές εισφορές υπέρ Εργατικής Κατοικίας -για να μειωθεί έτσι το έμμεσο (μη μισθολογικό) κόστος των επιχειρήσεων-, τότε είναι αναμενόμενο να υπάρχει κρίση στέγης.
Όταν εισβάλει το Airbnb στο αστικά κέντρα, οι τράπεζες αποφεύγουν και να συναντήσουν μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, οι Δήμοι δεν διαθέτουν ούτε ένα (αριθμός 1) διαμέρισμα κοινωνικής Στέγασης, ε! τότε η πολιτεία θέτει τα εμπόδια στην οικονομική και κοινωνική ενσωμάτωση των νέων…
Μήπως δεν υπάρχουν τα χρήματα για μια συνεκτική Κοινωνική Πολιτικής; Κάτι που με ευκολία αρθρώνεται από ημιμαθείς ή, καλύτερα, υποκριτές της πολιτικής και της οικονομίας…
Ένα σημαντικό τμήμα των χρημάτων πηγαίνει σε «σεμινάρια», όπως έχουν εκπέσει τα προγράμματα κατάρτισης. Όταν με τα (κρατικά, κοινωνικά και κοινοτικά) κονδύλια που έχει δεσμεύσει (ΕΣΠΑ, Κοινωνικό Ταμείο, Ταμείο Ανάκαμψης κ.α.) και δαπανήσει έως τώρα η χώρας μας, θα μπορούσε να έχουν καταρτιστεί οι κάτοικοι όλων των βαλκανικών χωρών και της Ιταλίας μαζί… Όμως αυτά τα προγράμματα κινούν το πολιτικό χρήμα, δίνουν επιδοματάκια σε ανέργους, ξεγελούν ολόκληρες στρατιές εκπαιδευτικών που πληρώνονται με την ώρα…
Παράλληλα, λιμνάζουν τα σχετικά κονδύλια στον ΟΑΕΔ και κάθε χρόνο συγκεντρώνονται στην Τράπεζα της Ελλάδας εγγραφόμενα με την «δημιουργική λογιστική» σαν πλεόνασμα(;) της γενικής κυβέρνησης. Εξ ου και οι εικονικές-οικονομικές επιτυχίες…
Προτάσεις
1. Ο ΟΑΕΔ θα μπορούσε να δίνει voucher ακόμη και 700 € το μήνα για ένα χρόνο σε ένα απολυμένο προκειμένου να επανενταχθεί στην αγορά εργασίας, ενδεχομένως μετακινούμενος σε άλλη πόλη. Καθώς «κοστίζει» στον Οργανισμό Απασχόλησης 450 ευρώ το μήνα για ένα χρόνο (επίδομα ανεργίας), συν τις απώλειες του δημοσίου (ΕΦΚΑ και εφορία) από την νέα απασχόληση, ποσά που αθροίζονται σε άλλα 400 € το μήνα!
2. Στην Τράπεζα της Ελλάδας λιμνάζει 1,5 δις του ΟΑΕΔ για στεγαστικές πολιτικές (της πρώην Εργατικής Κατοικίας) με τα οποία θα μπορούσαν να κατασκευαστούν 20.000 διαμερίσματα (σε υφιστάμενα γήπεδα) και μάλιστα να πωληθεί το 30% αυτών προκειμένου να τροποποιηθεί η κοινωνική σύνθεση στις εργατικές πολυκατοικίες.
3. Από το Ταμείο Ανάκαμψης δεν δεσμεύτηκαν (όπως στην Πορτογαλία) 2,7 δις ευρώ με τα οποία θα μπορούν να ανεγερθούν-αγοραστούν-ανακαινιστούν άλλες 20.000 κοινωνικές κατοικίες με όρους αγοράς (μαζί με το κόστος του οικόπεδου).
4. Διέλαθε της προσοχής ότι ο άνεργος, εν μέσω κρίσης καυσίμων, χρειάζεται τα κόμιστρα (το θέσπισαν με επιχειρησιακή σύμβαση η Εθνική τράπεζα και η Eurobank), σαν κίνητρο εργασίας, για να έχει ευχέρεια μετεγκατάστασης. Τι νόημα έχει να πληρώνουν οι νέοι, οι χαμηλόμισθοι και φτωχοί συνταξιούχοι εισιτήριο στα λεωφορεία ή το Μετρό; Τα κόμιστρα θα πρέπει να είναι ευθύνη του ΟΑΕΔ.
5. Η πολιτεία έχει θεσπίσει 31 «κίνητρα» για την απόκτηση 3ου παιδιού, αλλά λίγες οικογένειες αποδεικνύονται… τολμηρές.
Αντιθέτως, αν με την απόκτηση 3ου παιδιού «άνοιγε» μια προοπτική μόνιμης απασχόλησης σε κοινωνικές υπηρεσίες (Ιδρύματα, Νοσηλεία, κατ οίκον φροντίδα, παιδική μέριμνα…) ή, όπου δεν υπάρχει συνάφεια πτυχίου, με γενναία προσαύξηση μορίων (πάντα με τον κανόνα: Μια αποχώρηση-Μια πρόσληψη), το Δημογραφικό θα είχε διαφορετική εξέλιξη από την σημερινή καταθλιπτική πορεία…
Να γιατί (και με ποιο περιεχόμενο) πρέπει να διαμορφωθεί η Κοινωνική Ατζέντα. Για να πάρει μπροστά η οικονομία, να έχει στήριγμα η Νέα Γενιά, να αποκτήσει ρόλο η Πολιτική!
(Ο Χρήστος Μέγας είναι δημοσιογράφος)
